گام‌ دوم کاهش تعهدات‌ ایران در برجام/ عبور غنی‌سازی از مرز ۳.۶۷ درصد

حرف تازه – همزمان با پایان یافتن مهلت ۶۰ روزه ایران به کشورهای اروپایی، نشست اعلام اقدامات ایران در گام دوم کاهش تعهدات برجامی دقایقی قبل با حضور علی ربیعی سخنگوی دولت، عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی آغاز شد.

ربیعی: غنی سازی ایران از ۳.۶۷ درصد عبور کرد

علی ربیعی در این نشست اعلام کرد: رسانه ها و افکار عمومی دنیا به نحوی نگران رفتار آمریکا در قبال برجام هستند.

وی گفت: امروز از میزان ۳.۶۷ غنی‌سازی اورانیوم عبور خواهیم کرد و میزان غلظت بر اساس نیاز ما خواهد بود و امروز این موضوع به طور رسمی اتفاق خواهد افتاد.

برخی می گفتند بی جهت وارد مذاکره شدید و برجام نباید باشد

ربیعی با بیان اینکه از ابتدای برجام دو طیف وجود داشتند که یکی می‌گفت بی جهت وارد مذاکره شدید، برجام فایده ای نداشت و از ابتدا نباید وارد می شدیم، گفت: در واقع یک پوچ انگاری نسبت به برجام ابراز می‌کردند و الان هم معتقدند برجام نباید باشد.

سخنگوی دولت تصریح کرد: عده‌ای دیگر هم می گفتند که باید تحت هر شرایطی در برجام بمانیم اما به رغم همه تنوع نظرات در کشورمان که لازم هم هست، تصمیمی که ما گرفتیم به نفع صلح جهانی بوده است و سازوکارهای امنیتی جهان را تامین می کرد و آمریکا اشتباه استراتژیکی انجام داد که از برجام خارج شد.

به هر قیمتی حاضر نیستیم در برجام بمانیم

ربیعی ادامه داد: برجام منافع همگان را تامین می کرد، اما به هر قیمتی هم حاضر نیستیم در برجام بمانیم. ولی همانطور که گفتم به رغم همه تنوع دیدگاه ها در کشور، تصمیمی که دولت می گیرد در چارچوب منافع ملی است و پشتیبانی انسجام همگانی را هم در آن تصمیم در نظر می گیرد.

سخن‌گوی دولت با بیان اینکه ما در زمینه تصمیم گیری در قبال برجام، در سایه اجماع حرکت می کنیم، گفت: هرچند که خروج آمریکا از برجام برای به هم زدن نظم و انسجام جامعه ایرانی بوده و این را هم اعلام کرده اند، ولی در نظر داریم که انسجام جامعه را در این زمینه حفظ کنیم.

انگلیس در همسویی با آمریکا نفتکش ایرانی را توقیف کرده است

ربیعی در بخشی از این نشست با اشاره به اقدام انگلیس در توقف تفتکش ایرانی، تصریح کرد: انگلیس این کار نه همسو با اتحادیه اروپا، بلکه همسو با سیاست های امریکا انجام داد. آنان ادعا می کنند که این کار را با همراهی اتحادیه اروپا انجام داده اند اما ما شاهد بوده ایم که کشورهای مهم عضو اتحادیه اروپا مثل اسپانیا به این مسئله اعتراض کردند و سایر کشورهای اروپایی هم بابت این اتفاق اعلام نگرانی کردند.

وی افزود: این شواهد نشان می دهد که این موضوع مرتبط با اتحادیه اروپا نیست، بلکه این دزدی دریایی ناشی از همسویی انگلیس با سیاست های امریکاست.

سخنگوی دولت در مورد توقیف نفتکش ایرانی توسط انگلیس در جبل الطارق گفت :آن طور که انگلیس می گوید این تصمیم اتحادیه اروپا نیست، زیرا کشورهای مهم اروپا مثل اسپانیا به این کار انگلیس اعتراض کرده و سایر کشورهای اروپایی نیز ابراز نگرانی کردند.

عراقچی: کاهش تعهدات ایران در برجام ادامه خواهد یافت

همچنین عراقچی عضو تیم مذاکره کننده کشورمان در  این نشست گفت: امروز پایان گام اول کاهش تعهدات برجام را اعلام می کنیم. از آنجا که خواسته های ما در برجام و بازگشت فروش نفت ایران به قبل از خروج آمریکا از برجام اجرایی نشد امروز گام دوم را برمیداریم.

وی گفت: درگام دوم نسبت به تعهدات خودمان در میزان درصد و غلظت غنی سازی تجدید نظر می کنیم و عدم پایبندی خود را اعلام می کنیم. این اقدام در نامه ای از سوی ظریف به خانم موگرینی اعلام شده است.

عراقچی تاکید کرد: این روند مهلت ۶۰ روزه و کاهش تعهدات ایران در برجام ادامه خواهد داشت. ما خواهان ادامه برجام هستیم ولی خواسته های ما باید از این سند براورده شود. اگر کشورهای اروپایی نتوانند خواسته های ما را برآورده کنند روند کاهش تعهدات ادامه می یابد.

به دنبال حفظ برجام هستیم نه از بین بردن آن

وی گفت: آن بندهایی از برجام را که متعهد نیستیم امروز به خانم موگرینی اعلام میکنیم و باز فرصت شصت روزه میدهیم. این حرکتی برای حفظ برجام است نه از بین بردن آن. فرصت برای پیدا کردن راه حل است که اگر اجرا نشود جمهوری اسلامی ایران در این زمینه جدی است.

عراقچی گفت: برجام سند معتبر بین المللی است. خواهان ادامه برجام هستیم ولی خواسته هایمان باید برآورده شود. اگر اروپاییان نتوانند خواسته های ما را اجرا کنند این روند را ادامه میدهیم.

حرکت ایران مشروع بوده و نقض برجام نیست

معاون ظریف گفت: طنزی اتفاق افتاده که آمریکا خواستار جلسه اضطراری شورای حکام به دلیل کاهش تعهدات ایران در برجام شده است اما مهم این است که بقیه اعضای برجام از آنها پیروی نکردند. شورای حکام منطق ایران را خواهد شنید و حق خواهند داد. یکسال است فرصت دادیم. حرکت ما مشروع است و نقض برجام نیست و از حقمان داریم استفاده میکنیم.ما هم بخاطر نقض برجام در شورای حکام شکایت می کنیم و باید پاسخگو باشند.

تماس رئیس جمهور و مکرون سازنده بود

وی ادامه داد: تماس رئیس جمهوری کشورمان و مکرون سازنده بود. پیدا کردن راه حل مشهود است. در رفت و آمد تمایل برای داشتن راه حل مشهود است و اراده آن وجود دارد. دور جدید گفتگوها برای رسیدن به راه حل منطقی آغاز شده است.

اینستکس باید به لحاظ اقتصادی برای ایران منفعت داشته باشد 

معاون ظریف درباره انتطار ایران از اینستکس گفت: اگر اروپایی‌ها از طریق اینستکس یا غیر از آن انتظارات ما را برآورده کنند، الان در این مرحله نبودیم. به خصوص در حوزه فروش نفت و دسترسی به درآمدهای نفتی کاری نتوانستند انجام دهند. اینستکس رسما عملیاتی شده و طرف ایران آن هم اکنون عملیاتی شده و این دو نهاد با هم در ارتباط هستند و قواعد کاری خود را تنظیم کرده‌اند و یکی دو کار را انجام داده‌اند، ولی تا وقتی اعتباری برای آن در نظر نگیرند فایده‌ای ندارد. تا وقتی که به لحاظ اقتصادی برای ایران منافعی نداشته باشد برای ما قابل قبول نیست. تعداد کشورهایی که قرار است به عنوان سهامدار به اینستکس ملحق شوند قرار است افزوده شود.

وی در ادامه گفت:‌ گفتگوهای رسمی و غیررسمی بین ما در جریان است و امیدواریم که به نتیجه برسیم وگرنه بعد از ۶۰ روز گام سوم را برخواهیم داشت.

اگر رفت و آمدها به نتیجه نرسد پس از ۶۰ روز گام سوم را آغاز می کنیم

عراقچی با بیان اینکه اینکه طرف های اروپایی تلاش می‌کنند خوب است و امیدواریم راه حل هایی پیدا شود، گفت: این روند واقع بینانه است، از این رو رفت و آمدها بین ما جریان دارد و انشاءالله به نتایجی برسیم در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را هم برمی‌داریم.

اگر بازطراحی اراک اصلاح نشود به راکتور قبلی بر می‌گردیم

وی درباره باز طراحی راکتور اراک گفت: بحث اراک متفاوت است اما اگر کشورهای باقی مانده در برجام روند باز طراحی را اصلاح نکنند برمی‌گردیم به راکتور قبلی اما در دو ماه گذشته پیشرفت های خوبی انجام شده و جلسات کاری متعدد داشتند و برخی قراردادها امضا و برخی در حال انجام است از این رو کما کان رصد می‌کنیم روند پیشرفت امور در اراک را و اگر به جدول زمانی مطلوب ما برگردد ادامه می دهیم و الان چون خوب بوده به این روند زمان می دهیم.

دیروز سفیر انگلیس برای بار دوم در مورد نفتکش به وزارت خارجه آمد

عراقچی درباره نفتکش حامل نفت ایران اظهار کرد: این نفتکش  حامل نفت ایران بوده و یک سوپر تانکر بوده و چون ظرفیتش بالا بوده از جبل الطارق رفته و برخلاف ادعای انگلیس مقصد سوریه نبوده و از آبراه بین المللی عبور می کرده و هیچ قانونی اجازه نمی دهد که دولت انگلیس آن را متوقف کند و خواستار آزادی آن هستیم. در تماس مستمر با دولت انگلیس هستیم دیروز مجدد سفیر انگلیس به وزارت خارجه آمد و پیگیری حقوقی هم داریم. برای استیفای حقوق مان از همه امکانات استفاده می کنیم.

حضور آمریکا در گفتگوهای ۱+۴ درصورت رفع تحریم ها مانعی ندارد

وی گفت: ما به صدای واحد در برخورد با موضوعات مهم کشور نیاز داریم و به اعتقاد من این صدای واحد وجود داشته است، هر چند که صداهای مختلف هم برکات خود را دارد. اختلاف نظرها را تا جایی که منافع ملی کشور را هدف قرار ندهد، منفی نمی‌بینم. وقتی ایران تصمیم گرفت که وارد روند کاهش تعهدات شود هم از طرف مردم و هم از طرف جناح‌ها حمایت شد. این که اروپایی‌ها هنوز نتوانستند خواسته‌های ما را از برجام برآورده کنند و ما مجبور شدیم گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کنیم به این معنا نیست که رایزنی‌های دیپلماتیک تعطیل شده است و یا ابتکاری وجود ندارد.

وی گفت: عراقچی ادامه داد: رفتارهای دیپلماتیک رسمی و غیر رسمی و علنی وغیر علنی بین ایران و کشورهای مختلف وجود دارد. دیدگاه‌ها و ابتکاراتی نیز وجود دارد. تماس‌هایی بین مقامات ایران و دیگر کشورها برقرار است که نمونه آن گفت‌وگوهای تلفنی اخیر رئیس جمهور فرانسه و آقای روحانی است.

امیدی به اینستکس نداریم

عراقچی افزود: ایران هیچ امید و اتکایی به هیچ کشوری نبسته چه برسد به اروپایی‌ها و اینستکس. ما در این معرکه و جنگ اقتصادی که ترامپ علیه ایران شروع کرده، هر مسیر و معبری که بتوانیم باز خواهیم کرد. ما با همه شرکا و همسایگان ابتکار و مسیر داریم. یکی از این ابتکارات و مسیرها اروپا و یکی اینستکس است. ما نه امیدی داریم و نه دل بسته‌ایم، و به دستگاه‌های کشور گفته شده که امیدی به اینستکس نداشته باشند.

وی گفت: معطل اینستکس نمی‌مانیم و با اتکای به خود حرکت می‌کنیم. ایران برجام را با حسن نیت اجرا کرد و بعد از خروج آمریکا با صبر راهبردی در توافق ماند و فرصت ایجاد کرد. این ایران را در موقعیت بالاتر اخلاقی و سیاسی قرار داد. ما در سیاست خارجی تا الان بسیار خوب عمل کرده‌ایم و شرکای خوبی داریم. در حوزه همسایگی کارهای بسیار خوبی انجام شده است. اجازه نخواهیم داد آمریکا در اجرای سیاست فشار حداکثری موفق شود و آنها را مایوس خواهیم کرد. با اتکایی که به توانمندی خود، نیروهای دفاعی خود داریم، آنها را مجبور خواهیم کرد که کوتاه بیایند.

به دنبال سفرهای دیپلماتیک نمایشی نیستیم

معاون وزیر خارجه ایران درباره چگونگی برداشتن گام سوم ایران نیز توضیح داد: ما نه تنها درباره گام سوم، بلکه درباره گام‌های بعدی هم بررسی و مطالعه کرده‌ایم. گام سوم را ترجیح می‌دهیم که دو ماه دیگر و در پایان ۶۰ روز اعلام کنیم. معمولا دو گام را با هم اعلام کرده‌ایم.

عراقچی درباره رفت و آمدهایی که در پیش است و همچنین سفر آقای ماکرون و اجلاس وزرای خارجه نیز گفت: ما در روزهای آینده رفت و آمدهای دیپلماتیکی را خواهیم داشت از جمله اجلاس وزرا. ما خواهان سفرهای نمایشی نیستیم، مگر اینکه این سفرها منجر به نتیجه‌ای شوند، نه اینکه بخواهیم فقط به جر و بحث و دعوا ختم شوند.

به صدای واحد در کشور احتیاج داریم

عراقچی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد وجود برخی از اختلافات در کشور در ارتباط با موضوع هسته‌ای تصریح کرد: ما به صدای واحدی در کشور در موضوعات مهم کشوری احتیاج داریم باید این صدای واحد وجود داشته باشد البته اختلاف نظر نیز برکات خاص خود را دارد وقتی دیدگاه‌های مختلف مطرح می‌شود این زمینه فراهم می‌شود که ما نقاط ضعف را بشناسیم و در صدد رفع آنها برآییم. من وجود اختلاف نظر را منفی نمی‌دانم البته تا جایی که منافع ملی کشور را هدف قرار ندهد.

عراقچی خاطر نشان کرد: در ارتباط با تحریم کشور در مورد تحریم کشور برای کاهش تعهدات برجامی شاهد این هستیم که یک حمایت قابل توجهی از سوی مردم و جناح‌های مختلف کشور به وجود آمده است.

دیگر به ۴ رکن هسته‌ای برجام پایبند نیستیم

معاون سیاسی وزیر امور خارجه در ادامه اظهار کرد:  قسمت هسته‌ای برجام دارای ۴ رکن‌ اساسی است که شامل میزان ذخایر، درصد غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها و تحقیق و توسعه غنی سازی است و در این موارد ایران به منظور اعتمادسازی، برخی محدودیت‌ها را بین ۸ تا ۱۵ سال قبول کرده که یکی از آنها این بوده که درصد غنی‌سازی از ۳.۶۷ درصد بالاتر نرود. در گام اول این ارکان را گفتیم و دیگر پایبند نیستیم.
میزان و عدد دیگر مهم نیست

از این به بعد بنا به تشخیص و نیاز خودمان عمل می‌کنیم

وی اظهار کرد: به نظرم اصلاً در بخش فنی اعداد خیلی مهم نیست. آنچه اهمیت دارد تعهدات ایران است. اینکه میزان غنی‌سازی اورانیوم ۳۰۰ یا ۳۵۰ کیلو شود، تا این اندازه اهمیت ندارد که ایران الان اعلام کرده در این دو مقوله دیگر پایبند نیست و این مسئله اهمیت سیاسی و راهبردی خودش را دارد.

وی خاطرنشان کرد: میزان و عدد دیگر مهم نیست و بستگی به نیازهای سازمان انرژی اتمی دارد و خیلی مته به خشخاش گذاشتن چیزی را ثابت نمی‌کند. بنابراین پایبند به این محدودیت نیستیم و از این به بعد بنا به تشخیص و نیاز خودمان عمل می‌کنیم.

کمالوندی: تا ساعاتی دیگر از مرز غنای ۳.۶۷ درصد اورانیوم عبور می‌کنیم

همچنین سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در نشست مطبوعاتی به پرسش خبرنگاران درباره مسائل فنی گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران پاسخ داد.

بهروز کمالوندی در این نشست اعلام کرد مسائل فنی افزایش درصد غنی‌سازی اورانیوم انجام شده و تا ساعاتی دیگر درصد غنی سازی ایران از ۳.۶۷ عبور خواهد کرد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در این نشست گفت: امروز پایان شصت روز مهلت داده شده به اروپا بود که بر اساس دستور رئیس جمهوری گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را باید بر می‌داشتیم که این کار را انجام دادیم.

وی افزود: امروز رونوشت تغییرات را به نماینده آژانس در ایران تحویل دادیم و تا ساعاتی دیگر مراحل غنی سازی ۳.۶۷ درصدی شروع می‌شود. پیش بینی ما این است که فردا اول صبح که گزارش ما به آژانس داده شود، ما از ۳.۶۷ درصد فراتر رفته‌ایم و این اقدامی بوده که جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده و در وضعیتی که ما قرار داریم گفته شده که همه نیازهای کشور باید مد نظر باشد. نیازی که در کشور وجود دارد یک نیاز نیروگاه‌های قدرت است و در بلند مدت هم نیاز برای پیشران اتمی که هر کدام درصدهای مختص خود را دارند.

شیب غنی سازی به سرعت افزایش پیدا می کند

وی افزود: آنچه امروز در مورد آن تصمیم گرفته شده تأمین سوخت برای نیروگاه‌های قدرت است که مورد نیاز کشور می‌باشد. همچنین شیب غنی سازی ما بر اساس دستوری که می‌گیریم می‌تواند به سمت بالا باشد. در واقع شیب ذخایرمان با توجه به اقدام گام اول رو به بالا است و سرعت آن افزایش پیدا می‌کند.

فعلا نیاز به سوخت راکتور تهران نداریم

کمالوندی خاطر نشان کرد: نیازهای بعدی را مد نظر داریم اما فعلاً نیاز به سوخت راکتور تهران نداریم.

وی در مورد نشست شورای حکام هم گفت: برداشت ما این است که اقدامی از روی استیصال است که آمریکایی‌ها انجام می‌دهند. از دید آنها مطلوب این بود که آژانس یا یک کشور دیگری این کار را می‌کرد اما کاملاً مشخص است که آنها در انزوا قرار دارند.

کمالوندی با بیان این که موضوع پادمانی نیست گفت: شورای حکام مسئول رسیدگی پادمانی است البته از الان می‌شود نتیجه را دید. افزایش ذخایر مواد غنی شده و بالا رفتن از مرز ۳.۶۷ درصد هیچ کدام موضوع پادمان نیست.

وی در ادامه بیان کرد: در ارتباط با بخش اراک و رآکتور آب سنگین خنداب نیز در بازدیدی که اخیراً داشتیم آن جا نشان دادیم که آن چه اتفاق افتاده برای اراک این بود که لوله‌هایی که داخل مخزن اصلی است در آن زمان با علم به این‌که امکان احیا وجود دارد چنین مسیری را رفتیم. اما مسأله‌ای که هست به لحاظ فنی میزان شارژ نوترونی نیازهایی است که در این راکتور جدید چندین برابر قبلی است به اضافه این که امکان استفاده برای کارهای آزمایشگاهی بعد از پرتو برای تولید سوخت به خصوص سوخت نیروگاهی است و ما الان نداریم و ایجاد می‌کنیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: بنابراین اگر سوال فنی شود که کدام رآکتور را فعال می‌کنید ترجیح این است که راکتور مدرن شده، زیرا تولید پلوتونیوم هدف اصلی در راکتور اولیه نیست و راکتور جدید نیز پلوتونیوم دارد و این نیازمند این است که اگر بخواهد به سرعت پیش برود در زمان بعدی انجام می‌شود اما کارهای فنی به خوبی انجام شده است. اگر همراهی کافی نباشد با کندی مواجه می‌شود.

همکاری چینی ها خوب است اما تحت فشار آمریکا هستند

سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین اظهار کرد: همکاری چینی‌ها خوب بوده اما این‌ها بسیار تحت فشار آمریکا هستند. همان طور که شنیدید آمریکایی‌ها در تلاش هستند، تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را می‌خواهند تجدید نظر کنند که اراک هم یکی از آن‌ها می‌تواند باشد، ما براساس نحوه عملکرد طرف مقابل عمل می‌کنیم، کارگروه چین و انگلیس ایجاد شده البته به این انگلیس‌ها کمی بد بین بودیم ولی کار فنی به خوبی پیش می‌رود. این تحولات بعدی است که تعیین می‌کند که چگونه پیش برویم.

کمالوندی درباره ساز و کار افزایش غنی سازی هم ابراز کرد: ما افزایش سانتریفیوژ برای این کار نیاز نداریم در لیستی که برای ریاست شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور ارائه کردیم این موضوع قرار داشته و می‌تواند از آیتم‌هایی باشد که کشور انتخاب می‌کند.

وی در ارتباط با گام سوم نیز گفت: در ارتباط با گام سوم در سازمان انرژی اتمی اجرا کننده هستیم، تصمیم گیرنده نیستیم، اطلاعات فنی را ارائه می‌دهیم لیست مطولی داده شده است حتی قبل از ۱۸ اردیبهشت سال قبل و قبل از آن هم با توجه به این که خروج آمریکا از برجام را پیش بینی می‌کردیم گزینه‌های مختلفی را ارائه دادیم تا به نحوی که صلاح می‌دانند مسئولین بالای کشور عمل کنند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی آمادگی کامل و کافی دارد که در هر سرعت، هر میزان و هر سطحی غنی سازی را انجام دهد.

کمالوندی در ادامه بیان کرد: روز گذشته یکی از رسانه‌ها در مطلبی که منتشر کرد ابهامی را مطرح کرده و نگرانی بیهوده‌ای را ایجاد کرده بود که افزایش ۳۰۰ کیلو برای راکتور تهران نیست در حالی که در رابطه با سوخت راکتور تحقیقاتی تهران که یکی از روش‌های تأمین رادیو دارو است برای چندین سال سوخت داریم. البته روش‌های دیگری هم وجود دارد.

وی گفت: در مورد ذخایر کاری که کردیم رفتن به سمت بهره وری بود در حالی که این‌ها می‌توانست پسماند در یک گوشه‌ای باشد لذا توصیه‌ام این است که افرادی که اطلاعات‌شان کم است اگر می‌شنوند با ما هماهنگ کنند اطلاعات درست را در اختیار آن‌ها بگذاریم لذا برای کشور و مردم نگرانی ایجاد نکنند.

وضعیت رادیو داروی کشور خوب است

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با تاکید بر این که وضعیت رادیو داروی کشور خوب است، گفت: چند صد هزار نفر در خارج از کشور از تولیدات رادیو دارو ما استفاده می‌کنند.

کمالوندی در ادامه این نشست خبری با اشاره به این که کشور نیازهایی شامل سوخت نیروگاهی، راکتورهای قدرت و راکتور تحقیقاتی مانند تهران و پیشران‌ها را دارد، اظهار کرد: با درصدهای متفاوتی می‌توان نیازها را تأمین کرد همین الان سوخت کافی ۲۰ درصد داریم و الان تمرکز زیادی روی ساخت نیروگاهی داریم.

وی افزود: افزایش ۳.۶۷ درصد دو حسن دارد یکی این که کار تولید سوخت نیروگاهی را برای ما هموار می‌کند که مساله بسیار مهمی است و دیگر این که مسیر را هموار می‌کند که اگر خواستیم در مرحله بعدی به سوخت بالاتری برویم و سرعت کار بیش‌تر می‌شود.