نگاهی به فیلم قسطنطنیه با بازی پژمان جمشیدی

کریم امینی، کارگردانی که با “فسیل” رکورد فروش سینمای ایران را شکست، این بار با “قسطنطنیه” قدم به عرصه‌ای بین‌المللی گذاشته است. فیلمی دوملیتی که ترکیه را به عنوان لوکیشن اصلی انتخاب کرده و بازیگران ترکی‌ای را به جمع بازیگران ایرانی افزوده است. کریم امینی جزو نسل دوم کارگردان-بازیگران سینمای ایران بعد از فرامرز قریبیان، مجید مجیدی، رضا عطاران، رامبد جوان و… است. امینی بیش از یک دهه است که در سینما و تلویزیون و تئاتر نقشهای مختلفی از قبیل مامور امنیتی ، جوان عاصی و سرکش جنوب شهری و… را ایفا کرده است و در فرآیند تبدیل شدنش به کارگردان سعی کرد در دستیاری امثال فریدون جیرانی، فرزاد موتمن، حسین فرحبخش و…،سعی کرد روندی منطقی بپیماید. فیلم‌های امینی عموما اجتماعی با پس زمینه کمدی هستند. «دشمن زن» تجربه اول امینی و بازسازی یک فیلم قبل از انقلاب بود و بعد از آن «گربه سیاه» را ساخت با درونمایه‌ی نقد فضای مجازی، فیلم بعدی او «فسیل» یک کمدی-نوستالژی با رگه های سیاسی بود که تبدیل شد به پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران و اخیرا «مرد عینکی/جلبک» را روی پرده داشت که تجربه ای تازه است در اکشن-جاسوسی.

داستان فیلم قسطنطنیه

چند نفر با رویای رسیدن به پول و تغییر سرنوشتشان، تصمیم می‌گیرند برای زدن واکسن راهی ترکیه شوند. اما سفرشان آن‌طور که برنامه‌ریزی کرده بودند پیش نمی‌رود. در میانه‌ی راه، پای عشق و احساسات ناخواسته به ماجرا باز می‌شود، دروغ‌هایی که برای نجات خود می‌گویند شرایط را پیچیده‌تر می‌کند و در نهایت، گرفتار ماجرایی می‌شوند که به یک رسوایی جهانی ختم خواهد شد. اتفاقاتی غیرمنتظره که هم خنده‌دار است و هم آن‌ها را به چالش‌های تازه‌ای می‌کشاند. قصه فیلم قسطنطنیه روایت گروهی از آدم‌های معمولی است که با رویای پولدار شدن و تغییر سرنوشت، تصمیم می‌گیرند به بهانه زدن واکسن راهی ترکیه شوند. اما سفر آن‌ها مطابق نقشه‌ای که چیده‌اند پیش نمی‌رود. در میانه راه پای عشق و احساسات ناخواسته به ماجرا باز می‌شود و برای نجات خود، به دروغ‌هایی متوسل می‌شوند که شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. این دروغ‌ها آن‌ها را درگیر اتفاقاتی غیرمنتظره می‌کند که گاهی خنده‌دار است و گاهی پر از چالش، و سرانجام همه چیز به ماجرایی ختم می‌شود که ابعادش تا یک رسوایی جهانی پیش می‌رود.

تازه‌ترین ساخته‌ی اکران‌شده‌ی امینی فیلم «قسطنطنیه» است که متن آن همراه با بابک مافی نوشته شده. این دو در گذشته چند تجربه موفق کاری با یکدیگر داشته اند. موضوع فیلم به‌روز و درباره تبعات و اثرات گسترش اپیدمی‌های ویروسی در جهان است که بعد از وقوع کرونا تبدیل به موضوعی جذاب و مخاطب پسند شده است؛ تست ویروس ترک بر جماعت ایرانی و اثرات جانبی آن بی‌شباهت به ویروس همه‌گیر شده‌ی سریالهای ترک نیست! یکی از ویژگی‌های «قسنطنیه» بخش جغرافیا و لوکیشن‌های آن است که برای بار اول تصاویر متنوع و کمتر دیده ای شده ای از کشور ترکیه در جلوی چشم مخاطب قرار می گیرد؛ تصاویری که در ترکیب رئال و سی‌جی‌آی خلق شده و نکته مثبت و جذابی برای فیلم است. داستان عشقی فیلم که با اشراف امینی با دقت بر رعایت خط قرمزها نگاشته شده نیز یک امتیاز مثبت برای فیلمی عامه‌پسند محسوب می شود. حضور پژمان جمشیدی و یک بازیگر ترک نیز زوجی تازه است و حضور غلامرضا نیکخواه، بیژن بنفشه‌خواه و به‌خصوص نعیمه نظام دوست نیز باعث ارتقای لحظات کمدی فیلم شده است. امینی در ساخت یک فیلم دوملیتی که می‌خواهد هم سوژه ای تازه در سوءاستفاده‌های ویروسی را طرح کند و هم حادثه پرداز و طنازانه پیش برود، تجربه‌ای تازه را پشت سر گذاشته که جواب هم می‌دهد. فقط به نظر می‌رسد بخش آغازین فیلم زیاده از حد مطول شده که شاید میشد کمی کوتاه‌تر شود تا داستان زودتر شروع شده و روی دور بیفتد با این حال ورود در شوخی با جهاز مردانه و تلاش برای پیشبرد منطقی داستان با وجود خط قرمزهای موجود در این مسیر و پیوند زدن آن با پاندمی ویروسی، توانسته حال و هوایی تازه به کمدی بدهد.

بازیگران و عوامل فیلم قسطنطنیه

پژمان جمشیدی (در نقش اسماعیل)، ایلای ارکوک (در نقش مهربان)، غلامرضا نیکخواه (در نقش منوچهر)، بیژن بنفشه‌خواه (در نقش مازیار)، نعیمه نظام دوست (در نقش همسر منوچهر)، نرگس محمدی (در نقش آنا)، مصطفی کرانتپه (در نقش ایلهان)، هومن حاجی‌عبداللهی، علی اوجی، نازنین صلح‌جو و…

عوامل تولید فیلم قسطنطنیه

کارگردان فیلم کریم امینی است و تهیه‌کنندگی آن را امین‌رضا چلبیانلو بر عهده دارد. دیگر عوامل فیلم هم عبارتند از؛ نویسندگان: مجید مافی و کریم امینی، فیلمبردار: ابوالفضل نباتی، تدوین: حامد حسینی و… فیلم قسطنطنیه دوم مهرماه ۱۴۰۴ اکران شد و مدت زمان فیلم ۱۰۰ دقیقه است.

بازیگران ترک فیلم قسطنطنیه

از نکات مهم فیلم قسطنطنیه، حضور ۲ بازیگر شناخته‌شده ترکیه‌ای است. اینجا کمی بیشتر آنها را بشناسیم؛

ایلای ارکوک؛ بازیگر فیلم قسطنطنیه

ایلای ارکوک (İlay Erkök) بازیگر جوان و بااستعداد ترکیه‌ای است که به خاطر نقش‌آفرینی‌ها در تلویزیون شناخته می‌شود. او متولد ۷ اکتبر ۱۹۹۳ در استانبول است. تحصیلاتش را در رشته تئاتر در کنسرواتوار دولتی دانشگاه استانبول به پایان رساند و برای تکمیل دانش بازیگری‌اش، دوره‌هایی را نیز در کنسرواتوار سلطنتی اسکاتلند در گلاسکو گذرانده است. ایلای ارکوک فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۲۰۱۳ با سریال تلویزیونی «در انتظار آفتاب» (Güneşi Beklerken) آغاز کرد و سپس با بازی در سریال‌هایی چون «عشق از روی لجبازی» (İnadına Aşk) و «عشق زندگیم» (Hayatımın Aşkı) به کار خود ادامه داد. با این حال، شهرت اصلی او با ایفای نقش شخصیت «یارن شاداوغلو» در سریال پرطرفدار «هرجایی» (Hercai) در سال ۲۰۱۹ به دست آمد که باعث شد به چهره‌ای شناخته‌شده‌تر در صنعت سریال‌های ترکی تبدیل شود.

مصطفی کرانتپه؛ بازیگر ترکیه‌ای

مصطفی کرانتپه (Mustafa Kırantepe) بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ترکیه است که در ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۹ در ازمیر متولد شد. او از فارغ‌التحصیلان کنسرواتوار دولتی دانشگاه آنادولو در رشته بازیگری تئاتر است و فعالیت حرفه‌ای خود را از سال ۲۰۰۳ آغاز کرد. کرانتپه بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ به عنوان بازیگر در تئاتر دولتی استانبول فعالیت داشت و از سال ۲۰۰۹ به گروه تئاتری سماور کومپانیا (Semaver Kumpanya) پیوست. کرانتپه به دلیل نقش‌آفرینی‌های متنوع خود در تلویزیون و سینما شناخته می‌شود. یکی از برجسته‌ترین نقش‌های او شخصیت «مدت» در سریال بسیار پرمخاطب «گودال» (Çukur) بود که از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ پخش شد و شهرت فراوانی برای او به ارمغان آورد. از دیگر آثار مهم او می‌توان به سریال‌های «سه قرون» (Üç Kuruş) و فیلم‌هایی مانند «دنیای فانی» (Ölümlü Dünya) اشاره کرد. او همچنین در طول سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ به طور فعال در زمینه صداپیشگی نیز فعالیت داشته است.

۱. سیر تکامل کارگردانی کریم امینی

کریم امینی را می‌توان از نسل دوم کارگردان-بازیگران سینمای ایران دانست که مسیر منطقی‌ای را در حرفه کارگردانی پیموده است:

• فسیل (۱۴۰۰): کمدی-نوستالژیک با رگه‌های سیاسی – پرفروش تاریخ سینمای ایران
• مرد عینکی (۱۴۰۲): تجربه اکشن-جاسوسی
• قسطنطنیه (۱۴۰۴): کمدی دوملیتی با سوژه به‌روز

۲. تحلیل سوژه و درونمایه

فیلم “قسطنطنیه” با بهره‌گیری از سوژه‌ای به‌روز – اپیدمی ویروسی و مهاجرت – توانسته ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کند. این موضوع خصوصاً برای مخاطب ایرانی که تجربه مستقیم همه‌گیری کرونا و موج مهاجرت به ترکیه را داشته، جذاب و قابل درک است.

۳. عناصر موفقیت فیلم

• لوکیشن‌های متنوع ترکیه: نمایش تصاویر کمتر دیده شده از ترکیه
• ترکیب واقعی: ایجاد فضایی باورپذیر و جذاب
• خط داستانی عاشقانه: رعایت خط قرمزها با اشراف کارگردان
• حضور بازیگران ترکی: ایلای ارکوک و مصطفی کرانتپه
• لحظات کمدی: به‌ویژه با حضور نیکخواه و نظام‌دوست

۴. نقاط قوت فیلم

• زمان‌شناسی در انتخاب سوژه: پرداختن به پدیده مهاجرت و اپیدمی
• کارگردانی حرفه‌ای: تجربه امینی در کمدی‌های اجتماعی
• فیلمنامه منسجم: همکاری موفق با بابک مافی
• بازیگران مناسب: انتخاب درست بازیگران برای نقش‌ها
• تصویربرداری خلاقانه: ابوالفضل نباتی

۵. نقاط ضعف و چالش‌ها

• بخش آغازین طولانی: می‌توانست کوتاه‌تر باشد
• ریتم کند در ابتدا: دیر شروع شدن داستان اصلی
• پیچیدگی در ترکیب ژانرها: کمدی، درام، عاشقانه و اجتماعی

۶. تحلیل بازی‌ها

• پژمان جمشیدی: حضور مؤثر در نقش اصلی
• ایلای ارکوک: بازیگر ترک با سابقه درخشان در سریال‌های ترکی
• غلامرضا نیکخواه: ایجاد لحظات کمدی ماندگار
• نعیمه نظام‌دوست: تقویت بخش کمدی فیلم

۷. جایگاه در سینمای ایران

“قسطنطنیه” را می‌توان ادامه‌دهنده مسیر کمدی‌های اجتماعی موفق سینمای ایران دانست. امینی با بهره‌گیری از تجربیات قبلی و یادگیری از کارگردانان بزرگی که با آنها همکاری کرده (فریدون جیرانی، فرزاد موتمن، حسین فرحبخش)، اثری خلق کرده که هم جنبه سرگرمی دارد و هم نگاهی به مسائل اجتماعی معاصر انداخته است.

منبع: آسیا نیوز