میدان ساعت تبریز | سازه ای با معماری آلمانی و جاذبه های فراوان

به گزارش قلم آزاد، میدان ساعت تبریز را محلیان و تبریزی‌ها با نام برج لندن هم می‌شناسند. یک بنای قدیمی و منحصر به فرد در شهر تبریز که البته میدان اصلی این شهر است و به نماد آن هم شناخته می‌شود. تبریز دیدنی‌های طبیعی، تفریحی، تاریخی و متفاوتی دارد که چه گردشگر داخلی باشید و چه گردشگر خارجی شما را مات و مبهوت خود می‌کنند. واقعیت این است که تمام جاذبه‌های دیدنی و تاریخی این شهر قدمت زیادی دارند. اما در این بین ساعت تبریز با قدمت ۸۰ساله خود ظاهراً گوی سبقت را از بقیه ربوده است. ما امروز قصد داریم در کنار شما بازدیدی پرخاطره از این میدان داشته باشیم و ناگفته‌های زیادی را مطرح کنیم.

آدرس: آذربایجان شرقی، شهر تبریز، تقاطع خیابان ارتش و خیابان امام خمینی.

میدان ساعت تبریز و ناگفته های آن

میدان ساعت تبریز در یکی از مدرن‌ترین شهرهای ایران، واقع شده است. شهری به شدت خوش آب و هوا با تاریخی غنی، مردمانی خونگرم سوغاتی‌ها و صنایع دستی‌های منحصر به فرد و جاذبه‌های تاریخی که در گوشه‌گوشه شهر می‌توانید به وضوح آن‌ها را مشاهده کنید. تبریز تاریخچه پیدایشی متعلق به ۴۰۰۰ سال پیش دارد و یکی از متمدن‌ترین شهرهای ایران در حوزه‌ها و عرصه‌های گوناگون است. این شهر را به نام شهر اولین‌ها هم می‌شناسند؛ چون از هر لحاظ در تمام عرصه‌ها اولین محسوب می‌شود.

بهترین مسیر دسترسی به میدان ساعت تبریز

برای رفتن به میدان ساعت تبریز یا همان میدان شهرداری باید به مرکز شهر بروید. در زبان محلی این میدان را به نام “ساعات قاباغی” می‌شناسند. این میدان درست در تقاطع خیابان امام خمینی یا خیابان پهلوی سابق و خیابان ارتش یا خیابان شاپور سابق قرار دارد.

برای دسترسی به این برج شما با وسایل حمل و نقل عمومی، خودروی شخصی و حتی مترو امکان رفت و آمد دارید. البته بهترین وسیله استفاده از اتوبوس‌های تندرو یا BRT است که در مسیر خیابان شریعتی به سمت آبرسان شما را به میدان ساعت خواهد رساند.

مرکز شهر تبریز یکی از پرترددترین نقاط شهر است. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که با خودروی شخصی به میدان اصلی و مرکز شهر نروید. در عوض مترو هم گزینه مناسبی محسوب می‌شود که خط مترو شماره ۱۱ در متروی شهر تبریز می‌تواند شما را به این میدان برساند. تاکسی‌های اینترنتی و تاکسی‌های تلفنی و همین‌طور تاکسی‌های شهری هم وسیله‌های دیگری برای حمل و نقل شما هستند.

باز هم تأکید می‌کنیم که اگر برای رفتن به میدان ساعت شهر تبریز از خودروی شخصی استفاده کردید، به واسطه کمبود جا و پارکینگ، با مشکل روبرو خواهید شد. پس بهتر است از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید یا خودروی خود را دورتر از میدان پارک کرده و مسیر پیش رو تا میدان ساعت شهر تبریز را پیاده طی کنید.

میدان ساعت شهر تبریز در یک نگاه

در شهر تبریز بعد از ساختن برج ساعت و عمارت شهرداری، میدان ساعت را طراحی و اجرا کردند. به عبارتی این میدان در حال حاضر به عنوان هویت شهر تبر شناخته می‌شود و این شهر را به واسطه میدان ساعتش می‌شناسند. نام‌گذاری آن هم به واسطه ساعتی است که در بالای برج میدان قرار گرفته است. این میدان یکی از زیباترین نقاط شهر خصوصاً در طول شب و با نورپردازی‌های شبانه است.

برج تبریز یک ساعت ۴ طرفه در چهار جهت اصلی دارد که این ساعت را شهردار وقت تبریز در زمان حکومت پهلوی از کشور انگلستان خریداری کرده بود. جالب است بدانید که مشابه همین ساعت دقیقاً در برج ساعت لندن یعنی برج “بیگ بن” هم قرار دارد. هر دوی این ساعت‌ ها یک باتری دارند و ۲۴ ساعت یک بار باید آن ها را کوک کرد. ساعتی که در میدان ساعت تبریز قرار گرفته از ابتدای نصب تا امروز در ابتدای کار هر ۱۵ دقیقه و در دوران معاصر هر یک ساعت یک بار به واسطه یک طنین دلنشین گذشت زمان را به مردم شهر یادآوری می‌ کند.

بد نیست بدانید که این میدان در تیر ماه سال ۱۳۷۷ رسماً در فهرست لیست آثار ملی شهر تبریز قرار گرفت.

میدان ساعت تبریز در گذر تاریخ

همان‌طور که در ابتدای این مطلب هم اشاره کردیم میدان ساعت تبریز نماد این شهر است که در سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ به دستور مستقیم رضاخان در محل اصلی یک گورستان متروکه و مخروبه با نام “مقصودیه” یا “کوی نوبر” آن را بنا کردند. در آن دوران شهردار تبریز فردی به نام “حاج ارفع الملک جلیلی” بود و ساخت این عمارت را معمار و طراحی با نام “آبادیس اوهنجانیان” که در آن دوران وزیر راه و شهرسازی از کشور ارمنستان بود و بعد از مهاجرت ساکن تبریز شده بود با سبک و ایده طراحی آلمانی، بنا کرد. محلی که امروز میدان ساعت تبریز در آن قرار گرفته در ابتدا یک چهارراه بود و بعد از آن در دوران حکومت “سید جعفر پیشه‌ وری” آن را به میدان تبدیل کردند.

در ابتدای کار یک نیم تنه از تندیس “باقرخان سالار ملی” که از مبارزان مهم و اصلی در جنبش معروف مشروطه ایران بود، در این میدان نصب کرده بودند. اما بعد از اینکه حکومت پیشه ‌وری سقوط کرد، به جای تندیس باقرخان، مجسمه محمدرضا شاه پهلوی را در این میدان گذاشتند. بعد از انقلاب اسلامی هم مجسمه رضا شاه پهلوی تخریب شد و میدان ساعت را با هدف گرد هم آمدن اهالی تبریز بنا کردند.

البته در دوران جنگ هم یکی از مهم‌ترین نقاطی که بمباران شد، متأسفانه همین میدان تاریخی و مهم بود. اما جالب است بدانید که هنوز هم با گذشت زمان بیشتر تجمعات مردم شهر تبریز در این میدان انجام می‌شود. این میدان با گذشت زمان همچنان یک میراث فرهنگی و تاریخی مهم محسوب می‌شود که در بیشتر اعیاد، مراسم‌ها و جشن‌های مذهبی و غیر مذهبی خصوصاً در عید نوروز اهالی شهر تبریز به گرد این میدان جمع شده و جشن می‌گیرند.

معماری میدان تاریخی ساعت شهر تبریز

میدان ساعت تبریز معماری منحصر به فردی دارد. برج ساعت در قسمت بالایی عمارت شهرداری قرار گرفته و در کل، این بنا در زمینی به وسعت ۹۶۰۰ متر مربع و زیربنایی معادل ۶۵۰۰ متر مربع بنا شده است. ارتفاع برج ساعت هم به طور تقریبی ۴ متر است. برج ساعت از دور شبیه به حرف U انگلیسی است. در قسمت نمای شمالی و شرقی برای ساخت این بنا از سنگ‌های تراشیده شده استفاده کرده‌اند. در بخش غرب و جنوب هم ترکیبی از سنگ و آجر را مورد استفاده قرار داده‌اند.

ضمن اینکه نمای کاخ زیبای شهرداری و برج معروف ساعت تبریز از بالا به شکل یک عقاب است که قصد پرواز دارد. جالب اینجاست که نمونه این ساختمان را می‌توانید در کشور آلمان در بنایی که پیش از جنگ جهانی دوم ساخته شده بود، مشاهده کنید. دیدن این مجموعه از بالا نشان دهنده عظمت و شکوه برج ساعت تبریز است.

دیگر بخش ‌های میدان ساعت تبریز

میدان ساعت تبریز فقط یک میدان و برج نیست. بلکه از قسمت‌های دیگری مانند موزه، شهرداری و کاخ شهرداری هم تشکیل شده است.

• موزه شهرداری دقیقاً در قسمت زیرین این برج قرار گرفته وسعتی تقریبی معادل با ۸۰۰ متر مربع دارد. تاریخ احداث آن در سال ۱۳۸۶ هجری شمسی است که برابر با صدمین سالگرد تأسیس شدن بلدیه یا شهرداری ایران بوده است. در این موزه شما علاوه بر دیدنی‌های ارزشمندی مانند اولین خودرو های آتش نشانی و اولین تاکسی‌ها می‌توانید:

1. تالار با دوربین‌های عکاسی قدیمی
2. تالار صدا
3. تالار فرش‌های ارزشمند و نفیس قدیمی
4. تالار دفاع مقدس
5. تالار حکمت
6. تالار هنرهای معاصر
7. تالار چاپ و نشر

را هم مشاهده کنید. همین‌طور در این موزه اسناد اشیا و آثار قدیمی متعلق به شخصیت‌های مهم و برجسته داخلی و خارجی هم نگهداری می‌شود.

• و همین‌طور کاخ شهرداری که از ابتدای تأسیس این مجموعه علاوه بر موزه، به عنوان بنای شهرداری هم از آن استفاده می‌کردند. البته فعلاً در این بنا امور عمرانی، ملاقات‌های رسمی، امور اداری و دیدارهای دیپلماتیک بیشتر در این بنا انجام می‌شوند.

جاذبه‌ های نزدیک به میدان ساعت تبریز

در فاصله کوتاهی از میدان ساعت تبریز جاذبه‌های متعدد و متنوع دیگر این شهر مانند:

• خانه صدقیانی
• خانه گنجه‌ای زاده
• خانه قدکی
• خانه بهنام
• تیمچه مظفریه
• حمام خان
• مسجد جامد تبریز
• بازار تبریز
• ارگ تبریز یا ارگ علیشاه
• و موزه سنجش

هم قرار دارند و بازدید از آن‌ها به راحتی برای شما میسر خواهد بود. البته تبریز جاذبه‌ها و دیدنی‌های دیگری هم دارد. اما ما در این قسمت نزدیک‌ترین جاذبه‌ها به میدان ساعت شهر تبریز را به شما معرفی کردیم.

تبریز و یک سفر فراموش نشدنی

تلاش کردیم تا میدان ساعت شهر تبریز را به شما معرفی کنیم. به انتهای سفر رسیده‌ایم و همین‌جا به ما توصیه می‌کنیم که حتماً تهیه سوغات شهر تبریز را فراموش نکنید. همچنین به هیچ عنوان از غذاها و نوشیدنی‌های محلی، شیرینی‌ها و نان‌های خوشمزه و لذیذ این شهر هم غافل نشوید.

منبع: الی گشت