مزایا، موانع و راهکارهای استفاده صحیح از طرح شب‌های روشن در رشت

حرف تازه – بهادر سبحانی پور:  ۲۵ اسفند ماه سال گذشته بود که با حضور علی‌اصغر مونسان رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور و معاون رئیس‌جمهور طرح شب‌های روشن در رشت افتتاح شد.

این طرح که همزمان بر برخی از شهرهای دیگر استان و سطح کشور پیگیری شد یکی از برندهای مد نظر شهر رشت برای پروژه برند سازی شهری بود. طرح فوق‌الذکر اگرچه دارای مزایای بسیاری برای استفاده در جذب گردشگر و افزایش سطح رضایت شهروندان و اصناف است اما با مشکلات بسیاری مواجه است. یکی از مهمترین معضلات پیش روی استفاده صحیح از طرح شب‌های روشن یا به اصطلاح دیگر طرح احیای شب، عدم وجود نور کافی در معابر شهر رشت است.

از دیرباز نور عنصری اصلی در معماری ایرانی بوده است. این عنصر مهم و تأثیرگذار جدا از روشنایی در مباحث دیگری همچون ‌زاویه، رنگ و… نیز در تناسبی تمام با سازه قرار داشته است. طی سال‌های اخیر، به‌کارگیری نور در شب مورد توجه قرار گرفته و معابر، المان‌های شهری، ‌بناهای مهم و فضاهای گردشگری به شکلی ویژه نورپردازی شده‌اند. در شهر رشت اما یکی از بزرگ‌ترین مشکلات موجود در سر راه طرح شهر شب‌های روشن معضل کیفیت و کمیت نورپردازی بخصوص نقاط اصلی شهر رشت همچون پیاده راه هسته مرکزی است.

ضعف روشنایی معابر و فضای شهری یک معضل جدی به‌حساب می‌آید و روشنایی مناسب شهر در هنگام شب ضمن افزایش ارتقای امنیت، سبب ایجاد فضایی مناسب برای ایجاد نشاط و شادابی در جامعه شود. رشت در شب هنگام نیز زنده است و برای این حیات شبانه نیاز به افزایش سطح کیفی نورپردازی در سطح معابر اصلی و فرعی شهری وجود دارد.

در سطح شهر رشت متأسفانه پس از افتتاح طرح شب‌های روشن عملاً اتفاق خاصی نیفتاده و تنها سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری رشت با هرآنچه که در اختیار داشته و علیرغم تمامی مشکلات توانسته به برپایی تئاتر خیابانی بپردازد؛ اما این نباید تمام آن چیزی باشد که در رشت اتفاق می‌افتد.

شهر رشت با در اختیار داشتن پیاده راه هسته مرکزی می‌تواند یک مرکز ویژه برای تجمع شبانه مردم سرزنده رشت باشد؛ اما این تجمع می‌بایست با برنامه‌ریزی صحیح انجام گردد.

پیشنهاد‌های بسیار زیادی می‌توان برای استفاده بهتر از طرح شب‌های روشن ارائه کرد، برای مثال استفاده از بخشی از فضای پیاده راه منتهی به خیابان امام خمینی (ره) برای مسابقات فوتبال خیابانی، استفاده از بخشی از پیاده راه منهی به خیابان سعدی برای برگزاری شب شعر و قصه‌خوانی و همچنین در بخش دیگری از پیاده راه نیز صنایع‌دستی تماماً گیلانی در بازارچه خیریه برگزار شود.

از سوی دیگر باید به وضعیت بازار و اصناف نیز اشاره داشت که قلب تپنده اقتصاد شهر هستند و می‌بایست مورد توجه قرار گیرند. متأسفانه محدودیت زمانی برای باز بودن فروشگاه‌ها و مغازه‌ها سبب شده است که بخش عمده‌ای از بازار توانند از طرح فوق استفاده نمایند و از آن بی‌بهره مانده‌اند. از همین رو می‌توان با همکاری فرمانداری شهرستان رشت و نیروی انتظامی امنیت محدوده پیاده راه را تأمین نمود تا صرفاً ساعت ۲۳:۳۰ زمان پایان رسمی طرح شب‌های روشن نباشد و کسبه بتوانند به‌صورت ۲۴ ساعته مغازه‌ها و فروشگاه‌های خود را باز نگه داشته و شب‌های رشت به معنای واقعی حیات خود را به دست بیاورند.

قطعاً اجرای صحیح طرح شب‌های روشن، بدون هیچ هزینه گزافی کیفیت اقتصادی بازار رشت را افزایش داده و در زمینه گردشگری نیز گام‌های مهمی برداشته می‌شود. اگرچه مجموعه شهرداری رشت مستقیماً از این طرح نفع مالی ندارد اما زمانی که طرح فوق به‌صورت صحیح اجرا شود قطعاً کسبه نیز قدرت مالی بیشتری داشته و عوارض شغلی خود را نیز به‌موقع پرداخت کرده و ساخت و ساز و نوسازی نیز در مجموعه شهری افزایش چشمگیری خواهد یافت.