مدارس استعدادهای درخشان نباید تضعیف شود

حرف تازه – همزمان با مصوبه اخیر مجلس برای حذف “تنوع مدارس” نگرانی‌هایی درباره حذف مدارس سمپاد مطرح شده است از سوی دیگر عده‌ای از کارشناسان  براین باورند که تأکید رهبر معظم انقلاب درباره توجه به نخبگان به معنای جداسازی دانش‌آموزان تیزهوش از سایر دانش‌آموزان نیست.

در  این مطلب،  بازخوانی از صحبت‌های رهبر معظم انقلاب درباره مدارس سمپاد و جریان تربیت نخبگان داریم.

رهبر انقلاب در دیدار با نخبگان علمی جوان در تاریخ ۲۸ مهر ۹۵ در بخشی از صحبت‌های خود اینگونه گفتند: “اوّلاً نخبگان  ـ به‌خصوص جوانان نخبه ـ هدایای نفیس الهی هستند به یک ملّت و یک کشور همه‌ کشورها از چنین هدایایی، با این حجم، با این گستردگی، با این عدد فراوان برخوردار نیستند. این یکی از خصوصیّات کشور ما است که در آن استعدادهای انسانی، با کیفیّت خوب و کمّیّت فراوان وجود دارد؛ این جزو خصوصیّات کم‌نظیر کشور ما است؛ این یک هدیه‌ الهی است، هدیه‌ بسیار نفیس و باارزشی است.

نتیجه این است که مسئولان کشور بایستی این امانت‌ها را گرامی بدارند، حفظ کنند، چون این هدیه امانتی است در دست مسئولان؛ از بنیاد نخبگان و آقای دکتر ستّاری و شورای عالی انقلاب فرهنگی بگیرید، تا وزارت آموزش عالی و بهداشت‌ و درمان و آموزش‌وپرورش و بقیّه‌ دستگاه‌های دولتی که ارتباطی با نیروی انسانی و با نیروی جوان می‌توانند داشته باشند؛ اینها در دست آنها امانتند. امانت نفیس را باید خیلی مراقبت کرد؛ برای حفظ آن، و آن‌وقتی که این امانت قابل رویش و افزایش است، برای رویش و افزایش آن باید احساس مسئولیّت کنید.

 از طرفی انسان یک موجود مختار است؛ خدای متعال به انسان اختیار داده که این کار را بکند یا نکند؛ لازمه‌ اختیار، مسئولیّت است؛ اگر ما در یک کاری از خودمان اختیار نداشته باشیم، مسئولیّت نداریم؛ وقتی اختیار داشتیم، طبعاً مسئولیّت داریم. خدای متعال شما نخبه‌ها را، دارای اختیار آفریده؛ این هدیه و این نعمتی را که خدا به شما داده -که یک استعداد خوب و برجسته است – می‌توانید به کار بیندازید، می‌توانید به کار نیندازید؛ می‌توانید در راه درست به کار بیندازید، می‌توانید در راه درست به کار نیندازید؛ هر دو جور ممکن است؛ پس شما هم مسئولید؛ پس مسئولیّت فقط متوجّه آن کسانی نیست که امانت‌دار هستند؛ امانت‌دار اصلی و اوّلی، خود شما هستید؛ شما هم مسئولید.

 من به شما عرض بکنم: چرا ما برای جوان، برای علم، برای نخبه، برای استعداد برتر، این‌همه اهمیت می‌دهیم؛ از دیدنشان خوشحال می‌شویم، برایشان صرفِ‌وقت می‌کنیم ـ واقعاً هم صرفِ‌وقت می‌کنیم، این را هم شما بدانید ـ و صرف همّت و مانند این‌ها می‌کنیم، چرا؟ برای خاطر اینکه ما یک سابقه‌ تلخی داریم؛ در یک دوران طولانی، ژنِ ناتوانی، ژنِ نمی‌توانیم، ژنِ وابستگی به دیگران را در ما تزریق کردند؛ در یک دوران طولانی، از دوران قاجار تا دوران پهلوی، در ملّت ما -همین ملّت بااستعداد- این احساس درونیِ عدم توانایی و عدم قدرت، ایجاد شد؛ و آن را در ما -در مجموعه‌ جامعه‌ ایرانی- نهادینه کردند؛ این سابقه را ما داریم.

یک نکته‌ی دیگری که حالا وزیر محترم آموزش‌وپرورش هم اینجا حضور ندارند لکن به گوش ایشان باید برسد، [این است که‌] من از این مسئله‌ سمپاد -این سازمان ملّی پرورش استعدادهای درخشان- نگرانم. گزارش‌هایی که به من می‌رسد، گزارش‌های خرسندکننده‌ای نیست؛ این سمپاد خیلی مهم است. این کار خیلی مهمّی است و آن نکته هم که اشاره کردند که یک تعداد زیادی مدرسه بر اساس این [طرح تأسیس شده‌]، این متوقّف به این است که این سازمان خوب بچرخد و خوب اداره بشود؛ گزارش‌هایی که به ما میرسد در این جهت، گزارش‌های خرسندکننده‌ای نیست.”

 رهبر انقلاب همچنین در دیدار با فرهنگیان در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ۹۸ در بخشی از سخنان خود درباره مدارس سمپاد متذکر شدند: “در‌ همین رابطه، مدارس استعدادهای درخشان است که خیلی مهم است، نخبه‌پروری خیلی مهم است، مدارس استعدادهای درخشان نبایست تضعیف بشود، هر چه می‌توانید اینها را تقویت کنید و جایگاه کشور در المپیادهای جهانی بایستی حفظ بشود البتّه من شنیده‌ام در چند رشته تنزّل پیدا کرده‌ایم؛ در ریاضی، در فیزیک، در رایانه، در شیمی، رتبه‌های ما پایین آمده. باید اینها جبران بشود. یکی از افتخارات کشور، همین بچّه‌های المپیادی هستند که می‌روند رتبه‌های بالا را در دنیا کسب می‌کنند و می‌آیند؛ نگذارید رتبه‌ی اینها تنزّل پیدا کند.”