لزوم پرهیز از پرخاشگری توسط مدیران ارشد شهری

فاطمه شعاع شرق – پرخاشگر بودن، به معنای حمایت از خود به شیوه ای است که در آن به حقوق دیگران تجاوز می شود. ‌رفتار پرخاشگرانه به صورت معمول تنبیه گرایانه، ‌سرزنش آمیز، ‌تحکم جویانه و خصمانه است و می تواند تهدید، توهین و … را شامل شود.
یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی امروز جامعه ایرانی پرخاشگری اجتماعی است. آسیبی که هر روز خود را به گونه ای و در شکلی نمایان می کند. بسیاری از جامعه شناسان و تحلیل گران اجتماعی سالها است که از زوایای مختلف به بررسی این پدیده شایع در اجتماع ما پرداخته و هر یک به گوشه ای از عوامل ظهور و بروز آن اشاره کرده اند اما آنچه در ماه های اخیر نگرانی بسیاری از شهروندان رشتی را برانگیخته، چهره زشت خشونت و پرخاشگری ناشی از تسویه حساب ها و سهم خواهی های جناحی و گروهی است که در فضاهای عمومی و رسانه ای استان نمود یافته است. اگرچه تعارضات می تواند در هر جامعه ای طبیعی تلقی شود اما واکنش های خشونت آمیز در مقابل یکدیگر قطع به یقین برای جامعه ما عادی نیست. مسئله ای که در همین چند هفته اخیر و به ویژه پس از بارش برف متاسفانه شاهد آن بوده ایم به گونه ای که فضای رسانه ای ما پر از هجمه ها و پیکانهای نوک تیزی شده که افراد و گروه ها به صورت تهاجمی به سوی یکدیگر نشانه می روند و در این میان شاید پیش و بیش از همه لزوم صبوری و منطق گرایی مدیریت شهری و به ویژه مدیر ارشد شهرداری ما را می طلبد.
به نظر نگارنده تشدید این اوضاع و احوال و اثرات و برون دادهای عمومی ناشی از این رویه، جامعه آرام و صبور شهری ما را هرچه بیشتر به سوی پرخاشگری سوق خواهد داد و در آستانه انتخابات شوراها می تواند زمینه ساز بسیاری از بی اخلاقی ها شود. یک رصد جزیی از شبکه های مجازی و کامنت های افراد زیر یادداشتهای سایتهای اینترنتی به وضوح بیان گر این ادعاست. در حالی که شهرداری و شورا می توانند از نهادهایی باشند که در کنترل اجتماعی خشونت و پرخاشگری موثر و مرجع باشند اما آنچه عملا در خروجی ها لمس می گردد تفاوت های معنی داریست. نکته عجیب تر این است که عده ای از این افراد، پرخاشگری و زورگویی را نه تنها تقبیح نمی کنند، ‌بلکه آن را نشانه شهامت و قدرت در خود می دانند و اینگونه  ‌اعمال خود را موجه و حتی لازم می دانند و ضمن صحه گذاشتن به چنین رفتاری با تاکید فراوان از آن دفاع هم می کنند.

اگرچه شاید افرادی که خود و اندیشه هایشان را برتر از دیگران می پندارند در هر جامعه ای یافت می شوند و این اجازه را به خود می دهند که به هردلیل گستاخانه به شعور و حرمت دیگران و یا زیر دستان خود تعدی کنند اما توهین به نمایندگان مردم (اعم از شورا و مجلس) در هیچ جامعه ای پذیرفته نیست و در اصل توهین به شان و شعور شهروندان است و اگر این روند ادامه یابد سنگ روی سنگ بند نخواهد شد! چرا که این سطح از پرخاشگری آنهم در حد نهادهایی چون شهرداری به سرعت به سایر بخش های جامعه تسری خواهد یافت. از این روی پیشنهاد میگردد مدیران ارشد شهری رشت با تغییر رویکرد خود از احساسی به رویکرد عقلانی با مسایل و انتقادات شهروندان و نمایندگانشان عالمانه تر برخورد کرده و آستانه تحمل خود را افزایش دهند و بدانند مهم ترین عامل در ایجاد پرخاشگری از میان همه موقعیت ها، ‌صرف نظر از عوامل فیزیولوژیکی، “ناکامی” است و مطالعات در این زمینه نشان می دهد اگر افراد در رسیدن به اهداف خود با شکست مواجه شوند، ناکامی حاصل شده احتمال پاسخ های پرخاشگرانه را در آنها افزایش می دهد. بنابراین دقت کنید که یکی از قضاوت های پیش فرض جامعه در مقابل اینگونه پرخاشگری اذعان شخص پرخاشگر به ناکامی خود است!
باید بپذیریم وقتی بخواهیم به صورت اغراق آمیز و با بهره برداری از رسانه های هم سو توانمندی های خود را مضاعف نشان دهیم به همان نسبت توقعات را در جامعه‌ نسبت به خود افزایش داده ایم و اگر در عمل نتوانیم گروه‌های اجتماعی را برای دستیابی به اهداف مورد ادعا اقناع کنیم احساس نارضایتی غالب می‌شود و تبعاتی به بار می‌آورد که یکی از آنها می تواند نقدهای اخیر باشد.
نکته قابل اشاره دیگر آنکه قرار گرفتن در راس مدیریت شهری نیاز به پذیرش این نکته دارد که قضاوت های افراد و گروه های اجتماعی همیشه منصفانه نیست و اگرچه کاهش آستانه تحمل، در مقابل مشکلات فراوان برای افراد عادی جامعه مسئله‌ای پذیرفته شده است اما در چنین سطحی آنهم در اکثر نقدهای صورت پذیرفته منطقی به نظر نمی رسد! اگرچه حتی به وسیله اعمال یا نقدهای صحیح و یا ناصحیح دیگران برانگیخته شده باشید.
در پایان امیدوارم همه ما ابتدا از حقوق اجتماعی خویش مطلع شویم و سپس نسبت به تکالیف خود در قبال جامعه آکاهی یابیم تا در تعاملی سازنده بتوانیم در راستای توسعه شهر و میهن عزیزمان کوشا باشیم.