در جستجوی کدام شهردار؛ جوان بومی و متخصص یا چهره شاخص و مشهور اما غیر بومی؟

امین مهرآور – خرداد ۱۳۹۶ مدت کوتاهی چند روز بعد از انتخابات پنجمین دوره شوراها و پس از بازماندن تعداد قابل توجه اعضای شورای چهارم از راهیابی به شورای پنجم، برای چندمین بار بحث طرح سوال و استیضاح سیدمحمدعلی ثابت قدم شهردار آن روزهای رشت مطرح شد و شکست خوردگان انتخابات این بار پیروز استیضاح شدند و پس از دوسال ثابت قدم را از مسند شهرداری رشت برکنار کردند؛ پس از سرپرستی کوتاه اما جنجالی فرامرز جمشید پور که منجر به مطرح شدن نام رشت در سطح رسانه های ملی و حتی فارسی زبان ماهواره ای شد موسم آغاز به کار پنجمین دوره شورای شهر فرا رسید و اعضای شورا در تکاپوی انتخاب شهردار قرار گرفتند.

اعضای شورای پنجم اما بعد از یک دور شمسی قمری و گردش در نصف جهان در مسیر بازگشت به رشت «مسعود نصرتی قزوینی نژاد» را از سرزمین قزوین با خود سوغات آوردند تا شهردار با سابقه قزوین که همانند ثابت قدم علاقه ویژه ای به پیاده راه سازی داشت ادامه دهنده مسیر بازآفرینی رشت باشد.

دوران زمامداری نصرتی در شهرداری رشت اما دیری نپایید، او که برای حضور در رشت برنامه ای چهارساله ارائه کرده بود در کمتر از یکسال به دلایلی که شاید خودش بهتر می داند و در روزی که یکی از اعضای شورا «حال خوشی نداشت» از عنوان شهرداری رشت استعفا کرد تا به سمت یکی از معاونت های سازمان همیاری شهرداری های کشور منصوب شود.

حالا کمتر از یکسال از آغاز به کار شورای پنجم، اعضای شورای شهر باردیگر باید در جست‌وجوی شهرداری مطلوب باشند فردی که ساختار مدیریت در شهرداری ها را بشناسد و بتواند در کنار مدیریت مالی شهرداری بدهکار رشت دست به اجرای پروژه هایی در جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان بزند.

در این میان لازم است فراموش نکنیم یکی از اثرات دوران کوتاه، کم ثبات و پرحاشیه مدیریت ثابت قدم در رشت بر اذهان شهروندان اجرای پرتعداد و همزمان پروژه های عمرانی و زیربنایی بود که بارها اعضای شورا از آن با تمجید یادکرده و گفتند: همه جای شهر امروز به یک کارگاه عمرانی تبدیل شده است.

ثابت قدم با اجرای پروژه بزرگ پیاده راه فرهنگی که منجر به مسدود شدن تردد خودرو در میدان مرکزی شهر شد و بخشی از طرح بازآفرینی بافت مرکزی و تاریخی رشت بود یک ویژگی دیگر نیز از خود در افکار عمومی ایجاد کرد و آن شهامت و توانایی اجرای پروژه های بسیار بزرگ و تاحدی غیرممکن، پروژه هایی که اجرای آن از فاصله چند صد کیلومتری ذهن و رویای برخی افراد هم عبور نمی کند.

اما انتخاب فردی مانند مسعود نصرتی که نسبت به ثابت قدم پا به سن گذاشته محسوب میشد و تجربه ۲۶ سال کار و فعالیت در شهرداری قزوین تقریبا تمام انگیزه ها و آرزو هایش را ارضا کرده و دیگر انگیزه ای برای ادامه فعالیت ندارد یک انتخاب اشتباه است، بدنه شهرداری اگرچه آرامش و ثبات قابل قبول و رضایت بخشی را در چارت و ساختار درونی خود تجربه کرد اما بارها از بخشی از پرسنل شهرداری و از بسیاری از شهروندان شنیده‌ام که بعد از ثابت قدم شهر به یکباره وارد فضای سکوت و رخوت شده است، که این مساله در کنار بدهی های هنگفت دوره ثابت قدم از بی انگیزگی شخص مسعود نصرتی نشأت می گرفت.

رفتار شگفت انگیز نصرتی که با نخستین پیشنهاد سمتی بالاتر تصمیم به استعفا از شهرداری رشت گرفت میتواند به آینه عبرتی تبدیل شود تا اعضای شورا دیگر به سراغ گزینه های غیر بومی (چه از نظر محل تولد و چه از نظر محل زندگی) نروند چه این گزینه یک قزوینی باشد چه یک رشتی که بیش از دو دهه در خارج از استان کار و تلاش و فعالیت کرده چه اینکه هر دوی این افراد یک ویژگی مشترک دارند و آن عدم وابستگی به زندگی در شهر رشت و رشتوندان است.

یکی از پایه های اساسی مساله بومی گزینی آشنایی فرد با روح و کالبد شهر است که همواره در زمان مدیریت می تواند به درک هرچه بهتر فضای شهر برای اجرای پروژه ها کمک کند از سوی دیگر در صورت انتخاب شهرداری که وابستگی و تعلق خاطری به رشت ندارد هرآینه احتمال تکرار اتفاقی مانند ماجرای نصرتی وجود دارد و فرد مورد نظر با پیشنهاد منصبی که آن را به صلاح منافع شخصی اش بداند به سادگی از شهرداری رشت استعفا کند.

در مقایسه میان دو شهردار پیشین رشت به چند فاکتور مهم می رسیم که از اهمیت والایی برخوردارند، نخست مساله انگیزه فرد برای کار و تلاش و فعالیت است که ارتباط مستقیمی با سن افراد دارد، برهمگان واضح و آشکار است که هرچه یک مدیر جوان تر باشد انگیزه اش برای اثرگذاری مثبت و ایجاد تحول بالاتر است و هرچه سن بالاتر می رود افراد محافظه‌کارتر می شوند برای مثال عملکرد نصرتی در شهرداری رشت حتی با عملکرد او در شهرداری قزوین قابل مقایسه نبود چرا که نصرتی در زمان تصدی کرسی شهرداری قزوین در سال ۸۸ کمی بیشتر از ۴۰ سال سن داشت، اتفاقی که مشابه آن برای ثابت قدم در سال ۹۴ رخ داد و اون نیز اندکی پس از پایان ۴۰ سالگی شهردار رشت شد.

شورای پنجم ویژگی های مثبت قابل توجهی دارد یکی از آن ها ترکیب جوانی و تجربه است که می تواند نوید بخش جسارت و عقلانیت همزمان در تصمیم گیری ها باشد و امید است این ویژگی ها در کنار یکدیگر نتیجه مثبتی برای شهر رشت و شهروندان رقم بزند.