تنها راه ارتقای وضعیت موجود موسیقی به وضعیت مطلوب، شفافیت هرچه بیشتر است

حرف تازه : احمدعلی راغب آهنگساز و نوازنده پیشکسوت در نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت: ابهام در برگزاری کنسرت‌ها آنانی را منتفع می‌کند که به دنبال تنزل استاندارد موسیقی هستند.

در روزهایی که موسیقی با حاشیه همراه شده و برخی کنسرت‌ها در برخی نقاط کشور لغو و حتی برخی اجراها تا آستانه لغو شدن پیش می‌روند و جنجال پیرامون آن رنگ سیاسی و جناحی به خود گرفته و صف آرایی‌ها محمل خوبی برای فرار برخی مسئولان از پاسخگویی به مسائل اصلی شده است؛ احمدعلی راغب آهنگساز و نوازنده موسیقی ایرانی که در کارنامه خود آثار انقلابی بسیاری دارد، با نوشتن نامه‌ای به وزیر ارشاد دیدگاه‌های خود را درباره اوضاع کنونی موسیقی در کشور بیان کرده است.

متن نامه‌ی احمدعلی راغب خطاب به علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح ذیل است:

جناب آقای جنتی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی

با سلام

حکما جنابعالی عطف به مسئولیت‌تان در جریان کم و کیف مناقشه‌ای که در فقره‌ی برگزاری کنسرت موسیقی درگرفته است قرار دارید. برای اینجانب که از نخستین روزهای پیروزی انقلاب، علاوه بر تولید آثار موسیقی، در نظارت بر فرایند تولید، ذیل دولت انقلاب و وضعیت انقلابیِ آن روزها مسئولیت و مشارکت مستقیم داشته‌ام، کشمکش‌های اخیر، یادآور تلاش‌ها و ممارست‌های مسئولانه‌ای است که در نخستین سال‌ها عزم آن داشت تا موسیقی مقبول جامعه‌ی انقلاب کرده را به کرسی بنشاند تا هم موسیقی، جایگاه خود در نظام جمهوری اسلامی را بشناسد و هم جایگاه و منزلت موسیقی، از سوی دولت و ملت، به رسمیت شناخته شود.

بی‌راه نیست اگر بگویم بخش قابل توجهی از دغدغه‌های طرفین مناقشه‌ی اخیر، با تنش‌ها و بیم و امیدهایی که من و همکارانم، سی و اندی سال پیش، درباب سرشت و سرنوشت موسیقی پس از پیروزی داشتیم، شباهت‌های زیادی دارد.

اما باید اعتراف کنم که این تداعی، هرگز خوشایند من نیست. البته در این بین، نویدی هم وجود دارد و آن اینکه موسیقی، همچنان موضوعی مهم و اثرگذار در نظامات اجتماعی و فرهنگی کشور است که هیچ کس نمی‌تواند از کنار قدرت و اهمیت آن به راحتی بگذرد. اما بیم آن دارم  که  تلاش‌هایی که من و همکارانم در راستای حصول توافقی ضمنی میان هنرمندان و دولتمندان بر سر نحوه و ماهیت کار موسیقی در ایران پس از انقلاب داشتیم، در میانه‌ی این تنش‌ها به شکست کشانده شود. تلاش‌هایی که نهایتا به استقرار نسبی رویه‌های تولید موسیقی در عصر پس از پیروزی انقلاب اسلامی انجامید و حیات فعال و اثرگذار موسیقی در شرایط جدید را تضمین کرد.

جناب آقای وزیر!

بیش از سی و پنج سال از روزی که حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی، سرود «شهید مطهری» را در حضور اینجانب که سازنده‌ی آن سرود بودم و دیگر همکارانم، راهِ درستِ کار موسیقی در نظام جمهوری اسلامی دانستند می‌گذرد. تأیید و تأکید آن روز امام، تنها اعلام رضایت از یک محصول منحصربه فرد موسیقایی نبود. آنچه ما را در آن روز تاریخی، بیش از هرچیز خوشنود می‌ساخت، نظر مثبت حضرت امام در اینباره بود که می‌توان قاعده‌ی موسیقی در نظام جمهوری اسلامی را پی گرفت و پایه گذاشت و رویه‌های آن را تثبیت کرد. در واقع، ما چنین می‌پنداشتیم که تأیید آن روز امام، صرفا تأیید هنر چند هنرمند – آن روزها جوان- نیست، بلکه امام(ره) تلاش‌های ما برای استقرار موسیقی مطلوب در دل اضطرار برآمده از انقلاب را تأیید و تقویت کرده بودند.

جناب آقای وزیر!

مناقشه‌ی اخیر درباب برگزاری کنسرت‌ها، خطر بازگشت به شرایط پیش از استقرار و تثبیت موقعیت  موسیقی در جمهوری اسلامی را تداعی می‌کند. پرسش اینجاست که چه کسانی از تشدید ابهام درباره‌ی جایگاه موسیقی در کشور سود می‌برند؟ پاسخ روشن است. از دامن زدن به ابهام، تنها کسانی منتفع می‌شوند که مایلند جریان تولید موسیقی در کشور را از رویه‌ها و قواعد مستقر آن دور کنند و استاندارد موسیقی در جامعه را تنزل ببخشند. جریان موسیقی اصیل و فرهنگی که تباری روشن دارد و قواعد کار در شرایط حاکم را نیز به خوبی می‌شناسد و به صرافت طبع و زیور هنر، همواره از کیفیت تولیدات موسیقایی خود حراست کرده است، از استقرار وضعیت مبهم و تاریک و روشن، متضرر خواهد شد و تضعیف می‌شود. کوتاه سخن آنکه ابهام، عرصه را برای هرزه‌نگاری و ولنگاری که مطرود همه‌ی دلسوزان فرهنگ و هنر کشور است، بازتر خواهد کرد و اگر کسی جز این بیاندیشد، یقینا بر خطاست.

جناب آقای وزیر!

هرچند تاریخ عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در برخی دوره‌ها، سابقه‌ی چندان مطلوبی از حساسیت و پیگیری در قبال وضع مطلوب و کیفی تولید موسیقی در کشور را نشان نمی‌دهد، اما ظن من بر این است که جنابعالی و همکارانتان در وزارت فرهنگ و ارشاد فعلی، علیرغم برخی مواضع مبهم و نگران کننده در این‌باره،  متوجه اهمیت صیانت از رویه‌های شفاف حاکم بر تولید و تکثیر موسیقی در کشور هستید. می‌توان به یقین گفت که تنها راه ارتقای وضعیت موجود موسیقی به وضعیت مطلوب، شفافیت هرچه بیشتر در روند حاکم بر تولید و تکثیر و ارزیابی آثار موسیقی در جهت ارتقای ذائقه شنیداری جامعه است.

جناب آقای وزیر!

قاطبه‌ی هنرمندان موسیقی، دلبسته به سنت‌ها و ارزش‌های فرهنگی و اعتقادی جامعه‌ی ایران هستند. بسیاری از همکاران من همچنین از گذشته تا اکنون، حساسیت هایی که بعضا در قبال موسیقی وجود داشته است را  درک کرده و خود را در قبال این حساسیت‌ها مسئول دانسته‌اند. در فقره‌ی اخیر نیز هرگز سخن بر سر نادیده انگاشتن قداست و حرمت بارگاه و حریم رضوی (ع) نیست. بلکه آنچه مطلوب نیست، تشدید ابهام‌ها درباره‌ی کار موسیقی در حدود مرزهای فرهنگی و عقیدتی ماست. انتظار این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از جایگاه قانونی خود، به ایجاد مفاهمه‌ای موثر در این باره، با همه‌ی متنفذین اقدام کند و اگرچنانچه دغدغه یا خواسته‌ی مقبولی هم هست آن را نه با دامن زدن به ابهام، بلکه با تعیین رویه‌های قانونی مشخص و اعلام شده، تأمین نماید.

توفیق همکارانم در تولید و عرضه‌ی موسیقی ارزنده به جامعه و نیز توفیق مضاعف جنابعالی و همکارانتان در صیانت از جایگاه تاریخی و فرهنگی موسیقی در کشور را از خداوند متعال خواستارم.

احمدعلی راغب –  ۵ شهریورماه ۱۳۹۵

لازم به ذکر است؛ احمدعلی راغب، آهنگساز، نوازنده و نویسند ایرانی و زاده ۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۳ در بندر انزلی است. راغب پس از کشتار هفده شهریور سال هزاروسیصد و پنجاه و هفت از سوی رژیم پهلوی، همراه با برخی دیگر از هنرمندان سرشناس رادیو و تلویزیون، از همکاری با مراکز هنری وابسته به رژیم پهلوی و عضویت در ارکستر سازهای ملی، استعفاء داد. «بابا خون داد»، «خیر مقدم» و «نغمه اتحاد» برخی از تولیدات موسیقایی احمدعلی راغب در آن مقطع بود که بعدها و پس از پیروزی انقلاب و از سرگیری فعالیت ارکسترهای موسیقی و فعالیت‌های هنری در رادیو و تلویزیون، بازسازی شده و با تنظیم برای ارکستر، اجرا شد.

احمدعلی راغب دوستی صمیمانه‌ای با شعرای برجسته‌ای نظیر مهرداد اوستا، محمود شاهرخی، مشفق کاشانی، حمید سبزواری و محمدعلی معلم داشت که به ساخت سرودهایی نظیر «خوش آمدی امام ما»، «بانگ آزادی» (الله اکبر، خمینی رهبر)، «شهید مفتح»، «شهید مطهر»، «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو»، «راه رجا»، «نغمهٔ توحید»، «نغمۀ اتحاد»، «بابا خون داد» و «همشاگردی سلام» انجامید.

پس از واقعۀ انفجار تروریستی در دفتر حزب و کشته‌شدن بهشتی و یارانش، احمدعلی راغب در سوگِ این واقعه، سرودهای «حدیث درد»، «وافریادا» و «بهشتی سیرت» را ساخت. راغب همزمان با آغاز جنگ تحمیلی، ساخت سرودهایی پیرامون دفاع مقدس را آغاز کرد که سرود «این پیروزی خجسته باد» پیرامون فتح خرمشهر، «ظفر مبارک»، «جنگ، جنگ تا پیروزی»، «خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار» و سرودهای بسیار دیگری در زمرهٔ آن است.

تا به امروز و مطابق با آمار موجود در آرشیوهای صداو سیما بالغ بر هزار و چهارصد قطعه موسیقی از او به ثبت رسیده است و او را در بین دوستان و همکاران به مرد هزار آهنگ مشهور کرده است.

تسنیم