بررسی برنامه راهبردی رشت در جلسه تلفیقی کمیسیون های شورا

ترسیم چشم انداز ۲۰ ساله رشت با تلاش اساتید دانشگاه گیلان

جلسه تلفیقی کمیسیون های «برنامه، بودجه و حقوقی»، «شهرسازی و معماری»، «توسعه پایدار» و «حمل و نقل، ترافیک و عمران» با محوریت بررسی برنامه راهبردی رشت ظهر دیروز برگزار شد.

به گزارش حرف تازه ، جلسه تلفیقی کمیسیون های «برنامه، بودجه و حقوقی»، «شهرسازی و معماری»، «توسعه پایدار» و «حمل و نقل، ترافیک و عمران»  ظهر دیروز به ریاست سید شمس شفیعی و با حضور محمدحسین واثق کارگرنیا رئیس شورا، هادی رمضانی نایب رئیس شورا، محسن سماکچی رئیس کمیسیون عمران، مسعود عباس نژاد رئیس کمیسیون شهرسازی، سید حسین رضویان رئیس کمیسیون توسعه پایدار، علیرضا تاج شهرستانی رئیس کمیسیون فرهنگی، حسن کریمی کرنق رئیس کمیسیون بهداشت، مجید عزیزی نایب رئیس کمیسیون بودجه، نادر حسینی نایب رئیس کمیسیون توسعه پایدار، دکتر علی اکبر سالاری پور عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان و جمعی از مدیران شهرداری در ساختمان شورای شهر رشت برگزار شد.

ترسیم چشم انداز ۲۰ ساله رشت با تلاش اساتید دانشگاه گیلان

سید شمس شفیعی در ابتدای جلسه با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ قراردادی با دانشگاه گیلان جهت تهیه برنامه راهبردی عملیاتی شهر و شهرداری منعقد شده است اظهار داشت: رشت از جمله مراکز استانی است که تاکنون برنامه راهبردی نداشته است در حالی که برخی دیگر از مراکز استان ها برنامه های دوم و سوم را اجرایی کرده اند. امروز انتظار می رود این موضوع موشکافانه بررسی شود و نظرات اعضا بیان شود تا مصوبه این برنامه را در سال آینده داشته باشیم.

رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و حقوقی شورا با اشاره به ضرورت برنامه ریزی در سه سطح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، تصریح کرد: برنامه کوتاه مدت همان بودجه سالانه است. برنامه میان مدت برنامه ۵ ساله است و برنامه بلند مدت چشم اندازی ۲۰ ساله است که در این برنامه دیده شده است.

سید شمس شفیعی با تاکید بر اینکه از لحاظ علمی کار فاخری صورت گرفته است اعلام کرد: به درآمدهای پایدار و ناپایدار شهرداری در این برنامه توجه شده است. یک برنامه آکادمیک و عملیاتی است و قابلیت اجرا دارد و قصد داریم بر اساس آن برنامه ریزی کنیم و بودجه عملیاتی سال های آینده را بنویسیم.

رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و حقوقی شورا در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به گام هایی که برای عدم وابستگی شهرداری به درآمد ناپایدار باید برداشته شود، گفت: درآمدهایی در حوزه حمل و نقل، تابلوهای تبلیغاتی و عوارض حرف و مشاغل در این برنامه دیده شده که در حال حاضر وضعیت مطلوبی ندارند و یا اصلا شناخته نشده اند. در بحث عوارض نوسازی قدم های خوبی برداشته شده است. نوسازی می تواند در ارتقای درآمدهای پایدار بسیار موثر باشد. عوارض صدور پروانه ها، تنها درآمد پایداری است که در حال حاضر وجود دارد. باید با تمرکز بر درآمدهای پایدار، وابستگی شهرداری به درآمدهای ناپایدار را کاهش دهیم.

سید شمس شفیعی همچنین با اشاره به رشد درآمدی شهرداری رشت در سال های اخیر خواستار در نظر گرفتن روند رو به رشد سالهای اخیر برای برنامه ریزی سال های آینده شد و گفت: این که میانگین درآمد ۵ ساله و سال های قبل از سال ۱۴۰۰ را به عنوان مبنای برنامه ریزی درآمدی شهرداری در نظر بگیریم با ظرفیتی که امروز در رشت وجود دارد سازگار نیست و نتایج متفاوتی را از لحاظ بودجه ای به دنبال خواهد داشت.

شفیعی در بخش پایانی سخنان خود ضمن قدردانی از ارائه این برنامه، به برخی موارد جهت ارائه یک طرح جامع و فاخر اشاره داشت و عنوان کرد: از نگاه من نوآوری و خلاقیت در برنامه پنج ساله ضعیف است. کشورهای برتر دنیا، درآمدی قابل توجه از گردشگری دارند. رشت ظرفیت بی نظیری در زمینه گردشگری دارد و گردشگری یک صنعت و درآمد پایدار است و باید به طور ویژه تری دیده شود. ضمن آن که ما به دنبال مدیریت یکپارچه هستیم تا ادارات زیر نظر شهرداری باشند. این مشکل ساختاری است و باید در برنامه دیده شود. انتظار تمرکز بیشتر بر درآمدهای پایدار و خلاقیت و نوآوری داریم تا کار فاخری ارائه شود. زحمات بسیاری کشیده شده است و از این زحمات تشکر می کنم.

دکتر علی اکبر سالاری پور نیز در ادامه جلسه با بیان اینکه این برنامه حاصل همکاری شورا و شهرداری و دانشگاه گیلان است عنوان کرد: بر اساس این برنامه الگوی جدیدی از همکاری مدیریت شهری و دانشگاه قابل شکل گیری است.

عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه گیلان با اشاره به اینکه وزارت کشور تمام شهرداری ها را مکلف به تدوین برنامه پنج ساله توسعه در قالب برنامه راهبردی و عملیاتی کرده است تصریح کرد: این برنامه بر اساس شیوه نامه ها و آیین نامه های مربوطه نوشته شده و در نهایت پس از تصویب شورا، باید به تایید وزارت کشور نیز برسد.

مدیر پروژه برنامه راهبردی شهرداری رشت در خصوص چشم انداز ۲۰ ساله شهر رشت، عنوان کرد: چشم انداز تعریف شده مربوط به افق ۱۴۲۲ است و تصویر فشرده ای از آینده کلان و مطلوب شهر رشت را ترسیم کرده است. با این برنامه به سمت آینده ای حرکت می کنیم که همه باید روی آن اجماع داشته باشیم.

دکتر سالاری پور در ادامه به بررسی جایگاه برنامه ۲۰ ساله و ۵ ساله برای بودجه بندی شهر رشت پرداخت و افزود: از ظرفیت اساتید دانشگاه در گروه های مختلف علمی برای تدوین این برنامه استفاده شده و با در نظر گرفتن مقالات و کتابهای خارجی و داخلی، در نهایت شش جلد برنامه ارائه شده است.

مدیر پروژه برنامه راهبردی شهرداری رشت ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص شش سند و برنامه ارائه شده، اظهار داشت: در تدوین چشم انداز رشت، ۵۰ مصاحبه عمیق، نظرات اعضای شورا، کارشناسان و نخبگان و ۹۰۰ پرسشنامه مردمی دیده شده است.

دکتر سالاری پور در ادامه عنوان کرد: در این برنامه تمام این موارد با جزییات دیده شده است. همچنین پیشنهادات مالی مختلفی نیز در این برنامه آمده است. اگر به جای بازه ۵ ساله، بازه ۲ ساله در نظر بگیریم چالش های مدیریتی و نوسانات بودجه شهرداری در دراز مدت را نمی توانیم به خوبی ببینیم. تحولات مدیریتی گریزناپذیر است و اتفاق می افتد. سه سناریوی مالی در این برنامه مدل سازی شده است. در سناریوی اول بودجه شهرداری در پایان برنامه ۵ ساله در سال ۱۴۰۷ حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان خواهد بود. در سناریوی دوم ۱۷ هزار و در سناریوی سوم ۵۴ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۷ خواهد بود.

مدیر پروژه برنامه راهبردی شهرداری رشت  با بیان اینکه ۷۰ پروژه نوآور در این برنامه دیده شده است افزود: کمبودها و الزامات در برنامه دیده شده است. ما تصمیم ساز هستیم و شورا تصمیم گیر است. معتقدم اگر سناریوی مالی دوم در نظر گرفته شود بیشتر نظرات تامین می شود و به واقعیت نیز نزدیک خواهد بود. ما دغدغه ای در خصوص سال اول برنامه نداریم. سال های اول و دوم با شهرداری انطباقی است و پروژه های نوآور ما در سالهای سوم و چهارم دیده شده است. ضمن اینکه نظام پایش پنج ساله نیز داریم. دانشگاه گیلان به خودش می بالد که در شکل دهی چشم انداز ۲۰ ساله شهر رشت موثر است و حاضریم در مورد تمام نکاتی که مدنظر اعضای شوراست در جلسات متعدد بحث کنیم و در نهایت برنامه ای جامع برای توسعه رشت عزیزمان داشته باشیم.

محسن سماکچی رئیس کمیسیون حمل و نقل، ترافیک و عمران شورا نیز بیان داشت: اینکه تا امروز مطالعات درستی وجود نداشته منجر به آسیب های فراوان در شهر رشت شده است. در شش دوره شورای شهر رشت، هیچ برنامه ای وجود نداشته است. برنامه های ما فصلی و کوتاه مدت بوده است. امروز انتظار می رود در این برنامه خدماتی که باید ارائه شود نیز بررسی شوند.

نادر حسینی نیز ضمن تاکید بر تعیین گام های میانی برای رسیدن به اهداف بلند مدت، عنوان کرد: باید مشخص شود چه گام هایی برای رسیدن به نقطه مطلوب وجود دارد. آیا این موارد در درآمد و هزینه دیده شده است؟ در هر کدام از حوزه ها باید گامهایی که برای رسیدن به اهداف نیاز است باید مشخص شوند.

نایب رئیس کمیسیون توسعه پایدار در بخش دیگری از سخنان خود بیان داشت: برای رسیدن به اهداف این برنامه، ثبات مدیریتی نیز ضروری است و دوم اینکه اجرای صحیح برنامه نیز ضرورت دارد تا به اهداف چشم انداز برسیم. آیا بودجه ای که برای سال ۱۴۰۳ تصویب می کنیم بر اساس همان کدهایی است که در برنامه دیده شده است؟ ما بودجه را پیش از تصویب این برنامه بررسی می کنیم. اگر این فرآیند دو یا سه ماه دیگر اتفاق افتاد با توجه به اینکه سال ۱۴۰۳ به عنوان سال اول این برنامه دیده شده است آیا خللی ایجاد نمی شود؟

سید حسین رضویان ضمن قدردانی از مجموعه شهرداری و دانشگاه گیلان بابت انجام یک کار ارزشمند برای شهر رشت، خاطر نشان کرد: اعضای شورا به تناسب در جریان هستند که چه زمانی برای مطالعه شهر و نگارش این برنامه راهبردی صرف شده است.

رئیس کمیسیون توسعه پایدار با ابراز امیدواری نسبت به رفع نواقص و کاستی های احتمالی برنامه راهبردی در جلسات مشورتی شورا، تصریح کرد: برنامه راهبردی شهرداری رشت یک یادگار خوب از شورای ششم و مدیریت شهری در این برهه زمانی است.

سید حسین رضویان با اشاره به ضرورت نگارش یک برنامه عملیاتی که همه رویدادها را در خود دیده است، افزود: این رویدادها نه فقط توصیفی، بلکه با ارائه پیشنهادها و راهکارها باید در برنامه راهبردی شهر دیده شوند.

مسعود عباس نژاد نیز ضمن ابراز خوشحالی از ارائه این برنامه عنوان کرد: بعد از ۲ سال از عمر شورا، برنامه ریزی همکاران شورای ششم برای ترسیم چشم انداز شهر رشت و جلوگیری از فردمحوری به نتیجه رسیده است. هر شهردار و عضو شورایی بیاید باید بر اساس این برنامه کار کند و اتفاق بزرگی برای مدیریت شهری رخ می دهد و باید طبق این برنامه حرکت کنند.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا، با بیان این مطلب که اساتید دانشگاه گیلان، به عنوان یکی از دانشگاه های مطرح و برتر کشور، نگاه علمی و دلسوزانه ای دارند افزود: شاید اگر دانشگاه های تهران را انتخاب می کردیم اینقدر دل نمی سوزاندند. افتخار می کنم عضو شورای ششم بوده ام و با این تصمیم جلوی رانت ها گرفته خواهد شد. از سرپرست وقت شهرداری نیز تشکر می کنم که امضای این موضوع را انجام داد. شهرداران گذشته چنین اختیاری نمی دادند که افراد نخبه و دانشگاهی برنامه ریزی کنند و شهرداران اجرا کنند.

مسعود عباس نژاد با اشاره به اینکه این سند مبنای برنامه ریزی ۲۰ سال آینده شهر رشت است تصریح کرد: ما امروز سندی را امضا خواهیم کرد که ۲۰ سال اجرا خواهد شد. از اعضای شورا می خواهم حداقل ۲۰ روز وقت بگذارند و این برنامه ۲۰ ساله را با جزییات مطالعه کنند.

وی با تاکید بر اینکه باید نگاه مالی ما بر اساس نرخ ارز و دلار باشد خاطر نشان کرد: اگر روزگاری درآمد شهرداری رشت ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است دلار نیز ۳ هزار تومان بوده اما امروز اگر نرخ دلار ۱۸ برابر شده است برای اینکه توان مالی آن سال را داشته باشیم باید درآمد ما نیز ۱۸ برابر شده باشد. آیتم های درآمدی جدیدی با این نگاه باید تعریف شود. با ورود سرمایه گذاران تحولی در درآمد شهرداری رشت ایجاد شود. چندین جلسه در این خصوص باید بگذاریم. ما می خواهیم یک تصمیم بزرگ بگیریم و باید وقت بگذاریم.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری خاطر نشان کرد: وقتی صحبت از بودجه ۵ هزار میلیارد تومانی می شود اصلا رقم عجیبی نیست. این ظرفیت در شهر رشت وجود دارد. یک ساختمان تجاری امروز در این شهر چه قیمتی دارد؟ ما این برنامه را باید طوری ببینیم که اگر نوسانات شدیدی در قیمت ارز داشتیم این موارد دیده شده باشد. با ادامه روند فعلی به سمت توسعه نمی رویم. باید مدیریت شهری منابع جدید درآمدی تعریف کند. اگر قصد داریم شهر توسعه یافته ای داشته باشیم باید الزاماتی برای شورا و شهرداری تعیین شود و ریسک پذیری نیز در این برنامه وجود داشته باشد.

مسعود عباس نژاد همچنین تصریح کرد: همه ما آرزوی توسعه رشت را داریم و می خواهیم شهر اولین ها باشیم و برای این منظور باید برنامه جامعی را داشته باشیم. ضعف ها و مشکلات شهر باید به طور کامل در این برنامه دیده شود.

هادی رمضانی نایب رئیس شورا نیز برنامه راهبردی را از الزامات موفقیت در مدیریت شهری دانست و گفت: خسارت هایی که در طول این سالها در شهر دیده ایم حاصل همین بی برنامگی است و به این خاطر است که امروز پروژه ای اجرا می شود و مدتی بعد برچیده می شود. با ارائه این برنامه می توانیم بسیاری از مشکلات شهر را حل کنیم. برنامه ما باید برنامه عملیاتی و کاربردی باشد و با واقعیت های شهر و ظرفیت های رشت قابل اجرا باشد. اگر نتوانیم برنامه ای کاربردی داشته باشیم اتلاف وقت است.

حسن کریمی کرنق رئیس کمیسیون بهداشت نیز عنوان کرد: برنامه راهبردی در شهر رشت مغفول مانده بود. در بحث درآمدهای پایدار باید بیشتر کار شود. تعریف کدهای جدید درآمد پایدار ضرورت دارد و این انگیزه باید در کارکنان ایجاد شود که به سمت درآمدهای پایدار بروند. ضمن اینکه علاوه بر برنامه های ۵ ساله و ۲۰ ساله باید برنامه های یک ساله در قالب بودجه سالانه گام به گام پیش بروند تا به سمت توسعه رشت حرکت کنیم.

مجید عزیزی رئیس شورای شهرستان رشت نیز بیان داشت: یکی از الزامات هر سیستمی داشتن برنامه هدفمند است و به دلیل نبود برنامه به بسیاری از اهداف در رشت نرسیده ایم. به شدت بر تصویب چنین برنامه ای تاکید دارم تا در آینده شوراهایی که می آیند این الزامات را داشته باشند. باید عدول از این برنامه تخلف تلقی شود. همین مساله بی برنامگی، رشت را به اینجا رسانده است. با توجه به اینکه ثبات مدیریتی در کل ارکان شهرداری نداریم اگر این الزامات تبیین شوند ما از روزمرگی خارج می شویم. نکته آخر اینکه اگر قرار باشد با علم و آگاهی این برنامه را تصویب کنیم باید بدانیم جایگاه بیست سال آینده مباحث مختلف در رشت چه جایگاهی است.

محمدحسین واثق کارگرنیا رئیس شورای اسلامی شهر رشت نیز در جمع بندی موضوع، ضمن تاکید بر مطالعه کامل برنامه راهبردی، اظهار داشت: خوشحالم از اینکه شهرداری رشت پس از سالها دارای یک برنامه مدون بلند مدت می شود. نبود برنامه راهبردی یک خلا بزرگ در این شهر بود. در زمان انتخاب شهردار، وقتی از برخی کاندیداهای شهرداری تقاضای ارائه برنامه کردیم اعلام کردند شما برنامه توسعه شهر را برای اجرا در اختیار ما بگذارید اما به دلیل آن که رشت فاقد برنامه مدون بلند مدت بود قادر به ارائه این برنامه نبودیم و این یک ایراد بزرگ در مدیریت شهری رشت بود.

رئیس شورا در ادامه سخنان خود افزود: با تلاش اعضای شورا و فعل خواستنی که در شهرداری وجود داشت و تلاش اساتید دانشگاه گیلان، از این پس دارای برنامه ای جامع خواهیم شد. بی تردید قابلیت اصلاح برنامه در طول مدت اجرای آن نیز وجود خواهد داشت. اینکه آیا برنامه بر اساس واقعیت های موجود شهرمان است یا رویایی دیده شده است اهمیت دارد. برنامه ای قابلیت اجرا دارد که بر اساس واقعیت ها باشد. اساتید دانشگاه گیلان ظرفیت ها و قابلیت های شهر را می شناسند و این موضوع به کاربردی بودن برنامه کمک خواهد کرد.

کارگرنیا با اشاره به طرح جامع ترافیک رشت، تصریح کرد: طرح جامع ترافیک و حمل و نقل شهر رشت در سال ۹۴ توسط یک شرکت غیربومی دیده شد و بر اساس مترو این طرح نوشته شد و در نهایت نتوانستند دفاع خوبی داشته باشند و در نهایت تایید نشد. در شورای چهارم هزینه مضاعفی انجام دادیم و طرح جامع ترافیک بر اساس تراموا تایید شد اما آن طرح تا امروز اجرایی نشده است. بنابراین باید تضمینی برای اجرایی شدن هر برنامه ای وجود داشته باشد.

رئیس شورای اسلامی شهر رشت در پایان اذعان داشت: چه تضمینی برای اجرایی شدن این برنامه راهبردی وجود دارد؟ اگر اعتقاد به برنامه بلند مدت داریم باید ضمانت اجرایی داشته باشد. امیدواریم برنامه ای جامع و چابک داشته باشیم و همه ملزم به اجرای آن باشند و حتی اگر مدیریت شهری نیز باثبات نبود برنامه باثبات پیش برود و هر مدیری خود را موظف به اجرای آن بداند.