بیانیه جمع‌بندی اتحادیه اروپا درباره ایران منتشر شد

حرف تازه – متن بیانیه جمع بندی درباره ایران در ۱۲ بند تنظیم شده است و موضوعات گوناگونی از قبیل برجام و مسائل منطقه ای را در بر می گیرد.

بند اول این بیانیه با تاکید مجدد بر عزم اتحادیه اروپا بر حمایت از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، از توافق هسته ای با ایران به عنوان “عنصر کلیدی در معماری عدم اشاعه هسته ای در جهان” یاد کرده و آن را به عنوان دستاورد مهم دیپلماسی چندجانبه برشمرده است.

این بیانیه در بند دوم، از اجرای کامل تعهدات برجامی توسط ایران استقبال کرده و به تاییدات آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۱۳ گزارش متوالی درباره پایبند ماندن ایران به برجام اشاره کرده است. این بیانیه همچنین از ایران خواسته است تا به همکاری های کامل و به موقع خود با آژانس ادامه دهد. اتحادیه اروپا همچنین از تعهد ایران مبنی بر عدم تلاش برای دستیابی به سلاح های هسته ای استقبال کرده، بر اجرای موقتی پروتکل الحاقی توسط ایران در چارچوب پادمان صحه گذاشته، و از ایران خواسته است تا این پروتکل را به طور کامل تصویب کند.

اتحادیه اروپا در بند سوم بیانیه، از لغو تحریم های ضد ایرانی به عنوان یکی از ارکان برجام یاد کرده و نسبت به اعمال مجدد تحریم ها توسط ایالات متحده آمریکا بر ضد ایران، “عمیقا ابراز تاسف” کرده است. در ادامه، این اتحادیه بر ادامه تلاش ها برای منتفع کردن ایران از مزایای اقتصادی برجام تاکید کرده و اعلام کرده این تلاش ها در قالب راهکارهای ارائه شده توسط فرانسه، آلمان و انگلیس برای اجرایی کردن سازوکار ویژه مالی در حال انجام است. بر اساس این بیانیه، سازوکار ویژه مالی (موسوم به SPV) اکنون در چارچوب نهادی خصوصی به ثبت رسیده است که هدف آن ایجاد تاثیرات مثبت بر مراودات اقتصادی و تجاری با ایران و همچنین معیشت مردم ایران است.

بر اساس بیانیه جمع بندی، اراده اروپایی ها برای تکمیل اینستکس “تزلزل ناپذیر” است.

شورای اتحادیه اروپا در بند چهارم بیانیه بر ادامه همکاری های نزدیک با ایران در حوزه های گوناگون تاکید کرده و به رایزنی و همکاری با جمهوری اسلامی ایران در زمینه “گفتگوهای سیاسی، حقوق بشر، همکاری اقتصادی،  تجارت و سرمایه گذاری، کشاورزی، حمل و نقل، انرژی و تغییرات آب و هوایی، همکاری هسته ای غیرنظامی، محیط زیست، حفاظت مدنی، علوم، تحقیقات و نوآوری، آموزش، من جمله از طریق تبادلات دانشگاهی، مسائل فرهنگی، مواد مخدر، مهاجرت، و مسائل منطقه ای و انساندوستانه” اشاره کرده است.

بند پنجم بیانیه از پیشرفت های حاصل شده برای ایجاد “اصلاحات ضروری” در ایران استقبال کرده و از جمهوری اسلامی خواسته است تا قانون لازم برای اجرای تعهدات مربوط به برنامه عملیاتی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را اجرا کند. اتحادیه اروپا و اعضای آن در ادامه ابراز آمادگی کرده اند تا با ایران در این زمینه همکاری کرده و هرگونه کمک فنی برای اجرای برنامه عملیاتی گروه ویژه اقدام مالی را به تهران ارائه کنند.

بند ششم بیانیه از افزایش تنش ها در منطقه و آن چه که نقش ایران در این خصوص نامیده، ابراز نگرانی کرده و ایران را متهم به ارائه کمک های نظامی، مالی و سیاسی به کنشگران غیرمنطقه ای در کشورهایی همچون سوریه و لبنان کرده است.

اتحادیه اروپا در بند هفتم بیانیه نسبت به آن چه که “نقش نظامی ایران و ادامه حضور نیروهای ایرانی در سوریه” خوانده، ابراز نگرانی عمیق کرده است. بر اساس این بیانیه، اتحادیه اروپا از ایران می خواهد تا از فرایندهای تحت نظارت سازمان ملل متحد در سوریه در چارچوب قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت، حمایت کامل به عمل آورده و از نفوذ خود بر دولت سوریه برای پیشبرد این هدف استفاده کند. این بیانیه همچنین از ایران درخواست کرده است تا به عنوان یکی از اعضای فرایند آستانه در کنار ترکیه و روسیه، برای توقف منازعات در سوریه و ایجاد دسترسی کمک های انساندوستانه به کل مناطق سوریه، به ویژه به ادلب، تلاش کند.

بند هشتم بیانیه با اشاره به اوضاع یمن، از ایران درخواست می کند تا از اجرای قطعنامه ۲۴۵۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت کرده و به طور سازنده ای برای دستیابی به راه حل سیاسی پایدار برای بحران یمن تحت نظارت سازمان ملل، حمایت کند. بر اساس این بیانیه، اتحادیه اروپا ناخرسندی خود را در مورد جمع بندی گزارش “گروه تخصصی سازمان ملل درباره یمن” ابراز می دارد که در آن به عدم پایبندی به تحریم تسلیحاتی اعمال شده توسط پاراگراف ۱۴ قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت اشاره شده است. این بیانیه در ادامه بر تعهد اروپا به ادامه گفتگوهای سیاسی منطقه ای با ایران تاکید کرده است. اتحادیه اروپا همچنین از حمایت های علنی ایران از مذاکرات سوئد تحت هدایت سازمان ملل که به توافق استکهلم انجامید، استقبال کرده است.

بند نهم بیانیه با اشاره به برنامه موشکی ایران می افزاید: «شورا (ی اتحادیه اروپا) همچنین درباره فعالیت موشکی بالستیک ایران عمیقا نگران است و از ایران می خواهد تا از این فعالیت ها خودداری کند، به ویژه پرتاب موشک های بالستیکی که با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ناسازگار هستند. ایران به انجام تلاش ها برای افزایش برد و دقت موشک هایش و همچنین افزایش تعداد آزمایش ها و پرتاب های عملیاتی ادامه می دهد. این اقدامات باعث تعمیق بی اعتمادی و منجر به بی ثباتی منطقه می شوند. شورا از ایران می خواهد تا هر اقدامی را که لازم است برای احترام کامل به قطعنامه های مرتبط شورای امنیت سازمان ملل در رابطه با انتقال موشک ها و مواد و فناوری های وابسته به کنشگران حکومتی و غیرحکومتی در منطقه به انجام رساند. به طور گسترده تر، شورا همچنین نگرانی جدی و همیشگی خود را درباره انباشت تجهیزات نظامی منطقه ابراز می دارد.» 

بند دهم بیانیه، ایران را متهم به انجام “اقدامات خصمانه در خاک چندین کشور عضو اتحادیه اروپا” کرده و به تصمیم این اتحادیه برای قراردادن دو شخص و یک نهاد در لیست سیاه خود در این خصوص اشاره کرده است. این بیانیه می افزاید: «اتحادیه اروپا به نشان دادن وحدت و یکپارچگی در این زمینه ادامه داده و از ایران می خواهد تا هر چه سریع تر به چنین رفتار غیرقابل قبولی پایان دهد.»

شورای اتحادیه اروپا در بند یازدهم بیانیه جمع بندی، درباره اوضاع حقوق بشری در ایران ابراز نگرانی عمیق کرده است. این بیانیه با اشاره به توسل مکرر ایران به استفاده از مجازات اعدام اظهار داشت: «در حالی که شورا تصدیق می کند که اصلاحات اعمال شده در قانون مبارزه با مواد مخدر، تصویب شده در اکتبر ۲۰۱۷، تا کنون منجر به کاهش چشمگیر در اعدام های مرتبط با مواد مخدر (در ایران) شده است، ولی تاکید می کند که اتحادیه اروپا با استفاده از مجازات اعدام تحت هر شرایطی و در هر کشوری مخالف است.» این بیانیه در ادامه به تعهد اتحادیه اروپا به اطمینان از برابری حقوق زنان و دختران و افراد اقلیت های دیگر، از جمله اقلیت های دینی و قومیتی،  تاکید کرده و از ایران می خواهد تا پیمان های بین المللی مربوطه را که آن ها را امضا کرده است، اجرا کرده و به حقوق بشر و  آزادی های اساسی احترام کامل بگذارد.

اتحادیه اروپا در بند دوازدهم و پایانی بیانیه جمع بندی، بر لزوم جلوگیری از افزایش تنش ها و بی اعتمادی های موجود در منطقه تاکید کرده و از ایران و تمامی بازیگران منطقه ای می خواهد تا “نقش سازنده ای” را در این خصوص ایفا کرده و از “لفاظی های غیرمفید” خودداری کنند. این بیانیه در پایان اظهار می کند: «شورا از یک رویکرد متعادل و جامع در قبال ایران حمایت می کند که شامل گفتگو با توجه به حل تمامی مسائل نگران کننده باشد، رویکردی که در زمان واگرایی حیاتی بوده و در زمان وجود منافع مشترک، معاضدت آمیز باشد.»