بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره ی سردار سیاسی تاریخ گیلان

میرزا کوچک جنگلی شیرمردی عاشق که  به دور از هر گونه هراسی با اندیشه ی اسلامی و ضد استعماری حکومت های وقت به مبارزه پرداخت و نام خود را به عنوان سرداری آزاذیخواه  نه تنها در خطه سرسبز گیلان بلکه در دنیا جاودانه کرد.

میرزا یونس مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی که «سردار جنبش جنگل» شهرت یافت در سال ۱۲۵۹ هجری خورشیدی در محله ی استاد سرای رشت دیده به جهان گشود و از همان اوان کودکی به خواسته ی پدر برای تحصیل علوم دینی راهی مدرسه ی مذهبی شد و پس از پایان تحصیلات به گروه آزادیخواهان پیوست، میرزا یونس در دوره یی زندگی می کرد که آزادیخواهان به دلیل ظلم و ستم محمدعلی شاه قاجار و منفعت طلبی های وی به مخالفت با او پرداختند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی هر ساله به مناسبت سالگرد بزرگداشت میرزا کوچک جنگلی و یا در دیدارهای خود با مردم گیلان بیاناتی در خصوص شخصیت، رفتار، شهادت طلبی و استکبار ستیزی میرزا کوچک و نهضت جنگل مطرح فرموده اند. در اینجا می توانید برخی از بیانات ایشان را مطالعه بفرمایید.

* بیانات در نماز جمعه تهران در تاریخ ۱۳۶۱/۰۳/۱۴:

از تصادف‌هاى شگفت‌آور یکى این است که قیام میرزا کوچک‌خان جنگلى در پنجاه سال قبل تقریباً، که یک قیام اسلامى و مردمى بود، در خرداد واقع شده است. 

* بیانات در جمع مردم گیلان در تاریخ ۱۳۸۰/۰۲/۱۱:

میرزاکوچکِ شجاع جنگلى، یک نمونه و یک مسطوره (نمونه) است؛ والّا وقتى مرحوم میرزا کوچک جنگلى در این منطقه دلش با احساسات شجاعانه اسلامى بیدار شد، آن روز نغمه اتّحاد اسلام در سرتاسر گیلان و در بین خواصِ این مرز و بوم پیچیده بود. 

* بیانات در جمع مردم گیلان در تاریخ ۱۳۸۰/۰۲/۱۱:

در دوران مشروطیت، در دوران استبداد صغیر، در دوران دست اندازی انگلیسیها و دیگر بیگانگان متجاوز به ایران – در همه این تجربه ها – گیلانیها نشان دادند که پیشروند.

گیلانیها پیشرو مبارزات سیاسی و فعّالیتهای مطبوعاتی بودند. از جمله قدیمی ترین روزنامه های کشور و قدیمی ترین فعّالیتهای سیاسی، در این منطقه بوده است…

وقتی که هر کدام از گروهکهای گوناگون می خواستند یارگیری و سربازگیری کنند و از فضایی که با خون مردم مسلمان و با همّت جوانان مؤمن و تحت رهبری امام بزرگوار پدید آمده بود، سوءاستفاده کنند. من همان روزها وارد رشت شدم، برای این که در محافل دانشگاهی و میان جوانان سخنرانی کنم. فراموش نمی کنم، در میدان بزرگ شهر آن قدر پلاکارد و اعلامیه های بزرگ و پرده های عظیم از طرف گروهکها زده شده بود که انسان متحیّر می ماند! با مرحوم شهید دکتر عضدی به قبرستان شهر رفتیم تا بر مزار میرزا کوچک فاتحه ای بخوانیم. آن جا هم عناصر گروهکها خودشان را رساندند برای این که ما را تهدید کنند؛ برای این که میرزاکوچک خان را تحقیر کنند؛ برای این که حرکت عظیم اسلامی مردم ایران را یک حرکت مادّی و جدای از انگیزه های معنوی بنمایانند، که البته موفّق نشدند. در آن شرایط، انسان گمان نمی کرد که پنجه متجاوز آن بیگانه پرستها از این شهر و از این استان کنده شود؛ اما دین و ایمان و عشق و معنویت و جوهر ذاتی مردم این منطقه، دستها و انگشتان بیگانه را قطع کرد و اسلام و انگیزه های ایمانی و خواست برخاسته از دل و جان مردم مؤمن این استان را بر هوسهای فاسد و مفسد بیگانگان غلبه داد.

* بیانات دردیدار جوانان و فرهنگیان در مصلّاى رشت‌ در تاریخ ۱۳۸۰/۰۲/۱۲

میرزا کوچک، مرد تنهایى بود که به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا – یعنى روسها و انگلیسیها – یک «نه»ى بزرگ گفت. نه با روسها ساخت، نه با انگلیسیها؛ اما در کنار او کسانى بودند که مى‌خواستند با دستگاه حکومتِ آن روز – بعد هم با رضاخان که تازه مى‌خواست سرِ کار بیاید – مبارزه کنند، اما به روسها پناه مى‌بردند؛ به باکو رفتند و بند و بستهایشان را کردند و به ایران برگشتند و سرسپرده آنها شدند. اما میرزاکوچک‌خان قبول نکرد و حاضر نشد سازش کند؛ او، هم با انگلیسیها جنگید، هم با قزّاقهاى روس جنگید، هم با لشکر رضاخانى – و قبل از رضاخان، آن کسانى که بودند – مبارزه کرد؛ با احسان‌اللَّه‌خان و دیگران هم کنار نیامد. وقتى جوان گیلانى سرِ قبر میرزاکوچک‌خان مى‌رود و مى‌بیند این مرد تنها، این مرد باایمان و باصفا، اگرچه در وسط جنگلهاى گیلان در مظلومیت مُرد، اما شخصیت خودش را در تاریخ ایران تثبیت کرد؛ مُرد، اما یک مشعل شد. ما در دوران مبارزه خودمان، هر وقت نام میرزاکوچک‌خان را به یاد مى‌آوردیم و شرح حال او را مى‌خواندیم، نیرو مى‌گرفتیم. او از همت و اراده و شخصیت و هویّت خود خرج کرد، براى این‌که به یک نسل هویّت و شخصیت و نیرو و اراده ببخشد. این بسیار ارزش دارد. امثال او تعدادى بودند که در غربت مبارزه کردند، در غربت هم مُردند؛ اما مى‌بینید که امروز غریب نیستند. جریان تاریخ، جریان عجیبى است. نگذاشت و نخواهد گذاشت شیخ فضل‌اللَّه‌ها و میرزاکوچک‌خان‌ها و خیابانى‌ها و امثال اینها، همچنان که غریب مُردند، غریب بمانند. دشمنان مى‌خواهند این مفاخر را از دست جوان ایرانى بگیرند.

* بیانات دردیدار هزاران نفر از مردم استان گیلان در تاریخ ۱۳۸۹/۱۰/۰۸

نماد شجاعت و مجاهدت مردم گیلان، به حق شهید بزرگوار، میرزا کوچک جنگلى است که براى اسلام، براى قرآن، براى اقامه‌ى دین و در مقابله‌ى با بیگانگان و متجاوزان، در دوران غربت قیام کرد و یاد او هرگز نباید فراموش شود.

* بیانات دردیدار هزاران نفر از مردم استان گیلان در تاریخ ۱۳۸۹/۱۰/۰۸

مردم مؤمن گیلان همواره پرچمدار مبارزه با استعمار و استبداد بوده اند و میرزا کوچک خان جنگلی نمونه بارز آن است.

* متن بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی با اعضای کنگره ملی میرزاکوچک خان جنگلی- ۱۱ آذر ۱۳۹۱

قضیه مرحوم میرزا کوچک جنگلی یک قضیه ویژه است اگر چه در آن دوره خاص یعنی در دوره فاصله بین مشروطیت و سر کار آمدن رضا خان حوادث مختلفی درک شود به وجود آمده است و همزمان با نهضت جنگل چند کار بزرگ دیگر در گوشه و کنار کشور مانند جریان شیخ محمد خیابانی در تبریز یا کلنل محمد تقی‌خان پسیان در مشهد هم اتفاق افتاده، اینها تقریباً همه همزمان هستند لیکن قضیه جنگل یک قضیه ویژه‌ای است، ما قضایای تبریز و حضور مرحوم شیخ محمد خیابانی را خوب می‌دانیم هم در تاریخ نوشته شده و هم قضایای خصوصی و اطلاعات زیادی داریم، آن سبقه مردمی و نجابتی که در کار مرحوم میرزا کوچک خان جنگلی بود در هیچ‌کدام از دو سه کار دیگر که همزمان در آن دوره اتفاق افتاده در سراسر ایران نظیر ندارد.

میرزا کوچک یک روحانی است یک طلبه است البته من شنیده بودم و برای ما سال‌ها پیش نقل شد که ایشان مرحوم میرزای شیرازی را درک کرده، لیکن خیلی باورکردنی نیست، این را هم مرحوم پدرم نقل می‌کرد از مرحوم آقا سید علی‌اکبر مرعشی که شوهر خواهر پدر ما بود، یعنی باجناق مرحوم شیخ محمد خیابانی بود که او از بزرگان و علمایی بود که منزوی بود در تهران، او گفته بود که میرزا کوچک درس میرزا را درک کرده به نظرم نمی‌آید این خیلی قابل تأیید باشد زیرا میرزا کوچک سنش در وقتی که میرزای شیرازی از دنیا رفته ۱۴ یا ۱۵ سال بیشتر نبود و بعید به نظر می‌رسد ایشان توانسته باشند مرحوم میرزای شیرازی را درک کنند لیکن در اینکه طلبه بود شکی نیست.

در حوزه رشت هم بزرگوارانی در آن وقت بودند که می‌توانست از آنها استفاده کند در این هیچ تردیدی نیست بنابراین منشأ حرکت میرزا کوچک خان یک منشأ صد درصد دینی اعتقادی است، رفتار او هم یک رفتار دینی و اعتقادی است یعنی انسان مشاهده می‌کند با اینکه در درون تشکیلات خودشان مخالفینی داشت و بعضی از اقشار گوناگون ممتاز هم با او مخالفت می‌کردند مرحوم میرزا کوچک در برخورد با اینها کاملا حدود شرعی را رعایت می‌کرده. کسانی بودند مثلاً مخالفت اعتقادی با ایشان داشتند همراهان ایشان. آن افراطی‌ها می‌گفتند: آقا، اینها را بزنید سرکوب کنید، (اما میرزا کوچک نمی‌گذاشته جلوی اینها را می‌گرفته و مانع می‌شده از اینکه این کار را بکند). یعنی رفتار هم یک رفتار دینی است و حرکت، حرکت ۱۰۰ درصد اسلامی و ایرانی است، آن زمان می‌دانید که غوغای نهضت مارکسیستی و تشکیل شوروی و هیاهویی که در دنیا در بین ملت‌ها راه افتاده بود و جاذبه‌ای که برای برخی ملت‌ها به وجود آورده بود طبعا یک عده‌ای را مجذوب خودش کرده بود و اطرافیان به ایشان خیانت کردند از این طریق.

لیکن این مرد به خاطر پایبندی‌اش به اسلام جذب تفکر مارکسیستی نشد و به طور صریح و قاطع آن نظریه را رد کرد با آنکه جزو نزدیک‌ترین‌هایی که با او از اول همراه بودند گرایش پیدا کردند. البته آنها هم ناکام از دنیا رفتند و هیچ کدام آنها خیری از این زندگی ندیدند و از آن جریان بلشویکی هیچ خیر و تجاوز جوانمردانه‌ای مشاهده نکردند لیکن ایشان مخالفت کرد. همین جهت بود، این جهت بود و هم با اجنبی مخالف بود یعنی چون اینها سیاستی بود که از طرف اجانب بود با اینکه اینها مقابله‌شان با دستگاه‌های حاکم مثل انگلیس و قزاق و اینها بود اما در عین حال به آن طرف هم جذب نشد. استقلال را حفظ کرد یک نمونه خیلی برجسته‌ای است از میرزا کوچک خان خداوند انشاءلله درجاتش را عالی کند. کار شما هم با این اهدافی که ذکر کردید و با این ترتیبی که گفتید بسیار کار خوبی است.

البته کتاب درباره میرزا کوچک زیاد نوشته شده خوشبختانه اخلاص این مرد موجب شده که برخلاف دیگر کسانی که در این صراط‌های مبارزات وارده شده‌اند اسمش سر زبان‌ها باشد. همه بشناسند او را در حالی که خیلی از اینها کسانی را که من اشاره کردم مردم نمی‌شناسند و اصلا بعضی‌ها اسمشان را نشنیده‌اند، لیکن ایشان در بین مردم شناخته شده است. کتاب درباره او نوشته شده. سعی بشود یک کار جامع و دارای نکته‌های اساسی زندگی او به وجود بیاید. انشا‌ءلله چهره او بیشتر در بین مردم ما، جوان‌های ما، شناخته شود. ایشان یک واحد مینیاتوری از نظام اسلامی، جمهوری اسلامی را در رشت و همان محدوده خاص خودش، گیلان به وجود آورده.

از شما دوستانی که در این زمینه کار می‌کنید متشکرم و می‌خواهیم که همکاران دولتی و مسئولان تبلیغاتی با شما همکاری کنند و کمک کنند این کار به بهترین وجهی تمام بشود.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته.