بهترین فیلم های وودی آلن | از آنی هال تا نیمه شب در پاریس
در این مقاله به معرفی بهترین فیلم‌های وودی آلن کارگردان سرشناس پرداخته‌ایم. همراه ما باشید.
به گزارش حرف تازه ، وودی آلن کمدینی آمریکایی است که نزدیک به شش دهه از فعالیت‌های سینمایی او می‌گذرد. آلن در طول دوران حرفه‌ای‌اش جوایز زیادی را در جایگاه کارگردان، نویسنده و بازیگر دریافت کرده است. او تاکنون نامزد بیش از ۱۰ جایزه اسکار شده که در این بین ۴ تای آن را برده است. این سینماگر همچنین در جشنواره‌های هنری مثل برلین حضور داشته و جوایزی را هم بدست آورده است. آلن جز آن دسته از فیلمسازان هالیوودی بود که تحت تاثیر سینمای هنری اروپا قرار گرفت و فیلمسازی موج نویی در هالیوود به‌شمار می‌آمد. بیشتر آثار آلن ادای احترامی به سینمای کارگردانان بزرگ اروپایی و آمریکایی است که ازشان مشق می‌گیرد.
آلن با ساخت فیلم پول را بردار و فرار کن به‌طور جدی فعالیت فیلمسازی خود را شروع کرد و کم‌کم دنیای فیلمسازی خاص خودش را ساخت. آثار آلن ترکیبی از کمدی، درام و مسائل مهمی چون روانشناسی، جامعه‌شناسی، سیاست و فلسفه هستند. این فیلم‌ها علاوه بر اینکه مخاطب را می‌خندانند، دنیایی سنگین با ایده‌هایی هجوآمیز نیز خلق می‌کنند. نیویورک، طبقه مرفه و هنر، برای آلن مسائل مهمی‌اند که بیشترین تکرار را در فیلم‌هایش به‌خود اختصاص داده‌اند. حال ما در این مقاله به بررسی فیلم‌های او پرداخته ایم. اگر طرفدار فیلم‌های کمدی آنهم از نوع لایه مندش هستید این مقاله را از دست ندهید.
فیلم‌های این فهرست براساس نظر هئیت تحریریه زومجی انتخاب و رتبه‌بندی شده است
بهترین فیلم های وودی آلن
۲۰. فیلم ویکی کریستینا بارسلونا
فیلم Vicky Cristina Barcelona
- کارگردان: ووی آلن
- بازیگران: پنه‌لوپه گروز، اسکارلت ج.هانسون
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- میانگین امتیازات Vicky Cristina Barcelona در IMDB: ۷/۱
خلاصه داستان: دو دوست در تعطیلات تابستانی خود با مرد نقاشی که از همسرش جدا شده آشنا می‌شوند. کریستینا بلافاصله مجذوب نقاش می‌شود و دوست دارد که بیشتر او را بشناسد.
در این فیلم که خاویر باردم، پنه لوپه کروز، ربکا هال و اسکارلت جوهانسون حضور دارند، داستان فیلم حول دو زن آمریکایی به نامهای ویکی و کریستینا می‌چرخد که تابستان را در بارسلونا می‌گذرانند. در آنجا آن‌ها با هنرمندی به نام خوان آنتونیو آشنا می‌شوند که مجذوب هر دوی‌شان شده است. این اتفاق درحالی می‌افتد که آنتونیو هنوز شیفته همسر سابق خود ماریا النا است که از نظر روحی و عاطفی بی‌ثبات است.
این فیلم در حالی در اسپانیا و در شهرهای بارسلونا، آویلس و اویدو فیلمبرداری شد که آلن سال‌ها پیش قسم خورده بود که دیگر فیلمی را خارج از ایالات متحده نسازد. او تاکنون ۴ فیلم را خارج از آمریکا تولید کرده است. ویکی کریستینا بارسلونا برای اولین بار در جشنواره فیلم کن ۲۰۰۸ به نمایش درآمد و تا سال ۲۰۰۹ نیز در کشورهای مختلف روی پرده بود. Vicky Cristina Barcelona موفقیت تجاری بزرگی را در گیشه رقم زد و به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های آلن تبدیل شد. کروز برای این فیلم جایزه اسکار بهترین نقش مکمل زن را برد. این فیلم بهترین نقدها را از زمان فیلم هدف نهایی بدست آورد و توانست جایگاهی خوبی را در کارنامه آلن داشته باشد.
۱۹. فیلم در خواب فرو رفته
فیلم Sleeper
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، دایان کیتن
- سال انتشار: ۱۹۷۳
- میانگین امتیازات Sleeper در IMDB: ۷/۱
خلاصه داستان: مایلز در سال ۱۹۷۳ برای یک عمل جراحی به بیمارستان می‌رود. اتفاقی می‌افتد و او را تا دویست سال دیگر فریز می‌کنند.
Sleeper، یک کمدی علمی‌تخیلی آینده‌نگرانه است که در آن صاحب یک فروشگاه مواد غذایی در سال ۱۹۷۳ منجمد شده و دو قرن بعد و در سال ۲۱۷۳ یخ‌زدایی می‌شود. آمریکای ۲۱۷۳ یک حکومت توتالیتر دارد که توسط دیکتاتور ستمگری اداره می‌شود. هدف فیلم به‌تصویر کشیدن آینده نابسامان ایالات متحده در آینده‌ای نه‌چندان دور است که در طول روایت سیاست‌ها، فرهنگ مردم و کشور نیز به هجو کشیده می‌شود. Sleeper، ادای احترامی به کمدی‌های کلاسیک و صامت باستر کیتون، هارولد لوید و چارلی چاپلین است.
وودی آلن همچنین از رمان خواب‌آلود اچ‌جی ولز تاثیر گرفته و جنبه‌های تخیلی فیلمش نیز برگرفته از کهن‌الگوهای علمی‌تخیلی در دنیای سینماست. شهری دیستوپیایی، زندگی ماشینی، شبیه‌سازی و غیره که همه‌شان ادای احترامی به فیلم‌های علمی‌تخیلی است. اسلیپر برخلاف فیلم‌های بعدی آلن سعی نمی‌کند که مسائل فلسفی را بررسی کند و یا از دید عمیقی به ایده‌های انسانی شبیه‌به آنچه که در هانا و خواهرانش اتفاق می‌افتد بپردازد. این علمی‌تخیلی یک کمدی ناب است، شما را می‌خنداند، بازی‌های خوبی همراه خودش دارد و از همه مهمتر اینکه آلن یک کارگردانی خوب را ارائه می‌دهد.
۱۸. فیلم پول را بردار و فرار کن
فیلم Take the money and run
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن،
- سال انتشار: ۱۹۶۹
- میانگین امتیازات Take the money and run در IMDB: ۷/۲
خلاصه داستان: ویرجیل سارقی است که از کودکی زندگی نابسامانی را تجربه کرده. او حالا تبدیل به یک دست‌وپا چلفتی شده که نمی‌تواند برنامه‌های سرقت‌هایش را خوب پیش ببرد.
Take the money and run، دومین فیلم وودی آلن در مقام کارگردان است که توانست موفقیت‌های انتقادی خوبی را بدست آورد. این فیلم باعث شد که آلن به‌طرز جدی‌تری فیلمسازی را دنبال کند و به‌دنبال کارگردانی باشد. درواقع پول را بردار و فرار کن باعث شد که آلن به استعدادهای خودش پی ببرد. آلن در ابتدا قصد داشت که کارگردانی فیلم را به جری لوئیس بسپارد اما برنامه‌ها طبق برنامه‌ریزی پیش نرفتند و او خودش فیلمنامه را کارگردانی کرد.
پول را بگیر و فرار کن یک فیلم به‌شدت خنده‌دار است که در قالب شبه‌مستند ساخته شده و به زندگی یک جنایتکار به‌نام ویرجیل استارکول می‌پردازد. Take the money and run، برخلاف دیگر فیلم‌های وودی آلن روی نیویورک، هنرمندان و ثروتمندان شهر فوکوس نمی‌کند و در عوض وارد زندگی یک بازنده می‌شود. ویرجیل در خانواده‌ای فقیر و در جامعه‌ای خشن به‌دنیا آمده است. او از سنین پایین درگیر باندهای خلافکار خیابانی شده و از طریق سرقت امرار معاش می‌کند. ویرجیل محصول محیط نابسامان اطرافش است. وودی با شیوه‌ای بسیار خنده‌دار و عمیق این دید جامعه‌شناسانه را نشان می‌دهد.
۱۷. فیلم خاطرات اکلیلی
فیلم Stardust Memories
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، شارلوت رمپلینگ
- سال انتشار: ۱۹۸۰
- میانگین امتیازات Stardust Memories در IMDB: ۷/۲
خلاصه داستان: سندی فیلمساز مشهوری است که در مرحله گذار از دوران حرفه‌ای خود قرار دارد. او حالا می‌خواهد فیلم‌های جدی‌تری را کار کند تا بتواند به معنای زندگی دست یابد.
Stardust Memories، که با اسم خاطرات استارداست یا خاطرات هتل استارداست نیز شناخته می‌شود، درامی کمدی است که وودی آلن آن را یکی از بهترین آثار کارنامه کاری خود می‌داند. با این وجود فیلم در زمان اکران خود با واکنش سردی از سمت منتقدان مواجه شد و هیچگاه در بین آثار شاخص او قرار نگرفت. منتقدان بعد از دیدن فیلم ادعا کردند، که خاطرات استارداست یک اثر زندگی‌نامه‌ای است که وودی آن را براساس زندگی خودش نوشته، مسئله‌ای که وودی آن را همواره رد کرده است.
خاطرات اکلیلی شبیه فیلم‌های سنگین آلن مضامین زیادی را همراه خود دارد. فیلم به موضوعاتی مثل دین، خدا، فلسفه، اگزیستانسیالیسم، روانشناسی و جنگ می‌پردازد، به سوالات و پرسش‌های بسیاری در مورد معنای زندگی و مرگ اشاره می‌کند و نقش شانس را در زندگی مورد بررسی قرار می‌دهد. شارون استون برای اولین بار در این فیلم ایفای نقش می‌کند. Stardust Memories، به مانند همه‌ی آثار وودی آلن ادای احترامی به دیگر کارگردانان سینماست. این فیلم که به‌طور سیاه‌وسفید فیلمبرداری شده یادآور هشت‌ونیم فدریکو فلینی است.
۱۶. فیلم معمای قتل منهتن
فیلم Manhattan Murder Mystery
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، دایان کیتن
- سال انتشار: ۱۹۹۳
- میانگین امتیازات Manhattan Murder Mystery در IMDB: ۷/۳
خلاصه داستان: زن و شوهری که در یک آپارتمان زندگی می‌کنند، به مرگ زن همسایه مشکوک می‌شوند و به‌دنبال پیدا کردن راز مرگ او می‌افتند.
Manhattan Murder Mystery، یک کمدی سیاه جنایی است که به بررسی مرگ زنی می‌پردازد که ظاهرا بخاطر حمله قلبی مرده است. لری و کارول وقتی می‌بینند، شوهر زنی که به تازگی مرده، خیلی آرام و خونسرد رفتار می‌کند به همه چیز مشکوک می‌شوند. وودی آلن وقتی که فیلمنامه‌ی این فیلم را سال‌ها قبل می‌نویسد، در مرحله‌ی بازنویسی فکر می‌کند که قصه ارزش چندانی برای ساخته شدن ندارد. اما سال‌ها بعد و به خواهش دایان کیتن او دوباره فیلمنامه را بازنویسی می‌کند و تصمیم می‌گیرد که آن را بسازد.
آلن هنگام ساخت معمای منهتن دوران سختی را در زندگی شخصی‌اش سپری می‌کرده او در ازدواج با میا فارو به مشکل برخورده بود، به‌همین دلیل معمای منهتن تحت تاثیر شرایط روانی او ساخته شد. معمای قتل منهتن، ترکیبی از درام، تعلیق، معما، راز و طنز هوشمندانه‌ی وودی آلن است. آلن در این فیلم نگاهی گذرا به فیلم پنجره عقبی هیچکاک دارد و همچنین به سینمای اورسن ولز، بیلی وایلدر و باب هوپ ادای احترام می‌کند. شخصیت‌ها در این فیلم بسیار جذاب و عمیق پرداخت شده‌اند و فیلم آرام‌آرام مخاطب را به درون خود می‌کشد تا شاهد اثری جذاب در دنیای کمدی باشد.
۱۵. فیلم روزگار رادیو
فیلم Radio Days
خلاصه داستان: مردی خاطرات دوران جوانی خود را در دهه ۴۰ میلادی و در نیویورک مرور می‌کند. ما داستان‌هایی از خودش، والدین‌اش، همسایه‌ها و افراد محلی می‌شنویم.
آلن در این فیلم نگاهی نوستالژیک به دوران کودکی خود دارد و با روزگار رادیو به روزهای طلایی رادیو قبل از اینکه پای تلویزیون به سرگرمی‌های خانواده باز شود، ادای احترام می‌کند. فیلم در اواخر دهه ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ روایت می‌شود و تمرکز به زندگی خانواده‌ای از طبقه کارگر دارد که در نیویورک زندگی می‌کنند و نمایش‌های رادیویی برایشان اهمیت ویژه‌ای دارد. جو (وودی آلن)، راوی داستان توضیح می‌دهد که چگونه رادیو در دوران کودکی او در زندگی مردم تاثیرگذار بوده است. درواقع این فیلم تلاشی پرثمر برای نشان دادن میزان محبوبیت رادیو سال‌های دور است.
شاید تصورش برای ما سخت باشد اما مردم از چیزی که تنها صدایش را می‌شنیدند می‌توانستند بسیار لذت ببرند. این فیلم یک کمدی ملایم است نه خبری از ایده‌های روانشناسانه در آن وجود دارد و نه مسائل عمیق فلسفی هرچه که هست لحن پرحرارتی از نوستالژی، مخاطب را درگیر خودش می‌کند. از نظر منتقدان Radio Days، پاسخی از آلن به آمارکورد فلینی است که بسیار جسورانه نیز ساخته شده است. چیزهای زیادی در این فیلم وجود دارد که می‌تواند برای مخاطب حکم یک زنگ تفریح بزرگ را داشته باشد از گروه بازیگران گرفته تا فضاسازی‌ها و کارگردانی‌ها همه‌وهمه بسیار جاه‌طلبانه عمل می‌کنند.
۱۴. فیلم زلیگ
فیلم Zelig
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن
- سال انتشار: ۱۹۸۳
- میانگین امتیازات Zelig در IMDB: ۷/۷
خلاصه داستان: مردی خاصیت عجیبی دارد، او کنار هرکسی که قرار می‌گیرد شبیه‌اش می‌شود.
زلیگ که به سبک فیلم‌های خبری سیاه‌وسفید دهه ۱۹۲۰ روایت می‌شود بعد از اکران تحسین منتقدان را با خود همراه کرد و نامزد جوایز متعددی از جمله اسکار بهترین فیلمبرداری و طراحی صحنه و لباس شد. این فیلم که یک مستند تخیلی است، داستان مردی را روایت می‌کند که هر وقت در کنار کسی قرار می‌گیرد، شبیه او می‌شود. لئوناردو زلیگ درواقع خصوصیت یک آفتاب‌پرست را دارد که رفتارها و تفکراتش فیلم را به‌سمت اثری با ایده‌ی بحران هویت می‌کشاند. لئوناردو هیچ هویتی برای خود ندارد و تنها به‌دلیل مشهور بودن به آفتاب‌پرستی مشهور است. همین رویکرد فیلم را به‌طرز نامحسوسی به‌سمت نقد دنیای سلبریتی می‌کشاند.
زلیگ یکی از پیچیده‌ترین، خندهدارترین و جذابترین فیلم‌های ساخته شده توسط وودی آلن است که به‌طرز بسیار مبتکرانه‌ای ساخته شده است. تکنیک فوق‌العاده‌ای که در آن بکار رفته فیلم را بعد از همشهری کین تبدیل به بهترین مستند جعلی در طول تاریخ سینما کرده است. زلیگ با استفاده از تصاویر جعلی و واقعی و با بهره‌گیری از مصاحبه‌های پرشور و برخی جلوه‌های ویژه فوق‌العاده بهعنوان اثری خاطره‌انگیز در ذهن باقی خواهد ماند. این فیلم در سال ۱۹۸۳ بهعنوان یک اثر تکنیکی شناخته می‌شد اما هم‌اکنون یک شاهکار به‌نظر می‌رسد. وودی آلن وقتی این فیلم را ساخت که آنی‌هال و منهتن را ساخته بود و موفقیت‌هایشان را تجربه کرده بود. او بعد از ساخت زلیگ توضیح داد، که دوست داشته بعد از آن موفقیت‌ها اثری تجربی بسازد، به‌همین دلیل فکر زلیگ به سرش زده است.
۱۳. فیلم موزها
فیلم Bananas
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن
- سال انتشار: ۱۹۷۱
- میانگین امتیازات Bananas در IMDB: ۶/۹
خلاصه داستان: آلن بعد از اینکه، نامزد سیاسی‌اش او را ترک می‌کند، برای تکسین خود به کشوری در آمریکای جنوبی می‌رود و وارد یک شورش سیاسی می‌شود.
موزها درامی کمدی است که وودی آلن آن را براساس بخش‌هایی از کتاب دن کیشوت ساخت. عنوان فیلم نیز یک کنایه است. موز در زبان عامیانه به‌معنای دیوانه بکار می‌رود و در معنای دیگر خود اشاره به جمهوری موز دارد، اشاره‌ای ظریف که به حکومت‌های فشل آمریکای جنوی طعنه می‌زند. وقتی که از آلن پرسیدند، چرا نام این فیلم را موز نامیده است، گفت: چون موزی در آن وجود ندارد! بعد از پاسخ آلن منتقدان فیلم را ادای احترامی به برادران مارکس دانستند و علت نامگذاری موزها را به نمایش نارگیل آن‌ها نسبت دادند.
خط داستانی فیلم ساده و سرراست است. پس از وقوع یک انقلاب در کشوری لاتین یک نیویورکی برای تحت تاثیر قرار دادن نامزد سابق‌اش به آنجا سفر می‌کند و طی اتفاقات خنده‌داری به سِمت رئیس جمهوری می‌رسد. این فیلم بعد از اکران نقدهای بسیار مثبتی را دریافت کرد و بهعنوان یکی از ۱۰۰ فیلم خنده‌دار برتر تاریخ سینمای جهان از طرف مجله امپایر شناخته شد. Bananas، یک کمدی ناب است که مضامین سیاسی را همراه با طنزی قوی به خورد مخاطب می‌دهد. آلن با ساخت این فیلم در میان کمدی‌های پوچ‌گرایانه به مرحله‌ی تازه‌ای رسید و به‌طرز بسیار جذابی داستانی هجوگونه را به‌تصویر درآورد. موزها هم مثل بسیاری از فیلم های اولیه آلن، ترکیبی از شوخی‌های خوب، شوخی‌های وحشتناک و سرگرمی‌های عجیب و غریب است.
۱۲. فیلم گلوله ها بر فراز برادوی
فیلم Bullets Over Broadway
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: دایان ویست، جان کیوزاک
- سال انتشار: ۱۹۹۴
- میانگین امتیازات Bullets Over Broadway در IMDB: ۷/۴
خلاصه داستان: نویسنده جوانی برای اجرای نمایشنامه خود به پول یک گنگستر نیاز دارد. او وقتی که نمایش را روی صحنه می‌برد متوجه می‌شود که دستیار این گنگستر استعداد زیادی در تئاتر دارد.
گلوله‌ها بر فراز برادوی، یک کمدی سیاه جنایی است که ترکیبی جذاب از طنز و ایده‌های گنگستری را ارائه می‌دهد. در نیویورک دهه ۲۰ نویسنده جوانی به‌نام دیوید موفق می‌شود که با کمک مالی یک گنگستر به‌نام والنتی تئاتر خود را با بهترین شرایط روی صحنه ببرد اما مشکلی اینجاست که اجازه نمی‌دهد دیوید کار خود را به بهترین نحو انجام دهد و آن این است که والنتی می‌خواهد دوست‌دخترش نقش اول نمایش را برعهده داشته باشد. آلن موقعیت‌های جذابی را در این فیلم خلق می‌کند، از دل یکسری ضدیت‌ها کمدی می‌آفریند و به هجوی ظریف نسبت به جایگاه‌های شغلی اشتباهی در اجتماعی می‌رسد.
گلوله‌ها بر فراز برادوی یکی از خندهدارترین فیلم‌های وودی آلن است، که در آن همانند بسیاری از آثار آلن به نیویورک نیز شخصیتمند به‌تصویر کشیده شده است وودی آلن نیز همانند همیشه، کارگردانی جذابی را در این روایت ارائه می‌دهد. این فیلم نامزد هفت جایزه اسکار از جمله بهترین، فیلمنامه و بهترین کارگردانی شد. دایان ویست نیز که یکی جذابترین بازی‌های خود را در این فیلم ارائه داده برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.
۱۱. فیلم یاسمین غمگین
فیلم Blue Jasmine
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: کیت بلانشت
- سال انتشار: ۲۰۱۳
- میانگین امتیازات Blue Jasmine در IMDB: ۷/۳
خلاصه داستان: یاسمین بعد از ورشکست شدن همسرش برای زندگی به آپارتمان خواهرخوانده‌اش که در پایین شهر است می‌رود.
بلو جاسمین درامی کمدی است که پس از اکران با تحسین گسترده‌ی منتقدان مواجه شد. کیت بلانشت برای بازی در این فیلم جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر زن را برد و وودی آلن نیز به نامزدی اسکار بهترین فیلمنامه رسید. فیلم در گیشه نیز بسیار موفق عمل کرد، بودجه‌ی ۱۸ میلیون دلاری در برابر فروش ۱۰۰ میلیون دلاری فیلم موفقیتی تکان‌دهنده بود. داستان فیلم در مورد، زنی به نام یاسمین است که در منهتن با ثروت زیادی همراه شوهرش هال زندگی می‌کرده است. اما وقتی که هال بخاطر کلاهبرداری دستگیر می‌شود، او به خانه‌ی خواهرش می‌رود. داستان فیلم به‌طور یک فلاش‌بک روایت می‌شود تا تماشاگر در جریان اتفاقات زندگی هال و کارهایش قرار بگیرد.
یاسمین در این شرایط دچار فروپاشی عصبی می‌شود و نمی‌تواند خودش را جمع کند و با زندگی تازه‌اش کنار بیاید. او به یکباره همه چیزاش را از دست می‌دهد و در استیصالی عذاب‌دهنده غرق می‌شود. Blue Jasmine، شباهت زیادی به فیلم اتوبوسی به‌نام هوس تنسی ویلیامز دارد و از آن الهام می‌گیرد اما نمی‌شود گفت که فیلم یک اقتباس کامل از آن است. چیزی که در اینجا بسیار به چشم خواهد آمد بازی جذاب کیت بلانشت و سالی هاوکینز است. این دو به‌طرزی باورنکردنی عجیب و جذاب هستند. آن‌ها به‌خوبی دریافته‌اند که چگونه مخاطب را وارد بازی آلن کنند و جهان فیلم را بیش‌ازپیش ملموس و قابل درک نشان دهند.
۱۰. فیلم فضاهای داخلی
فیلم Interiors
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: دایان کیتن
- سال انتشار: ۱۹۷۸
- میانگین امتیازات Interiors در IMDB: ۷/۳
خلاصه داستان: سه خواهر در پی طلاق ناگهانی والدینشان، دچار فروپاشی می‌شوند و نمی‌توانند که به ثبات پیش از این اتفاق برگردند.
Interiors، اولین فیلم درام وودی آلن است که در اولین نمایش خود با تحسین گسترده‌ی منتقدان همراه بود. او در زمان ساخت این فیلم اعلام کرد که قرار است، اثری بدون استفاده از کمدی‌های رایج خودش را بسازد و تمام تلاش‌اش بر این است که فضاهای داخلی تنها یک درام باشد. این فیلم نمایشی، شخصی، تاریک، جدی و واقع‌گرایانه است که منتقدان از آن بهعنوان روی دیگر استعدادهای وودی آلن یاد کردند. Interiors، مانند برخی دیگر از فیلم‌های آلن تا حد زیادی از ایده‌های روانشناختی کمک می‌گیرد و نسبت به دیگر فیلم‌های کارنامهاش دراماتیک‌تر است.
فیلم داستان خانواده‌ای از طبقه بالای اجتماعی را نشان می‌دهد که با وجود داشتن پول و منابع رفاهی نمی‌توانند به ثباتی برای ادامه زندگی برسند. آلن در این فیلم یک بررسی کاملا رئال و واقع‌گرایانه را در مورد خانواده‌ای ازهم‌پاشیده و ناکارآمد انجام داده است و به نقدی از خانواده‌های طبقه‌ی بالا نیز می‌رسد. فضاهای داخلی ادای احترامی به دنیای تاریک فیلمسازی اینگمار برگمان است که البته گاهی نیز به‌سمت دنیای چخوف متمایل می‌شود. این فیلم به پنج نامزدی در اسکار رسید که دو تایش در رشته‌های بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه برای آلن بود.
۹. فیلم عشق و مرگ
فیلم Love and Death
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، دایان کیتن
- سال انتشار: ۱۹۷۵
- میانگین امتیازات Love and Death در IMDB: ۷/۷
خلاصه داستان: در روسیه‌ی تزاری، یک سرباز به‌همراه یکی از خویشانش، نقشه‌ای را برای ترور ناپلئون تنظیم می‌کنند. آن‌ها بعد از مدتی دستگیر می‌شوند.
Love and Death، طنزی بر ادبیات روس است. وودی آلن این فیلم را در فرانسه و مجارستان فیلمبرداری کرد. او بعدها توضیح داد که با ساخت این فیلم یکی از پرچالش‌ترین پروژه‌های زندگی کاری‌اش را پشت سر گذاشته است. هنگام فیلمبرداری تعدادی از نگاتیوهای فیلم گم می‌شوند و شرایط آب‌وهوایی و غذایی آنقدر بر آن‌ها سخت می‌گیرد که آلن قسم می‌خورد دیگر در خارج از ایالات متحده فیلم نسازد. با اینحال وودی آلن عشق و مرگ را خندهدارترین فیلمی می‌داند که تاکنون ساخته است. فیلم ادای احترامی به طنز برادران مارکس، باب هوپ و چارلی چاپلین است و به‌طور واضحی نیز از دیالوگ‌های رمان‌هایی مثل جنگ و صلح، برادران کارامازوف، قمارباز و ابله الهام می‌گیرد.
در صحنه‌هایی از این فیلم تماشاگر شاهد ادای احترام آلن به برگمان و فیلم رزمنا و پوتمکین خواهد بود. این فیلم از نظر فنی یکی از موفق‌ترین فیلم‌های وودی آلن است که هم از جنبه کارگردانی در نوع خود اثری جذاب محسوب می‌شود و هم از لحاظ سبک روایی. طنز درون فیلم بسیار لطیف است و همانند دیگر آثار آلن ما را به دنیایی تاریک می‌کشاند. آلن برای این فیلم در بیست‌وپنجمین دوره جوایز فیلم برلین برنده خرس نقره‌ای شد.
۸. فیلم زن و شوهرها
فیلم Husbands and Wives
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، جودی دیویس
- سال انتشار: ۱۹۹۲
- میانگین امتیازات Husbands and Wives در IMDB: ۷/۵
خلاصه داستان: این فیلم داستان دو زوج را دنبال می‌کند: جک و سالی و گیب و جودی. وقتی که جک و سالی خبر جدایی خود را به گیب و جودی اعلام می‌کنند وضعیت برای همه بهم می‌ریزد.
HUSBANDS AND WIVES، یک کمدی درام آلن وودی است. او این فیلم را همراه رز ارغوانی قاهره و چند اثر دیگرش در فهرست دوست‌داشتنی‌ترین آثارش جای داده است. جک و سالی و گیپ و جودی بهترین دوستان هم هستند. وقتی که زوج اول اعلام می‌کنند، قرار است از هم جدا شوند، گیپ و جودی نیز ازدواج خود را زیر سوال می‌برند. خط داستانی فیلم بسیار ساده است و وودی به‌طرز متفکرانه‌ای در مورد فرآیند جدایی قصه‌نویسی می‌کند. او همچنین با پرداخت این چهار شخصیت اصلی ازدواج و روابط بین آدم‌ها را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد.
این فیلم برخلاف دیگر آثار آلن، اثری ساده است و اندیشه‌های فلسفی سختی درش به چشم نمی‌آید. زن و شوهرها مدت کوتاهی پس از پایان رابطه‌ی آلن و میا فارو ساخته شد، آن‌ها بعد از ساخت این فیلم به سال‌ها همکاری خود پایان دادند. این فیلم که توسط کارلو دی پالما فیلمبرداری شده از سبک فیلمبرداری با دوربین روی دست استفاده می‌کند و دارای مصاحبه‌های مستند مانند با شخصیت‌ها است. فیلم علی‌رغم شکست سنگین‌اش در گیشه بسیار موردتحسین منتقدان قرار گرفت و نامزد دریافت دو جایزه اسکار در بخش بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.
۷. فیلم امتیاز نهایی
فیلم Match Point
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: اسکارلت جوهانسون
- سال انتشار: ۲۰۰۶
- میانگین امتیازات Match Point در IMDB: ۷/۶
خلاصه داستان: کریس یک مربی تنیس است که وقتی درگیر دو رابطه‌ی موازی می‌شود، تصمیم می‌گیرد هرجوری شده به وضعیت پیش‌آمده خاتمه دهد.
امتیاز نهایی یک تریلر روانشناختی است که منتقدان آن را ادامه‌ای بر فیلم جرم‌ها و بزهکاری‌ها ( Crimes and Misdemeanors) می‌دانند. این فیلم نسبت به جرم‌ها سرگرم‌کننده‌تر است و آنچنان در مسائل فلسفی و تاریک غرق نمی‌شود و به‌دنبال سینمای برگمان نیز نمی‌گردد. آلن در این فیلم به‌وضوح از جنایات و مکافات داستایوفسکی الهام می‌گیرد و مضامینی مثل وجود عدالت در جهان را مورد بازبینی قرار می‌دهد. در هر دو فیلم این کارگردان، قتلی صورت می‌گیرد و روایت نگاهی بدبینانه به سرنوشت، وفاداری و ماهیت انسان می‌اندازد. داستان فیلم از این قرار است که کریس با زنی متمول از خانواده‌ای پرنفوذ ازدواج می‌کند و برای اینکه این ازدواج به خطر نیفتد، معشوقه خود را می‌کشد.
در ابتدا قرار بود که آلن این فیلم را در نیویورک فیلمبرداری کند اما به دلیل مشکلات مالی این اتفاق نیفتاد و او ناچار شد که در ازای استفاده از عوامل و بازیگران انگلیسی فیلمبرداری را در شهر لندن انجام دهد. او از آنجائیکه همیشه برای نیویورک شخصیتی خاص قائل بود، به‌سرعت فیلمنامه را برای یک محیط بریتانیایی بازنویسی کرد. منتقدان از فضای بریتانیایی فیلم استقبال کردند و فیلم را بهعنوان بازگشتی به فرم برای آلن دانستند. امتیاز نهایی در بین منتقدان آمریکایی بسیار محبوب شد و در رده‌ی بهترین فیلم‌های وودی آلن جای گرفت.
۶. فیلم رز ارغوانی قاهره
فیلم The Purple Rose of Cairo
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: میا فارو
- سال انتشار: ۱۹۸۵
- میانگین امتیازات The Purple Rose of Cairoدر IMDB: ۷/۷
خلاصه داستان: سیسیلیا، زنی خیالاتی است که با شوهری بداخلاق زندگی می‌کند. او عاشق سینماست و هر فیلم را چندین بار می‌بیند. همین احساسات سیسیلیا باعث می‌شود که یکی از کارکترهای داخل فیلم عاشق او شود و به دنیای واقعی بیاید.
THE PURPLE ROSE OF CAIRO، یک کمدی دراماتیک است که وودی آلن آن را با الهام از فیلم‌های شرلوک جونیور، هلزاپوپین، و نمایشنامه شش شخصیت در جستجوی یک نویسنده ساخت. این فیلم در اولین اکران خود برنده جایزه بهترین فیلم در رویداد بفتا شد و وودی آلن نیز به نامزدی بهترین فیلمنامه در جوایز اسکار رسید. آلن همیشه از این فیلم بهعنوان یکی از برترین آثار خود یاد می‌کند. او درباره رز ارغوانی گفته بود که جز معدود فیلم‌هایی از کارنامهاش است که با تمام وجود دوست داشته آن را بسازد.
آلن برای نوشتن فیلمنامه این فیلم خود را تا مدت‌ها در اتاق حبس می‌کند تا بتواند مرز واقعیت و خیال را به درون قصه‌اش ببرد. او در این فیلم کمدی، درام، عاشقانه، واقعیت، خیال و ایده‌های فانتزی تحیلی را با هم درمی‌آمیزد و به یک روایت متاثر از مشکلات زناشویی می‌رسد. میا فارو در اینجا یکی از بهترین بازی‌های خود را ارائه می‌دهد و آلن نیز در نوع کارگردانی‌اش بسیار دقیق عمل می‌کند. رز ارغوانی قاهره، اثری دوست‌داشتنی و خنده‌دار است. یک عاشقانه که با دیدن‌اش احساسات بی‌شماری به‌سراغتان خواهد آمد.
۵. فیلم نیمه شب در پاریس
فیلم Midnight in Paris
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: آدرین برودی
- سال انتشار: ۲۰۱۱
- میانگین امتیازات Midnight in Paris در IMDB: ۷/۷
خلاصه داستان: نویسنده‌ای که به‌همراه نامزداش به پاریس می‌رود، طی اتفاقاتی خود را در سال‌های بسیار دور می‌بیند.
نیمه‌شب در پاریس یک فیلم کمدی فانتزی است که داستان فیلمنامه‌نویسی را دنبال می‌کند که در سفرش به پاریس با اتفاقات عجیبی مواجه می‌شود. او در نیمه‌شب به‌طرز مرموزی خود را در دهه‌ی ۱۹۲۰ می‌بیند. پاریس در این لحظات برای تماشاگر و قهرمان قصه به‌شدت فریبنده می‌شود. آسمان‌های ابری، خیابان‌ها، معماری پاریسی، مکان‌های باشکوه و دیدنی، نیمه‌شب در پاریس را تبدیل به فیلمی جادویی می‌کند. این فیلم، نامهای عاشقانه از آلن به پاریس است، پاریس دهه‌ی بیست که هنرمندان و نویسندگان نیز در مرکزش قرار دارند. نمایش عشق یک آمریکایی به پاریس در این اثر می‌تواند بسیار جالب باشد، مخصوصا اینکه گیل درواقع خود وودی آلن است.
قهرمان قصه به عصر طلایی پاریس می‌رود ، با هنرمندان موردعلاقه‌اش دیدار می‌کند و در نهایت مسحور از آنچه که دیده غرق در زیبایی‌های پاریسی می‌شود. فیلم که برای اولین بار در جشنواره کن به‌نمایش درآمد تحسین منتقدان را با خود همراه کرد و توانست جایزه‌ی اسکار بهترین فیلمنامه را هم ببرد. آلن در نوشتن فیلمنامه این فیلم از روش معکوس استفاده کرد و طرح فیلم را حول یک عنوان سینمایی به نام نیمه شب در پاریس نوشت. درواقع او طبق یک اسم، به‌دنبال نوشتن طرح رفت. بخش‌های سفر در زمان که تداعی‌گر دهه ۲۰ پاریس هستند در کتاب خاطرات ارنست همینگوی در سال ۱۹۶۴ منتشر شد. سبک کارگردانی فیلم بیشتر بر عناصر رمانتیک و واقع‌گرایانه تاکید دارد تا اینکه به‌سمت عناصر فانتزی برود.
۴. فیلم جرم ها و بزهکاری ها
فیلم Crimes and Misdemeanors
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلین، مارتین لاندو
- سال انتشار: ۱۹۸۹
- میانگین امتیازات Crimes and Misdemeanors در IMDB: ۷/۸
خلاصه داستان: مارتین که در تجربه‌ی رابطه‌ای خیانتکارانه است، تصمیم می‌گیرد که معشوقه‌ی خود را بکشد.
Crimes and Misdemeanors، یکی از فیلم‌های مهم وودی آلن است که در زمان اکران با تحسین گسترده‌ی منتقدان همراه بود. فیلم به سه نامزدی در اسکار رسید و از سوی بسیاری از منتقدان بهعنوان بهترین فیلم وودی آلن نیز شناخته شد. وودی آلن پس از رویارویی با راف‌کات‌های ابتدایی تصمیم گرفت که بسیاری از سکانس‌ها را از اول بگیرد و قصه را به‌طرز دیگری روایت کند. جرم‌ها فیلمی بسیار عمیق است، یک کلاسیک واقعی، تاریک و بدبینانه که حقیقت را درباره‌ی دنیای اطرافمان بیان می‌کند. فیلم با مضامینی از جنایات و مکافات داستایوفسکی و برگمان شروع می‌شود و کم‌کم به ایده‌های اگزیستی می‌رسد.
آلن در این فیلم استعاری استعداد خود را در ترکیب درام و کمدی نشان می‌دهد و با یک روایت موازی به دنیایی تیره وارد می‌شود. مارتین لاندو نقش پزشکی را بازی می‌کند که تصمیم گرفته معشوقه‌ی خود را، قبل از افشای رازهایش به قتل برساند. آلن بعد از تصمیم او مسائلی را مانند خودشناسی، وجدان، اخلاقیات، مجازات و عدالت خداوند مطرح می‌کند و این سوال را پیش می‌آورد که آیا انسان با انجام یک جنایت بدون اینکه دیگران بفهمند می‌تواند همچنان به زندگی ادامه دهد و یا خیر؟ اگرچه گاهی فیلمنامه‌ی آلن خنده‌دار است اما هیچگاه هم‌تراز با یک کمدی حالص نیست و بین یک کمدی و تراژدی تعادل برقرار می‌کند. منتقدان سرسخت او بر این باور بودند که فیلم جنایات آلن تنها اثری در کارنامه‌ی اوست که به‌درستی از کمدی برای روایت یک داستان تراژیک استفاده کرده است.
۳. فیلم هانا و خواهرانش
فیلم Hannah And Her Sisters
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: مایکل کین، مورین اوسالیوان
- سال انتشار: ۱۹۸۶
- میانگین امتیازات Hannah and Her Sisters در IMDB: ۷/۸
خلاصه داستان: هانا که با شوهر جدیداش الیوت زندگی می‌کند، به‌ظاهر زندگی خوبی دارد. در این بین الیوت عاشق لی خواهر هانا می‌شود.
Hannah and Her Sisters، یک کمدی درام است که داستان‌های درهم‌تنیده یک خانواده بزرگ را در طول دو سال روایت می‌کند که بیشتر اتفاقات فیلم حول شخصیت هانا شکل می‌گیرد. فیلم اثری تلخ و شیرین درباره سه خواهر بسیار متفاوت است که شوهر هانا عاشق خواهر همسرش یعنی لی می‌شود و از طرفی هم هالی به زندگی هانا حسادت می‌کند. فیلم با یک شام شکرگزاری خانوادگی شروع می‌شود و به پایان می‌رسد. کارگردانی وودی آلن در این فیلم شبیه کارگردانی‌اش در آنی هال جذاب و خیره‌کننده است و به بازی‌های بازیگران نیز می‌توان خیلی امیدوارانه نگاه کرد.
وودی آلن در این فیلم نیز شبیه دیگر آثارش به نیویورک شخصیت می‌دهد و حال‌وهوای خوبی را در آن به جریان می‌اندازد. این فیلم که بخش کمدی‌اش به‌نفع درام آن سرخم می‌کند، درباره‌ی معنای زندگی، عشق، مرگ و روابط سوال‌هایی می‌پرسد که البته جوابشان را نیز در آستین دارد. این فیلم با فروش فوق‌العاده‌ای که در گیشه بدست آورد، برای مدت‌های طولانی بهعنوان یکی از پرفروش‌ترین‌ها در سینمای آمریکا شناخته می‌شد. آلن برای ساخت هانا و خواهرانش از فیلم فانی و الکساندر اینگمار برگمان الهام گرفت اما بیشترین شباهت این فیلم با روکو و برادرانش ساخته‌ی ویسکونتی احساس می‌شود. وودی آلن برای ساخت این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه بود.
۲. فیلم منهتن
فیلم Manhattan
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودس آلن، مریل استریپ
- سال انتشار: ۱۹۷۹
- میانگین امتیازات Manhattan در IMDB: ۷/۸
خلاصه داستان: ایزاک که زندگی حرفه‌ای آشفته‌ای دارد بعد از ترک همسر دوم‌اش با دختری هفده ساله وارد رابطه می‌شود.
عشق آلن به شهر نیویورک هیچ گاه عاشقانه‌تر از این کمدی رمانتیک تمام عیار به نمایش درنیامده است. درواقع این فیلم نامهای عاشقانه به شهر نیویورک محسوب می‌شود. وودی آلن با استفاده از نوع فیلمبرداری، دکوپاژ، شلوغی‌های شهر، تصاویر سیاه‌وسفید نیویورک را بهعنوان یک شخصیت معرفی می‌کند. منهتن را می‌توان یکی از تحسین‌شده‌ترین آثار وودی آلن دانست که به یکی از مکان‌های مورد علاقه‌اش در کره زمین ادای احترام کرده است. این فیلم به‌دلیل به‌تصویر کشیده شدن رابطه شخصیت آلن با یک دانش آموز ۱۷ ساله دبیرستانی بحث‌برانگیز بود، اما اگر بخواهیم از کنار این موضوع بگذریم، فیلم چیزهای بیشتری برای ارائه دارد.
منهتن که در شهر نیویورک اتفاق می‌افتد، داستان ایزاک دیویس، یک نویسنده کمدی تلویزیون ۴۲ ساله را در پیچ و خم روابط و مشکلات شخصی‌اش روایت می‌کند. یکی از موضوعات مرکزی مورد بحث در منهتن، تحریک فکر است. ایزاک در معرض گروهی از دوستان بسیار فهمیده‌ای قرار دارد که در مورد هنر، ادبیات و فلسفه به بحث و گفتگو می‌پردازند. این فیلم وارد ایده‌ای جذاب می‌شود، اینکه تلاش‌های فکری می‌توانند احساس هدف و رضایت در زندگی را به ارمغان بیاورند. علاوه بر موضوعات فیلم، منهتن به خاطر دیالوگ‌های بیادماندنی و طنزآمیزش معروف است که نشانه‌هایی از سبک نوشتاری وودی آلن را به‌نمایش درمی‌آورد.
۱. فیلم آنی هال
فیلم Annie Hall
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن
- سال انتشار: ۱۹۷۷
- میانگین امتیازات Annie Hall در IMDB: ۸
.خلاصه داستان: آلوی سینگر که به تازگی رابطه‌اش را از دست داده، درصدد پیدا کردن علت این اتفاق است
وودی آلن با ساخت فیلم آنی هال به‌سمت مسیر قابل اعتمادتری در دنیای فیلم گام برداشت. این فیلم از نظر فنی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای را برای این کارگردان رقم زد، چراکه گوردون ویلیس مسئولیت فیلمبرداری فیلم را برعهده گرفته بود. در این فیلم آلوی سینگر یک کمدین یهودی در تلاش است تا بفهمد که چرا رابطه‌ی او با آنی هال همانند ازدواج قبلی‌اش خیلی زود به پایان رسید. صحبت‌های زیادی درباره‌ی این فیلم وجود دارد، منتقدان به‌دلیل ضعیف شدن روایت داستانی فیلم در برخی از سکانس‌ها، آنی هال را از برخی جهات یک اثری تجربی می‌بینند. عده‌ای دیگر نیز به‌دلیل شباهت‌های فیلم به زندگی خود آلن آن را در رده‌ی آثار زندگی‌نامه‌ای قرار می‌دهند.
وودی آلن باز هم در این فیلم دست به ستایش منهتن و نیورک برمی‌دارد و با آن شبیه یک شخصیت رفتار می‌کند. آنی هال که در میان بهترین فیلم‌های ساخته شده‌ی کارنامه او قرار دارد، موردعلاقه‌ترین فیلم وودی آلن است. فیلمنامه این فیلم نیز بهعنوان خندهدارترین فیلمنامه نوشته شده در انجمن نویسندگان آمریکا شناخته شده است. آنی هال در سال ۱۹۹۲ نیز توسط کتابخانه کنگره در فهرست آثار مهم تاریخی فرهنگی ثبت شد. این فیلم چهار جایزه اسکار را بدست آورد و آلن نیز به نامزدی بهترین بازیگر مرد رسید. این فیلم پس از اکران با تحسین گسترده‌ای از سوی منتقدان مواجه شد و آن‌ها پوچی سرکوب‌ناپذیر و نامحسوسی که در فیلم به‌طرز ظریفی وجود دارد را ستودند.
ارسال دیدگاه