اولین رساله دکتری با موضوع شهر خلاق ارائه شد

حرف تازه – در ارائه تز دکتری با موضوع مدل تحلیل شبکه اجتماعی اکوسیستم گردشگری شهر خلاق رشت بیان شد:  شرط لازم و کافی برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهر خلاق خوراک شناسی توسعه و بسط سرمایه ‏اجتماعی است.

رساله دکتری با موضوع مدل تحلیل شبکه اجتماعی اکوسیستم گردشگری شهر خلاق رشت با همکاری مجموعه مدیریت شهری شهر خلاق رشت در دانشگاه علم و فرهنگ تهران ارائه شد.

در ابتدای جلسه دکتر مهرنوش بسته نگار ضمن عرض خیرمقدم و قدردانی از اساتید راهنما، داوران و سایر حاضرین اظهار کرد: از دکتر هاشمی ریاست دانشگاه علم و فرهنگ، دکتر ایمانی خوش خو مدیر گروه دکتری گردشگری و رئیس پارک علم و فناوری، دکتر کروبی دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی (داور) و دکتر جعفر آهنگران استادیار دانشگاه علم و فرهنگ در این راستا زحمات زیادی کشیدند و از تلاش های آنها صمیمانه تشکر می کنم.

وی همچنین از فاطمه قدیمی مدیر ارتباطات و امور بین الملل شهرداری رشت و مدیر برنامه های یونسکو در شهر خلاق رشت به دلیل  همکاری در تهیه این پایان نامه قدردانی کرد.

دکتر بسته نگار در ابتدا عنوان پایان نامه خود را اعلام کرد و افزود: از آنجا که در جوامع توسعه یافته مشکل معلول مشکل جامعه است لذا به این مشکل مهم توجه بیشتری از جمله در مبلمان شهری و غیره شده است.

وی با اشاره به اینکه از سال ۲۰۱۵ میلادی که شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی یا گسترونومی از سوی یونسکو شناخته شده، مطرح کرد: این عنوان بین المللی انگیزه و محرکی بود تا شهر خلاق و گردشگری خلاق که از مفاهیم نو در توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع هستند بیشتر مورد تحقیق و بررسی قرار گیرند.

وی تصریح کرد: نظام معرفت‏افزای گردشگری با ظهور پارادایم گردشگری خلاق، گردشگران را به دیدار و تعامل با فرهنگ زنده و یگانه جوامع دعوت می‏کند و رابطه ‏شان با مردم محلی را از سطح خریدار و فروشنده به رابطه شاگرد و استاد ارتقا می‏دهد. 

دکتر بسته نگار ابراز داشت: در این تعامل آنچه بیش از هر چیز مبادله شده و افزایش می‏یابد، «سرمایه اجتماعی» است و از دیگر سو شهر خلاق با ایجاد بستر و فضای مناسب می تواند جامعه محلی و گردشگران بین‏ المللی را در رابطه‏ ای تعاملی و حلزونی شکل ارتقا داده و منافع و حقوق بلندمدت هردو را تامین نماید. 

پایداری صنعت گردشگری در گرو گردشگری خلاق است

بسته نگار با اشاره به اینکه این پژوهش در قالب رساله دکتری و با عنوان «مدل تحلیل شبکه اجتماعی اکوسیستم گردشگری شهر خلاق رشت»، با این پیش‏فرض که توسعه پایدار جوامع محلی به گردشگری وابسته است بیان کرد:پایداری صنعت گردشگری در گرو گردشگری خلاق است و اکوسیستم گردشگری شهر خلاق گسترونومی رشت را مورد شناخت، مطالعه، تحلیل و تفسیر قرار داده است.

وی افزود: این تحلیل و تفسیر، ظرفیت مدیریت و حکمروایی در این زیست‏ بوم شبکه‏ای را توسعه داده و با مانایی شهر خلاق رشت در شبکه شهرهای خلاق جهانی یونسکو و جذب گردشگران بین‏المللی زیست‏ پذیری این شهر و سعادتمندی و رفاه مردمانش را ضمانت کند. 

بسته نگار با اشاره به اینکه تحلیل و تفسیر اکوسیستم مزبور در این پژوهش بر مبنای نقش‏ها و بازیگران کلیدی در آن صورت گرفته است اذعان داشت: یافته ‏های این مطالعه را می‏توان در دو سطح کلان و خرد عنوان نمود. 

وی ادامه داد: در سطح خرد نقش‏ها و بازیگران کلیدی در سه طبقه «نقش‏هایی که در حال حاضر در اکوسیستم اجرا می‏گردند»، «نقش‏هایی که در این اکوسیستم هنوز اجرایی نشده‏اند» و «نقش‏هایی که در مسیر اجرا در میانه راه هستند و نمی‏توان هنوز حکم بر اجرایشان داد» تعیین و تحلیل‏شده‏اند و تبیین شده است که کنشگران کلیدی برای بهبود و توسعه اکوسیستم باید چه رفتاری در پیش‏بگیرند.

در سطح کلان نیز نشان داده شده است که شرط لازم و کافی برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهر خلاق خوراک شناسی توسعه و بسط سرمایه‏اجتماعی در این شهر است. سرمایه‏ و گنجی که بستر زایش و رویش آن رواداری، تساهل و تسامح است.  

چاپ ۴ مقاله و یک کتاب از اولین رساله دکتری با موضوع خوراک شناسی

دکتر حسنی استاد دانشگاه علم و فرهنگ در دانشکده گردشگری اهمیت این پایان نامه را در حوزه غذا و به ویژه در مورد شهر خلاق رشت عنوان کرد و یادآور شد: ضرورت پیوند محیط های اجرایی با دانشگاهی و برخورد علمی با برنامه های غذایی بسیار مهم است  و به دلیل ثبت شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی در یونسکو وجود پایداری شاخص ها، ماندگاری این شهر در آن شرایط تضمین می شود و اگر ضعفی در شاخص ها رخ دهد این ثبت دچار مشکل خواهد شد.

این استاد دانشگاه مطرح کرد: ما  در راستای منفعت ملی و منطقی و استانی تلاش کرده ایم گامی موثر و مفید برداریم و این اولین پایان نامه دکترا با چنین موضوعی است و از آن چهار مقاله و یک کتاب چاپ شده که می تواند نقشی موثری را ایفا نماید.  وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم شهرداری رشت، استانداری و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سایر سازمان های که شرایطشان در این پایان نامه نمایان شده، همکاری فرمایند.

رشت باید از فرصت طلایی شهرخلاق خوراک حداکثر استفاده را ببرد

در ادامه دکتر ایمانی خوش خو، رئیس انجمن علمی گردشگری اظهار کرد: باتوجه به گستردگی موضوع گردشگری و جایگاه و ارتباطی که با دیگر موضوعات دارد باعث شده مباحث  علمی را در عرصه گردشگری را به صورت گسترده تر بررسی نماییم. وی گردشگری خلاق را از جمله مواردی دانست که پتانسیل بالایی در توسعه صنعت گردشگری  داشته و به همین دلیل عناوینی که در آنها  شهر خلاق به کار برده می شوند  را جزء موضوعات علمی و تحقیقاتی مهم مطرح کرد.

دکتر ایمانی خوشخو افزود: دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ, که تنها دانشکده علوم گردشگری در کشور است در تلاش است دانشجویان را به سمت موضوعات مختلف و جدید گردشگری سوق و آموزش دهد.

 وی خاطرنشان کرد: رشت باید از فرصت طلایی شهرخلاق خوراک حداکثر استفاده را ببرد و این پایان نامه از جمله کار های بسار خوبی  بود که در این راستا به ثمر رسیده است و مهم ترین هدف آن شناسایی تمام سازمان ها و دستگاه های دست اندرکار این پروژه در  قالب یک زنجیره است.

عدالت غذایی یک امر غیر قابل تردید در بعد اجتماعی است

فاطمه قدیمی حرفه،مدیر برنامه های یونسکو در شهر خلاق رشت نیز در این مراسم که همزمان با روز جهانی خوراک پایدار برگزار شد با ارائه بیانیه ای اهمیت این روز را متذکر شد.

 وی با اشاره به اینکه غذا از اصلی ترین نیازهای انسان بوده و در واقع نقش آن در زندگی بشر انکار ناپذیر است بیان کرد: امروزه خوراک نه تنها یک امر غریزی بوده بلکه به لحاظ زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز نقشی قابل توجه دارد.

قدیمی با بیان اینکه با گسترش جوامع بشری و رشد شهرنشینی موضوع خوراک نیز اهمیت قابل توجه ای پیدا کرده است اظهار کرد: به همین دلیل غذای پایدار به مسائل زیست محیطی، بهداشتی، اجتماعی و… نیز توجه دارد و در یک سیستم غذایی پایدار مسائل مربوط به کشاورزی به لحاظ پایداری خاک و هم چنین کیفیت آب و صرفه جویی نیز در نظر گرفته می شود.  

مدیر برنامه های شهرخلاق رشت در یونسکو موضوع عدالت غذایی یک امر غیر قابل تردید در بعد اجتماعی دانست و گفت: هم چنین در بعد اجتماعی بحث عدالت غذایی، در بعد بهداشتی مصرف گوشت کمتر و استفاده از غذای سالم و … بسیار حائز اهمیت است. 

قدیمی تصریح کرد:به همین دلایل  سازمان جهانی خوار و بار کشاورزی (فائو) روزی در تقویم خود به عنوان روز خوراک پایدار در نظر گرفت تا موضوع خوراک علاوه بر آنکه یک مسئله غریزی که همه انسانها ناگریز به جدی گرفتن آن هستند به لحاظ زیست محیطی و اجتماعی نیز از اهمیت ویژه ای در بین همه برخوردار باشد. 

رسیدن به توسعه پایدار شهری از اهداف مهم شبکه شهرهای خلاق است

وی با اشاره به اینکه اهمیت این موضوع تا حدی بوده که یوسنکو نیز در شبکه شهرهای خلاق یکی از فیلدهای هفت گانه را به بحث خوراک اختصاص دهد مطرح کرد: موضوع رسیدن به توسعه پایدار شهری از اهداف مهم این شبکه بوده و شهرهای عضو نیز باید برنامه های مدیریت شهری خود را بر حسب همان هدف اصلی سامان دهند. 

مدیر برنامه های شهر خلاق رشت در یونسکو در پایان ابراز امیدواری کرد که موضوع توسعه پایدار به طور کلی و خوراک پایدار به طور جزء برای همه به عنوان یک اصل انکار ناپذیر در نظر گرفته شود.

شایان ذکر است مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ ۲ آذر سال ۹۵ روز ۲۸ خرداد را روز خوراک-شناسی پایدارتعیین کرد. این تصمیم در راستای اجرای قطعنامه ۷۰/۱ مورخ ۳ مهر سال ۹۴ تحت عنوان “دگرگون کردن جهانمان، دستور کار ۲۰۳۰ به منظور توسعه ی پایدار” که اهداف توسعه ی پایدار از جمله اعتلای توسعه کشاورزی، امنیت غذایی، تغذیه، تولید پایدار غذا و حفظ تنوع زیستی، در آن تبیین شد.

در حاشیه این ارائه، خانم رهبر اقدام به برگزاری نمایشگاهی با حمایت دکتر بسته نگار کرد.