انواع کک نفتی و مهمترین نوع کک نفتی در بازار

با توجه به افزایش مصرف انرژی در سطح جهان، استفاده از شیوه‌هایی که باعث بازیافت انرژی شود مورد توجه جهانیان قرار گرفته است.

رپورتاژ آگهی – حرف تازه، کک نفتی یک ماده اساسی است که نقش بسیار زیادی در صرفه جویی در انرژی دارد. پترولیوم کک یک ماده جامد کربن‌دار است که به رنگ سیاه بوده و از طریق شیوه‌های مختلف تولید می‌شود. این ماده کاربردی دارای انواع مختلف است که در ادامه به آنها می‌پردازیم. در صورتی که قصد دارید در مورد کک نفتی بیشتر بدانید کافی است تا پایان همراه ما باشید.

کک نفتی چیست

این ماده سیاه‌رنگ یکی از مواد مجتمع پالایش است که از ماده سنگین تحت فشار استخراج می‌شود. کک نفتی کاربردهای فراوانی دارد که در تولید الکترود گرافیتی، سیلیکون صنعتی، محصولات کربنی، آند الکترولیتی و… استفاده می‌شود. کک نفتی به مدل‌های مختلف جامد مشتق شده و به عنوان سوخت برای پیشبرد اهداف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با نگاه به قیمت فرآوری این ماده، می‌توان گفت که کک سبز یک ماده ارزان است که با قرارگیری در حرارت بالا، واکنش شیمیایی مناسبی از خود نشان می‌دهد. بیشتر ترکیب این ماده از کربن است که بدون ایجاد آلودگی، حرارت مورد نیاز را تامین می‌کند. با توجه ب شرایط عملیاتی مختلف، کک تولیدی در صنایع امروزی متفاوت هستند و هر کدام ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند.

ویژگی‌ها و ترکیب‌ شیمایی کک کلسینه شده

کک‌های نفتی مرغوب از ترکیب شیمایی مختلف تشکیل شده‌اند که می‌توانند بدون ایجاد مواد آلوده برای محیط زیست، حرارت لازم را برای صنایع مختلف تامین کنند. از مهم‌ترین ویژگی‌های کک نفتی می‌توان به اشتعال آسان آنها اشاره کرد. این محصولات از قطران زغال سنگ، فرآوری شده و بوی خاصی دارند. چسبندگی کک‌های نفتی بسیار بالا هستند و مقاومت زیادی در برابر آب دارند.

از لحاظ خواص شیمایی این ماده از قیر رزین نفتی که برای تامین سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد بهتر است. از ترکیب شیمایی کک‌های نفتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کربن ۹۰ الی ۹۵ درصد

  • گوگرد حداکثر ۳ درصد

  • هیدروژن بیش از ۱ درصد

  • ترکیبی از نیتروژن و اکسیژن حدود ۲ درصد

  • برخی از فلزات مختلف

انواع کک نفتی کدام است

کک سبز یا کلسینه شده به صورت‌ مختلف جهت تهیه وجود دارد. از لحاظ فرآیند تولید می‌توان این ماده را به ۳ دسته فلکسی کک، سیال و تاخیری تقسیم بندی کرد. در دسته بندی تاخیری انواع کک‌های اسفنجی و سوزنی قرار دارند. مدل‌های سیال و فلکسی کک نیز به صورت تک وجود داشته و هر کدام دارای ویژگی‌های مخصوص به خود هستند.

ویژگی کک نفتی اسفنجی این است که سطح آلودگی پایین‌تری به نسبت سایر کک‌ها دارد و HGI آن بیشتر است. ظاهر این ماده همان‌طور که از نام آن پیداست به شکل اسفنجی است. مدل کک سوزنی ظاهر سوزنی شکل دارد و مقدار مواد فرار آن کم است. این ماده سوزنی کربن بیشتری داشته و سطح آلودگی بالاتری ایجاد می‌کند. مدل‌های سیال و فلکسی کک نیز هر کدام با توجه به نیاز صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به صورت کامل به هر کدام از انواع کک نفتی می‌پردازیم:

·       کک اسفنجی

از مهم‌ترین و رایج‌ترین انواع کک به دست آمده نوع اسفنجی یا تاخیری است. این کک دارای کلوخه‌های سخت بوده و به شکل نامنظم دیده می‌شود. اندازه آن چیزی حدود ۵۰ سانتی‌متر است و خاکه‌های نرمی دارد. ظاهر اسفنجی آن باعث شده است تا به آن کک اسفنجی یا سیاه‌رنگ گفته شود. کک اسفنجی از مهم‌ترین نوع کک قابل تهیه در بازار است.

·       کک سوزنی

کک نفتی سوزنی در دسته‌بندی کلی کک‌های تاخیری قرار می‌گیرد. این ماده در مقیاس انبوه‌تری تولید شده و به دلیل ساختار کریستالی که دارد به این نام معروف است. کک‌های سوزنی با توجه به ویژگی‌های درونی که دارند به نسبت مدل‌های اسفنجی در تولید الکترود مورد استفاده قرار می‌گیرند. کک سوزنی مقاومت الکتریکی و ضریب انبساط کمتری دارد. صنایع فولاد و آلومینیوم از این ماده کلسینه شده برای تولیدات خود استفاده می‌کنند.

·       کک ساچمه‌ای

کک ساچمه‌ای از جمله کک‌های نفتی هستند که به شکل ناخواسته تشکیل می‌شوند. مدل خوشه‌های گندله این ماده به گونه‌ای است که به کک ساچمه‌ای معروف است. از لحاظ کیفیت و کاربرد، این محصول برای استفاده مطلوب نیست چرا که شرایط اولیه قرارگیری در تولید الکترود را ندارد. معمولا کک ساچمه‌ای در پردازش مواد باقی‌مانده خام ایجاد می‌شود. رشد خوشه‌های ساچمه این ماده بسیار زیاد است که گاهی به ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد.

·       کک کاتالیست

کک نفتی کاتالیست در بازیابی نفت ایجاد شده و تنها کاربرد آن به عنوان سوخت است. نحوه تولید کک کاتالیست به مانند شکستن مولکول‌های ماده اولیه است که به شکل سیال ایجاد می‌شوند. هر صنعت بر حسب نیاز خود می‌تواند از کک‌های نفتی بیان شده برای پیشبرد تولیدات خود استفاده کند.

از کک نفتی در چه مواردی استفاده می‌شود

پترولیم کک کاربردهای مختلفی دارد که صنایع فعال امروزی می‌توانند از انواع آن استفاده کنند. اصلی‌ترین کاربرد این ماده تولید الکترودهای کربنی است. کک‌های نفتی به عنوان کاهنده متالورژیکی شناخته می‌شوند که در حلقه‌های راشیگ و لوله‌ها کاربردی هستند. همچنین از این ماده در تولید انواع کاربید کلسیم استفاده می‌شود. به صورت کلی از مهم‌ترین کاربردهای کک نفتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تولید آندهای الکترولیتی

  • به عنوان منبع سوخت

  • به عنوان منبع اصلی کربن برای تولید کاربید کلسیم و سیلیکون

  • تولید الکترود برای کوره الکتریکی

  • تولید گرافیت

کک‌ نفتی به دلیل این که مقاومت کمتری به نسبت کک زغال دارد، معمولا از آن در تولید آهن اسفنجی استفاده نمی‌شود. برای تولید انواع آهن اسفنجی به کارگیری کک زغال و کک متالورژی بهتر است. از دیگر کاربردهای این ماده می‌توان به ساخت الکترودهای گرافیتی برای کوره‌های قورس، تولید انواع آجرهای نسوز، شبکه فشرده کوره‌های خشک کن، حفاظت کاتدی لوله‌ها و… اشاره کرد.

قیمت پترولیوم کک به گرید و خلوص فرآوری شده این محصول بستگی دارد. کک‌های نفتی به صورت وارادتی و تولید داخل در دسترس هستند که خرید آن از یک مجموعه معتبر باعث می‌شود تا صنایع امروزی بتوانند در تولید انواع محصولات خود به شکل بهینه عمل کنند. این ماده می‌تواند عامل صرفه جویی انرژی در صنایع مختلف باشد که این امر در نهایت منجر به کاهش هزینه‌های جانبی خواهد شد.