همه چیز درباره دستاویز جدید منتقدان وزارت نفت

الهام حسن زاده کیست؟ / کدام زن با ۱۶ نفر از مدیران نفتی در ارتباط بوده است؟

از آخر هفته گذشته اسم و عکس الهام حسن‌زاده به عنوان زنی که با ١۶ نفر از مدیران ارشد شرکت نفت در ارتباط بوده، دست به دست شد حتی با وجود اینکه سخنگوی دولت تاکید کرد که زنی که دستگیر شده فرد دیگری است.

حرف تازه – چند روز پیش حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهین‌شهر، در مجلس که اخیرا حمله‌های مختلفی به وزارت نفت کرده و حتی در فهرست شکایت‌های این وزارتخانه برای تهمت و تخریب قرار دارد، اعلام کرد که نهاد‌های امنیتی باندی را دستگیر کرده‌اند که در میان مدیران وزارت نفت نفوذ کرده بود و در رأس این باند هم یک زن قرار داشت؛ زنی که با ۱۶ نفر از مدیران مهم در ارتباط بوده است.

بعد از او هم ابوالفضل ابوترابی، نماینده نجف‌آباد، روی موج این خبر سوار شد و گفت که این زن تبعه ایران بوده و می‌خواسته بر روی تصمیمات مهم این وزارتخانه تأثیر بگذارد. وزارت نفت هم به این خبر‌ها واکنش نشان داد و اعلام کرد که ماجرا به این شکل نبوده است و دستگاه‌های قضائی مشغول پیگیری موضوع هستند.

دستاویز جدید منتقدان وزارت نفت را می‌شناسید؟ یک چهره مرموز یا یک نابغه صنعت نفت؟

بعد از این حرف‌ها هم جعفر منتظری، دادستان کل کشور در برنامه خبری صداوسیما در مورد این پرونده گفت: «یک جرم روی داده و مقام‌های امنیتی و اطلاعاتی و قضائی به ماجرا وارد شده‌اند، اما تحقیق‌ها کامل نشده و به جایی نرسیده است که قابل منتشرکردن باشد.» همین حرف هم کافی بود که گمانه‌زنی‌ها در مورد این ماجرا شروع شود و آن‌چه بیشتر از همه کنجکاوی‌ها را تحریک کرد، هویت زنی بود که آن دو نماینده مجلس به او اشاره کرده بودند.

قبل از همه سایت خبری «گویانیوز» که آن طرف مرز‌ها فعالیت می‌کند اسم الهام حسن‌زاده را سر زبان‌ها انداخت و بعد از آن بود که بعضی از سایت‌ها و کانال‌های خبری منتقد دولت با استفاده از کلید واژه جذاب این روز‌ها یعنی «پرستو» حدسیات این سایت را پوشش دادند و از تیتر‌هایی مثل «پرستوی وزارت نفت چه کسی است» استفاده کردند.

به این ترتیب از آخر هفته گذشته اسم و عکس حسن‌زاده به عنوان زنی که با ۱۶ نفر از مدیران ارشد شرکت نفت در ارتباط بوده است، دست به دست شد حتی با وجود اینکه سخنگوی دولت تاکید کرد که زنی که دستگیر شده فرد دیگری است و اصلا هنوز هم معلوم نیست که جاسوس بوده باشد.

حالا این الهام حسن‌زاده کیست؟ تا قبل از شروع این غائله چندین‌بار اسم الهام حسن‌زاده در سایت‌های فارسی‌زبان به عنوان زنی نابغه که با وجود سن کم توانسته ارتباطات وسیعی در حوزه نفت برقرار کند و موفقیت‌های چشمگیری هم به دست بیاورد، دیده شده بود. اغلب این سایت‌ها هم از یک منبع استفاده کرده بودند و آن هم نشریه «بلومبرگ» بود.

این گزارش، الهام حسن‌زاده را به عنوان یک کارشناس و زن جوان معاملات بین‌المللی نفت و سرمایه‌گذاری کلان و همچنین یک زن موفق و باهوش ایرانی در صحنه بین‌المللی معرفی کرده بود که با وجود سن کمی که دارد با شبکه گسترده‌ای از مُهره‌های مهم نفتی در اروپا آشناست. زنی که در خانواده‌ای کشاورز در جنوب ایران به دنیا آمده بود که در زمینه کشت و برداشت پسته فعالیت می‌کردند. او کارشناسی ارشد و مدرک دکترای حقوق بین‌الملل خود را از انگلستان دریافت کرده و کتابی هم درباره صنعت گاز طبیعیِ ایران از زمان انقلاب تألیف کرده بود که سال ۲۰۱۵ گذشته توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شد.

وقتی به آرشیو رسانه‌ها و روزنامه‌ها هم مراجعه کنیم، می‌بینیم که او در آغاز بازگشت به ایران یعنی در آذر ماه ۱۳۹۴در گفت‌وگویی با هفته‌نامه «تجارت فردا» نیز از امید‌ها و ابهامات فضای تجارت نفت و گاز ایران در دوران پسابرجام حرف زده و اشاره‌هایی هم به نقش خودش در دادن مشاوره به سرمایه‌گذاران نفتی کرده بود.

اما روابط حسن‌زاده با شرکت‌های نفتی خارجی چطور شکل گرفته است؟ در گزارش بلومبرگ آمده که «حسن‌زاده این اواخر مدام بین ایران و اروپا در سفر بوده و در کنفرانس‌های تجاری سخنرانی می‌کرده و با مدیران غربی صنایع نفتی، سرمایه‌گذاران، بانکدار‌ها و وکلا درباره ظهور دوباره ایران در حوزه نفت دیدار و گفتگو می‌کرده است. حسن‌زاده با وجود سن کم در دورانی که در «موسسه مطالعات انرژی آکسفورد» کار می‌کرد، شبکه وسیعی از بازیگران صنایع نفت و گاز را به دور خود ایجاد کرد.»

تا اینجای کار نه در گزارش بلومبرگ و نه در بقیه رد و نشانه‌هایی که از حسن‌زاده در دست است، نمی‌توان به ارتباط مخرب او با مدیران شرکت نفت پی برد، ارتباطی که سایت گویانیوز و البته نسخه‌های وطنی آن پرده از آن برداشته بودند.

حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی که از قضا همشهری حسن‌زاده است و سابقه همکاری‌های گسترده‌ای با او دارد، در مورد این ماجرا می‌گوید: «قطعا و حتما خانم حسن‌زاده زنی نیست که بعضی از رسانه‌های مغرض داخلی و خارجی اعلام کرده‌اند.

آن‌ها با آبروی یک زن مسلمان و موفق بازی کرده‌اند و خب متاسفانه نخستین‌بار نیست که این کار را در مورد افراد مختلف انجام می‌دهند تا نیت‌های سیاسی خودشان را دنبال کنند.» او در مورد هدفی که پشت پرده این ماجرا وجود دارد هم این‌طور اشاره می‌کند: «به هر حال الان وزارت نفت درگیر یک جنگ تمام‌عیار است و طرفین سعی می‌کنند تا جای ممکن افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند و من فکر می‌کنم این غائله‌ای که علیه خانم حسن‌زاده راه انداخته‌اند، جوابی به روشنگری‌های اخیر آقای زنگنه، وزیر نفت، در گفتگو با بعضی از رسانه‌هاست. متاسفانه کسانی که مخالفت با آقای زنگنه و تلاش‌های وزارت نفت از همه چیز برایشان مهمتر است و نمی‌توانند این کار را شفاف انجام دهند این ماجرا‌ها را درست می‌کنند.»

او در جواب این‌که فارغ از برچسبی که به حسن‌زاده زده شده است، چطور یک جوان سی‌ویک ساله می‌تواند تا این اندازه نقش پررنگی در حوزه نفت ایفا کند، می‌گوید: «ایشان با وجود سن کمشان دکترای حقوق نفتی از بهترین دانشگاه انگلستان یعنی آکسفورد دارند و در طول تحصیلشان هم توانسته‌اند توجهات بین‌المللی خوبی به خودشان جلب کنند و نشان دهند که آینده درخشانی خواهند داشت. مگر ما چند نفر از این آدم‌ها داریم که بتوانیم روی کمک و مشاوره‌شان حساب کنیم؟»

او ادامه می‌دهد: «تهمت‎‌زدن و فشار آوردن به ایشان و افراد مانند ایشان کار تازه‌ای نیست در همان زمان گشایشی که بعد از برجام ایجاد شد، خیلی‌ها با درست‌کردن اصطلاح «حلقه نفتی لندن» که ایشان، من و بعضی‌های دیگر در آن بودند، سعی کردند که چهره‌هایی که می‌خواهند به بهتر پیش رفتن تلاش‌ها کمک کنند تخریب کنند.

همان موقع خانم حسن‌زاده شرکت مشاوره نفتی در ایران ثبت کردند و به سرمایه‌گذاران خارجی که می‌خواستند در ایران فعالیت کنند، مشاوره می‌دادند آن هم در راستای جلب اعتمادشان وگرنه کار اصلی ایشان بیشتر در حوزه گاز است، آن هم نه در ایران بلکه در مورد افغانستان و ترکمنستان، اما چون تخصص و روابط خوبی داشتند، آمدند تا در این حوزه کمک کنند. مدتی هم به وزارت نفت مشاوره حقوقی و جذب سرمایه می‌دادند.»

حسینی تأکید می‌کند که همه این‌ها برای همان زمان بعد از برجام است و ایشان الان اصلا ایران نیستند. او حدس دیگری هم در مورد علت حمله‌ها به حسن‌زاده می‌زند و می‌گوید: «یکی از بهانه‌هایی که برای حمله به ایشان درست کردند مقالات و کار‌های مشترکی بود که ایشان با خانم آیدا کاتبی انجام دادند. خانم کاتبی هم دبیر جلسات کمیته بازنگری در قرارداد‌های نفتی بودند که الان تمام آن کار‌ها زیر و رو شده و با شرایطی که پیش آمده همه چیز عوض شده است. از همان موقع که خانم حسن‌زاده و کاتبی با هم کار‌هایی کردند بعضی از تندرو‌های ضد دولت شروع کردند به زدن خانم حسن‌زاده و دایم از نفوذ حرف زدند. این‌ها اصلا موضوع تازه‌ای نیست، اما الان باز آن را داغ کرده‌اند که به وزارت نفت حمله و حاشیه‌های جدید درست کنند.»

گویا حسینی بعد از شنیدن خبر‌هایی که علیه حسن‌زاده دست به دست می‌شده با او تماس گرفته است. او در این مورد می‌گوید: «من همان چهارشنبه شب به ایشان زنگ زدم و گفتم این حرف‌ها چیست، گفتند این‌ها می‌خواهند من را ضایع و از من به‌عنوان ابزار حمله استفاده کنند. به ایشان گفتم که مصاحبه و تکذیب کنید. ایشان گفتند من هرچه بگویم این‌ها یک داستانی درست می‌کنند، اما قصد دارم از سایت‌هایی که برای نخستین بار این ماجرا را اعلام کردند مانند گویا نیوز و کیهان لندن همین‌جا (خارج از کشور) شکایت کنم و حتما پیگیری می‌کنم. خود ایشان هم خواست که ما تا جایی که می‌توانیم روشنگری کنیم.»

حسینی در نهایت می‌گوید: «به هر حال به‌زودی مشخص می‌شود که این‌ها همه دروغ بوده، چون قوه قضائیه موضوع را روشن می‌کند.»