از «ممد نبودی» تا «دیگه نمیشه به عقب برگشت»/ چون از دل برآید بر دل نشیند

حرف تازه – همخوانی غلامعلی کویتی پور با یک دختر ۱۳ ساله به نام پریچهر همچنان حاشیه ساز است. از «ممد نبودی» تا «دیگه نمیشه به عقب برگشت» تغییرات بسیاری را در کارهای این مداح حماسه خوان نشان می دهد اما تقریبا همه کارهایش دلنشین است. 

امید کاجیان: خبر «همخوانی غلامعلی کویتی پور با یک دختر ۱۳ ساله به نام پریچهر» این روزها باعث هجمه شدیدی به این مداح قدیمی دارد؛ مداحی که روزگاری نماد روز‌های شور انقلابی و جنگ بود و چهره محبوب نیروهای ارزشی. حالا اما همه چیز فرق کرده و کویتی پور در سیبل حمله اصولگرایان قرار گرفته و آن‌ها می‌گویند چرا کویتی پور بایک دختر همخوانی کرده است.

دلیل کویتی پور در ظاهر مشخص است به مناسبت روز دختر. کویتی پور در پاسخ به هجمه‌ها گفته «این کار به مناسبت روز دختر بوده و خود پریچهر در استودیو نبوده و صدایش پخش شده و او نیز با صدای او همخوانی کرده است.» این توضیحات اما منتقدان را راضی نکرد. اما آیا دلیل همه این حمله‌ها واقعا پریچهر است و صدای او که کویتی‌پور با تمام وجود از آن تقدیر می‌کند و آن را نازنین می‌داند؟

به نظر می‌آید چیز‌های دیگری هم هستند که امروز حمله به مداح معروف را به خاطر این کار آخرش از واجبات بعضی‌ها کرده است. یکی از آن‌ها سبک خوانش کویتی پور است، این‌بار به جای آهنگ و لحن سوزناک، کویتی پور و پریچهر، یک پاپ خاص و تا حدی رپ را پیش می‌برند. یک کار کاملا امروزی و البته به تعبیر برخی مبتذل و غربی. دیگر آنکه فاصله قطعه «نغمه عشق است و آتش می‌زند» یا «ممد نبودی ببینی شهر آزاد گشته» با قطعه «این آشی بود که خودمون پختیم ولی هیچ خوب نشد اصلا مزش» فاصله‌ای نیست که خیلی برای منتقدان خوشایند باشد. آنها دوست دارند صدای جنگ همان صدای دست نخورده جنگ باشد و کویتی پور چیزی جز جهان‌آرا نگوید اما محتوای شعر او «دیگه نمی‌شه به عقب برگشت» است. احتمالا اگر محتوای ترانه چیزی بود که خوشایند منتقدان ارزشی بود، پریچهر موضوعی حاشیه‌ای می‌شد و کسی از آن سخن نمی‌گفت.

اگرچه به ظاهر لحن کویتی پور و پریچهر سوزناک نیست، اما آنچه که می‌خوانند سراسر اندوه است و غم. آن‌ها از درد مردمی می‌خوانند که امروز با حسرت به گذشته از دست داده‌ای می‌نگرند که خود با دستان خود خرابش کرده اند: «دیگه از خنده خبری نیست، از دلخوشی اثری نیست، شدم اون آدم سرد و بی‌خیال، که حتی دیگه عصبی نیست/ دیگه بی‌خیال اوضاع شدم، وقتشه که خودم پیدا کنم، هم پیش‌توام هم پیش بقیه، وقتشه که خودم رسوا کنم» «حیف دیگه ورق برگشت، دیگه نمی‌شه به عقب برگشت/ این آشی بود که خودمون پختیم، ولی هیچ خوب نشد اصلا مزش» شاید حقیقت حمله‌های امروز به کویتی پور نیز همین حرف‌ها باشد.

حماسه‌خوان روز‌های انقلابی و خاطره ساز آن روز‌ها، اینبار با این همخوانی آن هم در روز دختر، بیش از هر زمان دیگری پیامش را به مخاطب می‌دهد، پیام به همه آن‌هایی که زمانی او را از خود می‌دانستند و، اما حالا برآشفته از رفتار و موضعش بر او می‌تازند.

میثم مطیعی مداح جوان در توییتی نوشت: «وقتی ساز و تنبک در مداحی وارد شد، نتیجه‌اش می‌شود همین غلام کویتی‌پور که با دختری هم‌ترانه شود. مراقب پدیده مداحان عشق استودیو باشیم که همراه با موسیقی و ادا و اطوار، آن هم با هزار توجیه ناروا، صدمات جدی به سنت‌های دینی و میراث معنوی ما وارد می‌کنند.»
به ظاهر بسیاری از همخوانی کویتی پور با پریچهر به عنوان یک دختر ناراحتند، اما راستش را بخواهید به نظر می‌آید که آنچه آنان را برافروخته کرده نه صدای پریچهر به عنوان یک دختر و نه سبک پاپ و رپ توامان کویتی پور و اوست، بلکه آنی است که هم در زبان پریچهر و هم غلامعلی به زبان شعر بیان می‌شود.
«نماد شعار‌های چنددهه»، اینبار از گذشته خوبی می‌خواند که در آن همه چیز بود، اما با دستان خودمان خراب شد و از اینکه کاش زمان به عقب برمی‌گشت و روز‌های قشنک بی تکرار می‌آمد. کویتی پور به جای نوا‌های حماسی و پر افتخار همه این سال‌ها از حسرت‌ها می‌گوید از ورقی که برگشت و سر خورده از «آشی است که به دست خود پخته و طعمش خوب از آب درنیامده است.»

کویتی پور دراین کارجدید می‌گوید او هم مثل همه ما‌ها نه از دل خوش در او اثری است و نه از خنده و از اوضاع بدی می‌نالد که اورا بی‌خیال کرده است. این‌ها همه، اما عبور از خیلی چیزهاست.

وی چندی قبل‌تر نیز در مصاحبه‌ای خطوط قرمز‌ زیادی را رد کرده بود، از تقدیر و تشکرش در مورد بسیاری از هنرمندان لس‌آنجلس نشین بگیرید تا الگویش «داریوش» که می‌گفت نفس از او می‌گیرد تا پولی که برخی نهاد‌ها به او ندادند.

شاید با ادامه فشار‌ها، کویتی پور وادار به عذر خواهی یا توجیه و تکذیب بشود، اما آنچه که تا قبل از این تکذیبیه‌ها نمایان است آنکه او این‌بار می‌خواست از چنگ دل خود بگوید و مردم، چنگی که هنوز آهنگ دلکش می‌زند، چون از دل مردم است و البته، چون از دل برآمده لاجرم بردل هم می‌نشیند.

اما به جای حمله‌ها به این مداح شاید بد نباشد تا هجمه کنندگان امروز به این پرسش پاسخ دهند که اکنون عملکرد آن‌ها چه بوده و چه برروز گار ما گذشته که مداحی، چون غلام کویتی پوراینچنین با حسرت سخن گفته و پشیمان و ناامید از خیلی چیز‌ها و خیلی اشخاص با صدای نازنین (!) پریچهر که از نسلی متفاوت ازاوست هم آوا شده است؟ هم آوایی کویتی پورمداح با بیش از ۶۰ سال سن با یک دختر نوجوان معانی غریب بسیاری در خود دارند.

بازخوردهای این ترانه در فضای مجازی هم بسیار زیاد بود؛ یکی کویتی پور را به پولکی شدن متهم کرد و دیگری نوشت کویتی پور یاران غزیبش را رها کرده و حالا همنشین پریچهر شده است. عمده منتقدان او نیروهای ارزشی بودند که این تغییر را بر نتابیده بودند، با این حال بسیاری از افراد از اثر جدید او حمایت کردند و بارها این ترانه را در صفحه‌هایشان بازنشر دادند و از تغییر دیدگاه او استقبال کردند.

از «ممد نبودی» تا «دیگه نمیشه به عقب برگشت»/ چون از دل برآید بر دل نشیند

رویداد ۲۴