احداث پارک آبی در اراضی باغ رضوان ؟ / به فکر حیات ما نیستید به ممات رحم کنید

اختصاصی حرف تازه – یاسر خداشناس: آرامستان ها یکی از پایدار ترین عناصر شهری هستند؛ چنان که بر اساس طبقه بندی ارائه شده برای منظر فرهنگی شاید بتوان آرامستان ها را سبب ایفای نقش پایدار در اجتماع دیروز و امروز در دسته مناظر اصیل تداوم یافته به شمار آورد.

در قانون جامع شهرسازی و معماری کشور، مبحث اول حقوق و مقررات شهرسازی، بخش هفتم، احداث غسالخانه‌ها و گورستان‌ها به‌عنوان الزامات مدیریت شهری معرفی شده است. در اسناد طرح‌های جامع شهری نیز ایجاد و توسعه گورستان‌ها به‌عنوان تجهیزات شهری پیش‌بینی گردیده است؛ بنابراین آرامستان‌ها به‌عنوان تجهیزات شهری شناخته می شوند. از آن جا که تجهیزات شهری به امکاناتی گفته می شود که باعث افزایش مطلوبیت زیست در فضاهای شهری می گردد و بیشتر آنها تسهیلاتی هستند که تکمیل‌کننده زیرساخت‌های شهری در جهت ایجاد رفاه و آسایش برای شهروندان هستند، بنابراین توجه جدی به این نیاز به‌عنوان یکی از کاربری های داخل شهر حائز اهمیت است.

براساس اصول شهرسازی آرامستان باید در فاصله‌ای معین از شهر قرار گیرد، به‌طوری که هم امکان مراجعه مردم را به راحتی فراهم سازد و بدین‌ترتیب بعد فاصله ایجاب می‌کند تا مکانی در فاصله ۲۰- ۱۰ کیلومتری محدوده شهر در نظر گرفته شود. از نظر فقهی نیز فاصله آرامستان از شهر باید به‌گونه‌ای باشد که باعث شکسته‌شدن نماز و باطل شدن روزه مسلمانان نشود.

درحالی که جمع شدن عوامل مختلف اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست‌محیطی و… در کنار هم به همراه دیگر اصول و استانداردهای طراحی آرامستان‌ها می تواند منجر به ایجاد فضایی برای پاسخ گویی به نیازهای روحی و روانی منطبق بر اعتقادات مردم شود و …

در شهر رشت دو آرامستان بزرگ تازه آباد و باغ رضوان وجود دارد. قبرستان معروف به تازه آباد امروزه در داخل شهر رشت قرار دارد. در گذشته این قبرستان بخشی از یک باغ وسیع چای بود که در کنار محله کیژده (کیش ده) قرار داشت. با احداث جاده آسفالته رشت به لاهیجان، از وسعت این قبرستان کاسته شد. در حال حاضر تازه آباد به علت تکمیل ظرفیت عملا از چرخه دفن اموات خارج شده است و آرامستان باغ رضوان تنها مکانی است که می توان به راحتی اموات را در آن دفن کرد اما در خصوص وضعیت باغ رضوان مواردی وجود دارد که لازم است جهت اطلاع مردم، استاندار و نماینده ولی فقیه، نمایندگان منتخب مردم رشت و دستگاه های نظارتی مطرح شود:

۱-در صد و هفدهمین جلسه شورای شورای چهارم شهر رشت دو فوریت پروژه اجرای پارک آبی در زمینی نزدیک به بیمارستان آریا تصویب شد اما ظاهرا مکان این طرح مورد تایید سرمایه گذار قرار نگرفت و با تصویب شورای پنجم قرار شد در زمینی به مساحت ده هکتار در جوار باغ رضوان احداث شود . البته در خصوص سرمایه گذار و روابط غیرمتعارفی که در واگذاری این پروژه وجود دارد، مسایلی مطرح است که در جای خود به آن خواهیم پرداخت.

۲- سازمان باغ رضوان یا دولت آباد در سال ۱۳۷۲ افتتاح شد و تاکنون چهارده قطعه آن تکمیل شده است. هر قطعه به طور متوسط ۷۰۰ تا ۷۵۰ لحد است و البته تعدادی هم به خانواده ها پیش فروش شده است . با تکمیل ظرفیت تازه آباد، دفن روزانه باغ رضوان بیشتر خواهد شد و از سوی دیگر همواره باید حدود چهار هزار قبر آماده برای حوادث غیرمترقبه نیز وجود باشد و …

۳- زمین باغ رضوان ۴۶ هکتار است که ۱۱ هکتار آن از اشخاص حقیقی خریداری و ۳۵ هکتار آن متعلق به منابع طبیعی بوده است. در سال ۶۰ هیات امنای تازه آباد به سرپرستی مرحوم آیت الله لاکانی این اراضی را با کاریری قبرستان تحویل شهرداری رشت داده است.

۴- به دلیل بی توجهی مدیران قبلی شهرداری ، مقدار ۵ هکتار از این اراضی تغییر کاربری داده شد و در حال حاضر با تصویب شورای شهر رشت هم قرار است ۱۵ هکتار آن با تغییر کاربری به شرکت گیل لند برای احداث پارک آبی و سالن های چند منظوره از جمله سالن های ورزشی و کنسرت و … احداث شود. گفتنی است پرونده این زمین برای تغییر کاربری در کمسیون ماده ۵ در مسکن شهرسازی مطرح رسیدگی است. پروژه پارک آبی دقیقا در وسط آرامستان باغ رضوان در جوار قطعه بهشت که فوت شدگان کرونایی در آن مدفونند درنظر گرفته شده است.

۵- با توجه به تکمیل ظرفیت قبرستان تازه آباد و نیز نوع برخوردی که با اراضی باغ رضوان می شود، این پرسش وجود دارد که چرا سرمایه گذاری پروژه سنگین پارک آبی باید در اراضی باغ رضوان انجام شود؟ چرا شهرداری و شورای شهر رشت بدون آینده نگری و پیش بینی نیاز شهر به آرامستان جدید به سرمایه گذاری بخش خصوصی در این اراضی رضایت دادند؟ اگر شورا و شهرداری رشت برای رد نگرانی های موجود مردم پاسخی دارند که تا ۲۰ سال آینده نیازی به گورستان جدید نیست، چرا منتشر نمی کنند؟ مردم می پرسند که اموات خود را در ۴ سال آینده باید در کجا دفن کنند؟ آیا می شود به اعتبار نیاز شهر به یک سرمایه گذاری جدید ، یک تهدید نزدیک را نادیده گرفت؟

۶- مردم متدین رشت و هیات امنای گلزار شهدای آرامستان تاژه آباد در پایان مراسم شب ۲۱ احیا با صدور اطلاعیه ای از آیت الله رییسی درخواست جلوگیری از اجرای این پروژه در باغ رضوان نموده و تصریح کرده اند که اگر جلوی این کار گرفته نشود در چهارسال آینده فوتی های رشت باید در مکان های نامعلوم یا منطقه رستم آباد دفن شود.

۷- توسعه شهر رشت قطعا بدون سرمایه گذاری محقق نمی شود و این یادداشت هم به معنای مخالفت با سرمایه گذاری در پروژه های شهری نیست اما نمی شود نسبت به بدسلیقگی مدیریت شهری در انتخاب اراضی باغ رضوان برای احداث پارک آبی رشت سکوت کرد و هیچ نگفت؛ بنابراین، از استاندار گیلان، نماینده ولی فقیه، اداره کل مسکن و شهرسازی ، دادستان عمومی و انقلاب، نمایندگان منتخب رشت در مجلس شورای اسلامی و نهادهای نظارتی انتظار می رود که با مداخله قانونی در موضوع مذکور از تغییرکاربری اراضی باغ رضوان ممانعت نمایند.

احداث پارک آبی در اراضی باغ رضوان ؟ / به فکر حیات ما نیستید به ممات رحم کنید