آیین نوروزبل ۱۶ مرداد در هالی دشت لنگرود برگزار می شود

حرف تازه – آیین بومی «نوروز بَل» ، همزمان با آغاز سال نوی دیلمی در گاهشماری باستانی گیلان، عصر شانزدهم مرداد ماه در هالی دشت لنگرود برگزار می شود.

دبیر اجرایی آیین نوروز بل در گفتگو با گیلان مصور در این باره گفت: مطابق با گاهشماری قدیم گیلان، دوشنبه ۱۶مرداد مطابق با ۳۰ اسفندارماه تقویم دیلمی است و بنا بر رسم بجای مانده از گیل و دیلم ، در شب سال نو در کوهستان های گیلان، جشن سال نو برگزار می شود.

صفرعلی رمضانی خشکه سری، افزود: همانند نوروز باستانی، نوروز دیلمی نیز با برگزاری آیین ها و جشن هایی همراه بود و از سالهای بسیار دور، مردم کوههای شرقی گیلان در دیلمان و املش و همچنین کوههای غرب مازندران در شب سال نو، با روشن کردن آتش و برگزاری دیگر آیین های محلی، به استقبال سال نو می روند.

این فعال فرهنگی، با اشاره به ثبت ملی نوروز بل در فهرست آیین های معنوی کشور، ابراز کرد: نزدیک به دو دهه است که دوستداران فرهنگی، آیین های محلی نظیر علم واچینی و نوروز بل، را به صورت جودجوش در کوه های ملکوت دیلمان و هالی دشت لنگرود و املش برگزار می کنند و امسال با ثبت این میراث معنوی امیدواریم توسعه این آیین های محلی موجب جذب گردشگر و در نتیجه رونق اقتصادی در گیلان گردد.

رمضانی ضمن تاکید بر پاسداشت آیین های بومی و ارتباط نوروز بل با علم واچینی ها در کوه های گیلان توضیح داد: مراسم مذهبی علم واچینی در بقعه های گیلان، ریشه در اسطوره ایزدان نباتی دارد. و اگر در فرهنگ معیشت گالش های شرق گیلان دقت شود، پس از علف چینی در ییلاق ها، مراسم علم واچینی برگزار می شود که همریشه با اسطوره سیاوش می باشد.

رمضانی خشکه سلی در توضیح نحوه محاسبه گاه شماری دیلمی ابراز کرد: هر ماه دیلمی ۳۰ روز  در تقویم دارد و پنج روز باقیمانده در بین سال در گردش است که درگیلکی به آن «پَنجیک» می گویند.  روز اول سال نو مخصوص سلطان بود که مردم خراج سالیانه را در این روز به حاکم می پرداختند و ۴ روز باقیمانده را به نام هر فصل (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) نامگذاری می کردند.

وی افزود:  امرداد ماه، طبق نجوم قدیم دیلمی، ماه «شیر و خورشید» است. زیرا، سال نو از قلب مرداد(نیمه مرداد) که اوج تابش خورشید است، آغاز می شود.

این هنرمند موسیقی فولکوریک گیلان ضمن قرائت اشعار فولکوریکی که در جشن سال نوی دیلمی خوانده می شود، بیان کرد: تعداد زیادی از اشعار فولکوریک منطقه از آواها و نواها گرفته تا ترانه ها کار در خلال این مراسم برگزار می شود اما مهمترین آن این ترانه محلی معروف است؛

گروم گروم گروم، بل /نوروزما و نوروزبل /نوسال ببون سال سو /نو، بدی،خونه واشو

رمضانی ضمن تقدیر از همراهی مسئولان محلی شهرستان لنگرود، در برگزاری این آیین بومی تصریح کرد: امسال نیز مراسم نوروزبل  از  ساعت۱۶عصر روز ۱۶مرداد در هالی دشت برگزار می شود. و در این منطقه ضمن فرآهم نمودن آلاچیق هایی برای اسکان مسافران،  اجرای موسیقی محلی، بازیهای بومی نظیر لافند بازی و بازارچه صنایع دستی نیز  خواهیم داشت.

این هنرمند موسیقی گیلان یادآور شد: حضور استاد ناصر وحدتی، سرنا نوازی استاد اسد نوری، اجرای موسیقی توسط گروه عموصفر “رضا عشقی، حسن عبداللهی و حسین مشکین” حضور گروه موسیقی همایون استاد محمد اسدزاده و… از ویژه برنامه های اجرای زنده موسیقی در جشن سال نوی دیلمی خواهد بود.

این فعال فرهنگی تاکید کرد: آیین های بومی و محلی نظیر، علم واچینی، نوروزبل، مراسم چهل منبر در لاهیجان و … هرکدام بخشی از پیشینه فرهنگی و هویتی منطقه هستند و اگر نگاه های جزمی و غیر کارشناسانه از آن برداشته شود، پتانسیل خوبی برای جذب گردشگر در منطقه هستند.

این پژوهشگر موسیقی همچنین گفت: گیلان با آیین های بومی غنی که دارد می تواند در هر ماه یکی از آیین های خود را در مناطق گیلان برگزار نموده و از همین راه به رونق اقتصادی گیلان و ترویج شادی های مطابق با سنت های بومی کمک نماید.