آنلاین شدن ویزای شنگن به نفع متقاضیان سفر به اروپا خواهد بود؟

پارلمان اروپا در حال توسعه طرح‌هایی برای اصلاح رویه‌های درخواست روادید در حوزه شنگن است. بر این اساس، شیوه مراجعه فیزیکی و حضوری متقاضیان دریافت ویزا به سیستم دیجیتالی و آنلاین تغییر خواهد کرد.

بر اساس این طرح، مسافران برای دریافت ویزای شنگن از طریق یک سامانه مجازی درخواست خود را ثبت خواهند کرد و پس از طی مراحل بررسی می‌توانند ویزای الکترونیکی خود را مستقیما دانلود کنند.

تنها کاری که متقاضیان باید انجام دهند این است که اسکن‌های الکترونیکی مدارک سفر خود را به همراه سایر مواد لازم در این سامانه بارگذاری کنند و سپس هزینه ویزا را پرداخت کنند.

این موضوع می‌تواند تا حد زیادی روند درخواست ویزا را برای مسافران ساده کند، و اساسا همین که دولت‌های اروپایی در این مورد به توافق رسیده‌اند، به خودی خود جای ستایش دارد زیرا از نظر تئوری، به نظر می‌رسد روند درخواست ویزا یکپارچه خواهد شد.

اما میشل دژاگر که نماینده فرانسه در کارگروه ویزای شنگن و یکی از نویسندگان آیین‌نامه ویزای اتحادیه اروپا است، این تمهید جدید را در عمل چالش‌آفرین می‌داند.

در ادامه به برخی از این چالش‌ها از زبان این کارشناس اشاره خواهیم کرد:

چالس قوانین متفاوت در کشورهای مختلف

وقتی که یک کشور به خودی خود فرآیند دیجیتالی‌سازی را به اجرا در می‌آورد، طبیعی است که مجموعه‌ای از قوانین و مقررات خاص خود را اعمال می‌کند؛ اما کار زمانی پیچیده می‌شود که قرار است فرآیند دیجیتالی‌سازی از سوی نزدیک به ۳۰ کشور مختلف اجرا شود.

درست است که در تئوری، سیستم ویزای شنگن بر اساس قوانین و مقررات یکسان تنظیم شده و صد البته این برای اتحادیه اروپا یک دستاورد به حساب می‌آید اما با این حال، هنوز موارد زیادی از استثنائات وجود دارد که در این پلتفرم دیجیتالی باید آن‌ها را نیز ادغام کرد.

به عنوان نمونه، علیرغم توافق کلی کشورهای حوزه شنگن در ساده‌سازی فرآیند اعطای ویزا، هر کشوری ممکن است استثناهای خاص خود را داشته باشند. این موارد استثنا شامل اعطای ویزا به خدمه خطوط هوایی یا کشتی، دیپلمات‌ها، دانش‌آموزان مدرسه و مسافرانی می‌شوند که جویای کار در این کشورها هستند.

مضافا اینکه اگر قرار باشد این سامانه دیجیتالی فعال شود، ‌قطعا باید یک فهرست هماهنگ از اسناد پشتیبان از هر متقاضی درخواست شود. البته همین حالا هم فهرست‌های مشترک کنسولی وجود دارند، اما وقتی آن‌ها را بررسی می‌کنید، متوجه می‌شوید که این فهرست‌ها عمومی و نسبتا مبهم هستند، در حالی که اگر آن اسناد پشتیبان باید توسط متقاضیان بارگذاری شوند، پس باید بسیار دقیق و محدود باشند.

خواستن مدارک متعدد منجر به سردرگمی می‌شود

به گفته دژاگر، اسناد و مدارک اضافی که از متقاضیان ویزا درخواست می‌شود نیز همیشه یکسان نیستند.

به عنوان مثال، یکی از مدارک لازم برای دریافت ویزای فرانسه، دعوت‌نامه رسمی یکی از اعضای خانواده یا یک دوست نزدیک است، در حالی که سایر کشورهای عضو حوزه شنگن انواع مختلف دعوت‌ها را می‌پذیرند.

این قضیه در مورد اثبات تمکن مالی نیز صدق می‌کند، زیرا میزان تمکن مالی به ازای هر روز اقامت برای هر کشور عضو شنگن یکسان نیست و از آنجایی که یک مسافر ممکن است در طول اقامت کوتاه خود از چندین کشور دیدن کند، پلتفرم جدید با توجه به مفهوم نسبتا مبهم «مقصد اصلی مسافر» نه تنها باید بررسی کند که کدام کشور شنگن صلاحیت بررسی درخواست ویزا را دارد، بلکه باید تعداد روزهای سپری شده در هر کشور را نیز ثبت کنید تا میزان منابع مالی محاسبه شود.

خلاصه اینکه فرآیند درخواست آنلاین به معنای این خواهد بود که متقاضیان باید به سؤالات زیادی در فرم‌ها پاسخ دهند که برای آن‌ها بسیار گیج کننده خواهد بود.

نیت خیر ایده شنگن و ورود دلال‌ها

میشل دژاگر معتقد است که با آنلاین شدن فرایند دریافت ویزا، دولت‌های شنگن عملا به دلال‌های غیرقانونی، این فضا و اجازه را می‌دهند تا با قیمت‌های بالا و بدون هیچ‌گونه کنترلی، از متقاضیان «برای تکمیل فرایند آنلاین» پول دریافت کنند. یا اینکه احتمالا به شیوه برون‌سپاری بار دیگر مقرراتی تنظیم می‌کنند که شرکت‌های مجاز فعلی، به ارائه‌ خدمات خود ادامه دهند و از بار متقاضیان و کنسولگری‌ها کم کنند.